„Latína“: Munur á milli breytinga

Öll [[rómönsk tungumál]] eiga rætur sínar að rekja til latínu og mörg orð sem byggð eru á latínu finnast í öðrum tungumálum nútímans eins og t.d.til dæmis [[Enska|ensku]]. Latína var ''[[lingua franca]]'' [[stjórnmál]]a og [[vísindi|vísinda]] í um þúsund ár, en á [[18. öld]] fór [[franska]] einnig að ryðja sér til rúms sem og enskan á [[19. öld]] en við lok 18. aldar höfðu þjóðtungurnar vikið latínunni til hliðar. Latína er enn formlegt tungumál [[Rómversk-kaþólska kirkjan|rómversk-kaþólsku kirkjunnar]] og þar á meðal [[Vatíkanið|Vatíkansins]]. [[Ítalska]] er það núlifandi tungumál sem líkist mest latínu.

Föll í latínu ([[eintala]]: ''casus'', "fall"„fall“; [[fleirtala]]: ''casus'', "föll"„föll“) eru 7sjö talsins,. og eftirfarandiEftirfarandi er tæmandi listi yfir þau og margvíslega notkun þeirra; þar sem íslenska heitið kemur fyrst, og það latneska í sviga á eftir.

== DæmisetningarDæmi ==

* '''grátias tíbivále''', (et) / '''grátias tíbi ágovaléte''' (ft) - takkbless

* '''quáeso''', '''amábo te''' - vinsamlegast, ... takk

'''íta''', '''íta est''',* '''étiamnon''' - jánei

* '''nonbéne váleo''' - neiég hef það gott

* '''quómodoloquerísne váleslatíne?''' - hvernig hefurtalar þú þaðlatínu?

* '''a''', '''ab''' - frá

* '''adaedificáre''' - tilbyggja

* '''aedificáreamáre''' - byggjaelska

* '''aedifíciumánimal''' ''n'' - byggingdýr

* '''amáreávis''' ''f'' - elskafugl

* '''cáelum''' ''n'', '''ámorcoelum''' ''mn'' - ásthiminn

* '''ánimal''' 'de'n'' - dýrum

* '''áquae''', ''f'ex''' - vatnúr

* '''ávishómo''' ''fmf'' - fuglmaður

'''brévis''',* -'''is''', -'''eíre''' - stuttfara

* '''cáelumlóngus''' ''n'', -'''coeluma''', -'''um'n'' - himinnlangur

* '''desáxum''' ''n'' - umstór steinn

* '''dómus''' 'veníre'f'' - húskoma

'''e''',* '''exvoláre''' - úrfljúga