„Ágústus“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Sweepy (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Muninn (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Lína 1:
{{Úrvalsgrein}}
{{Rómverskur keisari |
{|align=right
Nafn = Ágústus |
|
Titill = Rómverskur keisari |
{| class="infobox" style="float:right;margin:0 0 1em 1em;font-size:90%;clear:right;" cellspacing="4"
image_name = Augustus Bevilacqua Glyptothek Munich 317.jpg |
|+ style="text-align:center; font-size:larger;" | '''Imperator Caesar Divi Filius Augustus'''
valdatími = 27 f.Kr. – 14 e.Kr. |
|-
fæddur = 23. september 63 f.Kr. |
| colspan="2" style="padding-bottom:1em;text-align:center;"|
fæðingarstaður = [[Róm]] |
|-
dáinn = 19. ágúst 14 e.Kr. |
| style="vertical-align: top; text-align: right;" | '''Fæddur'''
dánarstaður = Nola (við [[Napólí]]) |
| style="vertical-align: top; text-align: left;" | [[23. september]] [[63 f.Kr.]] , [[Róm]]
| style="vertical-align: top;forveri text-align: left;" | = enginn (erfingi [[Júlíus Caesar|Júlíusar Caesars]]) |
|-
eftirmaður = [[Tíberíus]] |
| style="vertical-align: top; text-align: right;" | '''Valdataka'''
| style="vertical-align: top;maki text-align: left;" | 1) = [[Claudia Pulchra]] ?42 – 40 f.Kr. <br />2) [[Scribonia]] 40 f.Kr. – 38 f.Kr. <br />3) [[Livia Drusilla]] 38 f.Kr. til 14 e.Kr. |
| style="vertical-align: top; text-align: left;" | [[16. janúar]] [[27 f.Kr.]]
börn = Julia eldri |
|-
faðir = Gaius Octavius |
| style="vertical-align: top; text-align: right;" | '''Dáinn'''
móðir = Atia Balba Caesonia |
| style="vertical-align: top; text-align: left;" | [[19. ágúst]] [[14|14 e.Kr.]], [[Nola]]
fæðingarnafn = Gaius Octavius |
|-
|+ style="text-align:center; font-size:larger;"nafn_sem_keisari | ''' = Imperator Caesar Divi Filius Augustus''' |
| style="vertical-align: top; text-align: right;" | '''Forveri'''
ætt = Júlíska–claudíska ættin |
| style="vertical-align: top; text-align: left;" | enginn (erfingi [[Júlíus Caesar|Júlíusar Caesars]])
|}}
|-
| style="vertical-align: top; text-align: right;" | '''Eftirmaður'''
| style="vertical-align: top; text-align: left;" | [[Tiberius]], sonur 3. eiginkonu Ágústusar, <br />stjúpsonur og kjörsonur
|-
| style="vertical-align: top; text-align: right;" | '''Maki/makar'''
| style="vertical-align: top; text-align: left;" | 1) [[Claudia Pulchra]] ? – 40 f.Kr. <br />2) [[Scribonia]] 40 f.Kr. – 38 f.Kr. <br />3) [[Livia Drusilla]] 38 f.Kr. til 14 e.Kr.
|-
| style="vertical-align: top; text-align: right;" | '''Afkvæmi'''
| style="vertical-align: top; text-align: left;" | [[Júlía eldri]]
|-
| style="vertical-align: top; text-align: right;" | '''Faðir'''
| style="vertical-align: top; text-align: left;" | [[Gaius Octavius]]
|-
| style="vertical-align: top; text-align: right;" | '''Móðir'''
| style="vertical-align: top; text-align: left;" | [[Atia Balba Caesonia]]
|-
| style="vertical-align: top; text-align: right;" | '''Ætt'''
| style="vertical-align: top; text-align: left;" | [[Júlíanska-Cládíska ættin]]
|}
'''Ágústus''' einnig nefndur '''Augustus''', '''Caesar Ágústus''', '''Caesar Augustus''', '''Octavíanus''' eða '''Octavíanus Ágústus''' ([[Latína]]: <small>IMPERATOR CAESAR DIVI FILIVS AVGVSTVS</small><ref>''[[Imperator]] Caesar, sonur hins guðlega, Ágústus</ref>; [[23. september]] [[63 f.Kr.]] – [[19. ágúst]] [[14|14 e.Kr.]]), var fyrsti og einn mikilvægasti [[keisari]] [[Rómaveldi]]s, enda þótt hann upphefði ekki stöðu sína og kysi fremur titilinn ''[[princeps]]'', sem þekktist frá [[Rómverska lýðveldið|lýðveldistímanum]] og er venjulega þýddur „fyrstur borgaranna“. Nafn Ágústusar, sem hét raunverulega Octavíanus og þar áður Octavíus, var upphaflega virðingartitill (myndaður af sögninni ''augeo'', sem þýðir að auka eða upphefja, lofa eða dýrka), sem [[Rómverska öldungaráðið|öldungaráð Rómar]] veitti honum árið [[27 f.Kr.]] Sú venja er meðal sagnfræðinga að nota nafnið Octavíanus til að vísa til hans fyrir árið 27 f.Kr. en Ágústus eftir árið 27 f.Kr. Verður þeirri reglu fylgt hér.