„Framhyggja“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Cessator (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Cessator (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
 
Lína 1:
[[Mynd:Buste Auguste Comte.jpg|thumb|right|Auguste Comte]]
'''Framhyggja''', '''framstefna''' eða '''pósitívismi''' (stundum kölluð '''vissuhyggja''', '''raunhyggja''' eða '''raunspeki''') er [[vísindaheimspeki]]- og [[þekkingarfræði]]leg kenning eða hugmyndafræði sem heldur því fram að [[raunvísindi]] séu best til þess fallin að tryggja mannkyni efnalegar og andlegar framfarir.<ref>Þorsteinn Gylfason (1970): 41.</ref> Þannig er innbyggð í kenninguna ákveðin bjartsýnistrú. Framhyggja hafnar [[Yfirnáttúrulegt|yfirnátturulegum]], [[Trúarheimspeki|trúarlegum]] og [[Frumspeki|frumspekilegum]] skýringum sem hluta af vanþróuðum skýringarleiðum í leit mannsins að þekkingu. Samkvæmt framhyggju er öll þekking byggð á reynslu og þar með skynjun.<ref>Jakob Guðmundur Rúnarsson. „Hvað er pósitífismi?“. Vísindavefurinn 4.1.2013. http://visindavefur.is/?id=61344. (Skoðað 31.8.2013).</ref> Þar með ætti að leita þekkingar með því að útskýra eða lýsa [[Raunprófun|raungögnum]] en vísindakenningar eiga samkvæmt framhyggjunni að leitast við að hafa [[forspárgildi]].
 
Helsti forvígismaður framhyggju er [[Auguste Comte]]. Framhyggja er að mörgu leyti byggð á vinnu [[raunhyggja|raunhyggju]] mannanna [[Francis Bacon (heimspekingur)|Francis Bacon]] og [[David Hume|Davids Hume]].
Lína 10:
 
== Heimildir ==
* Jakob Guðmundur Rúnarsson. „Hvað er pósitífismi?“. Vísindavefurinn 4.1.2013. http://visindavefur.is/?id=61344. (Skoðað 31.8.2013).
* Þorsteinn Gylfason, ''Tilraun um manninn'' (Reykjavík: Almenna bókafélagið, 1970).