|
Marglyttur eru dýr leleleleleele fgt
{{Taxobox
| color = pink
| name = Holdýr
| image = Sea nettles.jpg
| image_width = 250px
| image_caption = [[Sænetla|Sænetlur]] (''Chrysaora quinquecirrha'')
|domain = [[Heilkjörnungar]] (''Eukaryota'')
| regnum = [[Dýraríki]] (''Animalia'')
| phylum = '''''Cnidaria'''''
| phylum_authority = [[Berthold Hatschek|Hatschek]], 1888
| subdivision_ranks = Flokkar
| subdivision =
* [[Kóraldýr]] (''[[Anthozoa]]'')
* [[Stilhveljur]] (''[[Staurozoa]]'')
* [[Kubbhveljur]] (''[[Cubozoa]]'')
* [[Hveldýr]] (''[[Hydrozoa]]'')
* [[Stórhveljur]] (''[[Scyphozoa]]'')
}}
'''Holdýr''' ([[fræðiheiti]]: ''Cnidaria'') eru [[Fylking (flokkunarfræði)|fylking]] tiltölulega einfaldra [[dýr]]a sem finnast aðallega í [[sjór|sjó]]. Fylkingin telur um 11.000 [[tegund (líffræði)|tegundir]], þar á meðal [[sæfíflar|sæfífla]], [[marglyttur]] og [[kórall]]a. Holdýr eru algeng sjón í lögum af [[steingervingur|steingervingum]] og komu fyrst fram á sjónarsviðið á [[forkambríum]]tíma.
Einkenni á holdýrum er að þau eru með aðeins eitt [[melting]]arop þar sem matur fer inn og úrgangur út. Meltingarvegurinn er líka lífhol dýrsins og er því kallað meltingarhol (gastrodermis). Umhverfis meltingaropið eru [[griparmur|griparmar]] og á þeim [[stingfruma|stingfrumur]] (brennifrumur) sem gefa frá sér eitur til að drepa bráðina og til að verja holdýr gegn óvinum. Líkamsveggur holdýra samanstendur af þremur lögum:
* Epidermis eða ytri útþekja
* Gastrodermis eða innri útþekja sem þekur meltingarholið
* Mesoglea eða utanfrumulag sem er á milli hinna tveggja laganna og það getur verið þunnt frumulaust grunnlag eða þykkur trefjakenndur eða hlaupkenndur bandvefur.
Holdýr eru geislótt samhverf í laginu. Þau skiptast í [[holsepar|holsepa]] (með opið upp) og [[hvelja|hveljur]] (með opið niður). Holsepar eru sívalir og er annar endi þeirra botnfastur en armar og munnhol snúa upp. Mesoglea er þunnt lag í holsepum. Hveljur fljóta um sjóinn og snýr munnur þeirra niður og armar hanga niður. Þær minna á regnhlífar. Mesoglea hjá hverjum er mjög þykk hjá hveljum. Sum holdýr fara í gegnum bæði byggingarstig á lífsferli sínum en sum eru eingöngu hveljur eða holsepar allan lífsferilinn. Sambýli hefur þróast hjá sumum holsepum.
Æxlun holdýra er tvenns konar, kynæxlun og hins vegar kynlaus æxlun, knappskot þar sem nýr einstaklingur vex út úr þeim eldri.
sdsdasdasdadassadsadasdasdsad
{{commonscat|Cnidaria|holdýrum}}
{{Stubbur|líffræði}}
[[Flokkur:Holdýr| ]]
| 