„Hillary Clinton“: Munur á milli breytinga

Hillary er fyrsta konan sem talin er hafa átt raunhæfan möguleika á að verða forsetaframbjóðandi eða jafnvel forseti Bandaríkjanna. Hún er gift [[Bill Clinton]] sem var [[forseti Bandaríkjanna]] á árunum 1993-2001. Hillary Clinton er einnig metsöluhöfundur bókanna ''Living History'' (2003) og ''It Takes A Village'' (1996).

Hillary Diane Rodham fæddist 26. október 1947 í Chicago, Illinois í Bandaríkjunum. Foreldar hennar [[Hugh Ellsworth Rodham]] og móðir hennar [[Dorothy Emma Howell]] fluttu til [[Park Ridge]] sem er úthverfi í Illinois þegar Hillary var þriggja ára gömul. Hillary er elst þriggja systkina en bræður hennar heita Hugh og Tony. Hún gekk í grunnsskóla í [[Park Ridge]] og síðar gekk hún í Maine East menntaskólann (e. Maine East High School) þar sem hún tók þátt í nemendaráðinu og skólablaðinu en á loka gagnfræðiárinu fluttist hún yfir í Maine South menntaskólann (e. Maine South High School) þar sem hún útskrifaðist árið 1965. Sama ár byrjaði Hillary í Wellesley háskólanum[http://web.wellesley.edu/web/ Wellesley College] (e. Wellesley College) þar sem hún útskrifaðist með aðal áherslu á [[stjórnmálafræði]].<ref>Clinton, Hillary Rodham (29-05-1992). "Hillary Rodham Clinton Remarks to Wellesley College Class of 1992". Wellesley College. http://www.wellesley.edu/PublicAffairs/Commencement/1992/speecheshrc.html. Sótt 1.11.2010</ref> Hillary innritaði sig í Yale Laga Háskólann (e. Yale Law School). Árið 1971 kynntist hún Bill Clinton núverandi eignmanni sínum, en hann stundaði einnig laganám við sama skóla. Árið 1973 útskrifaðist hún með lögfræðigráðu frá [[Yale Háskóli|Yale Háskólanum]].

Árið 1974 tók Hillary ákvörðun um að elta Bill Clinton til Fayetteville í Arkansas þar sem hann var að kenna lögfræði í [[Háskólinn í Arkansas|háskólanum í Arkansas]] (e. University of Arkansas) og í framboði til sætis í [[fulltrúadeild Bandaríkjaþings]] fyrir Arkansas.<ref> Bernstein, Carl (2007). A Woman in Charge: The Life of Hillary Rodham Clinton. New York: Alfred A. Knopf. ISBN 0-375-40766-9</ref> Þar gerðist hún ein af tveimur kvennkyns lögfræðikennurum í sama háskóla og Bill þar sem hún kenndi [[afbrotafræði]] og varð fyrsti framkvæmdarstjóri lögfræði- hjálparstofnun skólans. Bill og Hillary giftu sig með lítilli athöfn 11. Október 1975.Hillary og Bill Clinton giftu sig með lítilli athöfn 11.10.1975.<ref>"Hillary Rodham Clinton". The White House. http://www.whitehouse.gov/history/firstladies/hc42.html. Sótt 1.11.2010.</ref> Hún ákvað að taka ekki upp nafn eiginmanns síns og halda atvinnulífinu aðskildnu frá persónulega lífinu sínu. Bill tapaði framboði sínu til fulltrúadeildarinnar en var kosin [[dómsmálaráðherra Arkansas]] árið 1976 sem gerði það að verkum að hjónin fluttu til höfuðborgar Arkansas, [[Little Rock]]. Þar byrjaði hún að vinna hjá virðulegri lögfræðistofu sem hét Rose Law Firm, ásamt því að vinna sjálfboðavinnu fyrir málstað barna.

Árið 1978 var eiginmaður hennar kosin fylkisstjóri Arkansas sem gerði Hillary að [[ríkisfrú Arkansas]] (1979-1981 og svo aftur 1983-1992) þar sem eiginmaður hennar skipaði hana sem formann yfir heilbrigðisráðgjafanefnd landsbyggðarinnar í Arkansas (e. Rural Health Advisory Committee) þar sem hún tryggði aukið fjármagn til heilbrigðisþjónustu fátaktækari svæða ríkisins. Árið 1979 varð Hillary fyrsta konan til að gerast meðeigandi í Rose lögfræðistofunni sem hún starfaði hjá. Frá árunum 1978 þar til Bill var gerður að forseta Bandaríkjanna var Hillary ávalt tekjuhæst á heimilinu. Árið 1980 eignuðust svo Hillary og Bill sitt fyrsta og eina barn, [[Chelsea Clinton]].

Hillary Clinton var forsetafrú Bandaríkjanna á árunum 1993-2000 eftir að eiginmaður hennar, Bill Clinton, var vígður í embætti forseta Bandaríkjanna í janúar 1993. Hún var fyrsta forsetafrúin sem hafði framhaldsmenntun úr háskóla , hún var einnig fyrsta forsetafrúin til að hafa átt sinn eigin starfsframa þar til hún fluttist í [[Hvíta Húsið]] (e. White House) ásamt því að vera fyrst til að eignast skrifstofu í Vesturálmu Hvíta Hússins og aðra í Austurálmunni. Hillary er sögð hafa verið mjög áhrifarík forsetafrú en hún spilaði mikilvægt hlutverk í opinberum stefnumálum. Bill Clinton er sagður hafða leitað til hennar með ýmis mál og fegið álit hennar en hún er sögð ekki alltaf verið sammála eiginmanni sínum um ýmis málefni. Sem forsetafrú sá hún um að tryggja fjárframlög til að varðveita og laga sögulega minjar og svæði tengd bandarískri sögu, hún gerði ýmsar breytingar á garði Hvíta Hússins. Hún var með yfirumsjón yfir lagfæringum og endurbyggingu ýmsa mikilvæga sögulegra herbergja innan veggja Hvíta Hússins, hún hélt líka ýmsar glæsilegar veislur. Hillary fylgdi eiginmanni sínum í opinberar heimsóknir til ýmsa landa, þessar ferðir hennar gáfu henni mikla innsýn og reynslu inn í það starf sem hún kom seinna til með að taka að sér sem utanríkiráðherra Bandaríkjanna.

Árið 1998 komast það upp að Bill Clinton átti í kynferðislegu sambandi við ungan lærling Hvíta Hússins, konu að nafni [[Monica Lewinsky]]. Fyrst þegar málið komst upp neitaði Bill ásökunum og Hillary sagði í viðtali um þetta mál, að um samsæri væri að ræða frá hægri öfgamönnum sem nýjasta samsærið í röð margra frá pólitískum andstæðingum þeirra. Síðar baðst hún afsökunar á fyrri ummælum sínum þar sem í ljós kom að eiginmaður hennar hafi ekki verið að segja sannleikann og hafði í raun og veru átt í kynferðislegu sambandi við Lewinsky. Hillary tilkynnti í ljósi þessara atburða að hún hygðist þrátt fyrir það sem undan hefði gengið ,að halda í hjónabandið. Margar skoðanir voru uppi um ákvörðun forsetafrúarinnar, margir litu aðdáunar augum á styrk hennar og framkomu þegar persónuleg málefni hennar voru gerð opinber, aðrir litu á hana sem fórnalamb og enn aðrir gagnrýndu hana fyrir að vera um set í dauðu hjónabandi þar sem þau töldu hana hugsa einungis um sinn eigin pólitíska frama.

Hillary Clinton vann kosningarnar 7. nóvember árið 2000 fyrir hönd Demókrataflokkurinn|demókrata með 55 prósent atkvæða á móti [[Rick Lazio]] framjóðenda [[repúblikani|repúblika]] með 43 prósent atkvæða. Hillary var vígð í embætti öldungadeildaþingmanns 3. janúar 2001 og í kjölfar þess var hún fyrsta fyrrum forsetafrú til að sitja sem öldungadeildaþingmaður. Árið 2006 var hún endurkjörinn á þing með 61 prósenti atkvæða á móti 31.

Clinton lét lítið fyrir sér fara fyrst um sinn og vann hörðum höndum að byggja upp samband milli þingmanna beggja flokka. Í kjölfar hryðjuverkaárásarinnar á Tvíburaturnana í New York [[11. september 2001]] vann Clinton hörðum höndum að finna fjármagna til að bæta varnaröryggi New York fylkis ásamt uppbyggingu svæðisins sem varð fyrir árás. Hún tók einnig virkan þátt í að rannsaka hvaða heilsufars afleiðingar urðu í kjölfar hryðjuverkaárásarinnar 2001. Clinton studdi innrás Bandaríkjanna inn í [[Afganistan]].

Ný kjörinn forseti, Barack Obama bauð Clinton stöðu sem utanríkisráðherra, rúmri viku eftir kjör hans til forseta. Þessi ákvörðun forsetans kom mörgum á óvart.<ref>Holland, Steve (14-11-2008). "Obama, Clinton discussed secretary of state job". Reuters. http://www.reuters.com/articlePrint?articleId=USTRE4AD04820081114. Sótt 27-10-2010. </ref> Clinton hafnaði fyrst stöðunni með þeim ummælum „Ó nei! Það viltu ekki“ en eftir frekari íhugun og fund með Obama ákvað hún að þiggja stöðuna.<ref>Barr, Andy (14-10-2009). "Hillary Clinton: I'd have hired Barack Obama". The Politico. http://www.politico.com/news/stories/1009/28278.html. Sótt 27-20-2010.</ref> Í desember árið 2008 tilkynnti Barack Obama að Hillary tæki við sem utanríkisráðherra Bandaríkjanna. 21. janúar 2009 var hún vígð inn í embætti sem 67. utanríkisráðherra Bandaríkjanna.<ref>U.S. Department of State. "Secretary of State Hillary Rodham Clinton" http://www.state.gov/secretary/index.htm. Sótt 27-10-2010</ref> Hillary Clinton var fyrsta fyrrum forsetafrú Bandaríkjanna til að þjóna í ríkistjórn forseta Bandaríkjanna.

Í febrúar 2009 fór Clinton í sína fyrstu vinnuferð sem utanríkisráðherra Bandaríkjanna. Ferðinni var heitið til [[Japan]], [[Indónesía|Indónesíu]], [[Suður Kórea|Suður Kóreu]] og [[Kína]].<ref>Zhao Yi (22-02-2009). "A glance at features of Hillary Clinton's Asian tour". Xinhua News Agency. http://news.xinhuanet.com/english/2009-02/22/content_10868987.htm. Sótt 28-10-2010.</ref>