„Fimmta ráðuneyti Hermanns Jónassonar“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Lína 1:
'''Hræðslubandalagið''' (Upphaflega nefnt '''Umbótabandalagið''' eða '''Bandalag umbótaflokkanna af stofnendum sínum) var [[kosningabandalag]] [[Alþýðuflokkurinn|Alþýðuflokks]] og [[Framsóknarflokkurinn|Framsóknarflokks]] í [[Alþingi]]skosningunum [[24. júní]] [[1956]]. Flokkarnir gerðu með sér samkomulag um að stilla ekki fram frambjóðendum ígegn sömuhvor einmenningsöðrum ogí tvímenningssömu kjördæmum. BandalagiðNýta tókátti nafnkjördæmaskipunina sitttil af þeirri staðreyndmeirihluta þingmanna án þessSósíalistarhafa höfðumeirihluta tekiðkjósenda höndumá samanbak meðvið forsetasig. [[Alþýðusamband Íslands|AlþýðusambandsÞað Íslands]]mistókst naumlega því að Alþýðuflokkur og fyrrumFramsóknarflokkur formannifengu [[Alþýðuflokkurinn|Alþýðuflokksins]],25 [[Hannibalþingmenn Valdimarsson|Hannibalaf Valdimarssyni]]52 ogen öðrumhefðu íþurft málfundafélagi27 jafnaðarmannatil og myndað Alþýðubandalaghreinan meirihluta. Hræðslubandalagið stefndiÞennan fjölda uppsögnþingmanna varnarsamningsinsfengu viðflokkarnir Bandaríkin.tveir Bandalagiðút vará stofnað33,9% íatkvæða kjölfaren þesshöfðu fengið Framsóknarflokkurinnsamanlagt rauf37,5% stjórnarsamstarfatkvæða viðog [[Sjálfstæðisflokkurinn|Sjálfstæðisflokkinn]]22 [[27.þingmenn í mars]]kosningunum árið 1953.
 
Ástæður stofnunar Bandalags umbótaflokkanna, sem andstæðingarnir voru fljótir að gefa nafnið Hræðslubandalagið, voru þessar helstar:
 
a) Í Alþingiskosningunum 1953 munaði litlu að Sjálfstæðisflokkurinn næði hreinum meirihluta þingmanna, þrátt fyrir að fá einungis 37,1% atkvæða. Í nokkrum fámennum landsbyggðarkjördæmum þurfti Sjálfstæðisflokkurinn aðeins samtals örfá hundruð atkvæða til viðbótar við það fylgi sem hann fékk, til að vinna 6 þingmenn, sem hefði gefið honum 27 þingmenn og þar með hreinan meirihluta þingmanna í heildina.
 
b) Í Alþingiskosningunum 1953 fékk Alþýðuflokkurinn, í fyrsta skipti í meira en 20 ár, einungis einn kjördæmakjörinn þingmann. Ef kjör þessa eina þingmanns í Reykjavík hefði brugðist, hefði flokkurinn heldur ekki fengið þá 5 uppbótarþingmenn sem hann fékk samhliða kjördæmakjörna þingmanninum og þar með þurrkast út af Alþingi, þrátt fyrir að hafa fengið 15,6% atkvæða.
 
c) Það sem rak Alþýðuflokkinn og Framsóknarflokkinn til að mynda Bandalag umbótaflokkanna / Hræðslubandalagið, var viljinn til að halda Sjálfstæðisflokknum utan ríkisstjórnar og einnig (aðallega frá Alþýðuflokknum komið) að geta útilokað Sósíalistaflokkinn eða Alþýðubandalagið frá stjórnarþáttöku, en Sósíalistar höfðu fyrr á árinu 1956 tekið höndum saman með forseta [[Alþýðusamband Íslands|Alþýðusambands Íslands]] og fyrrum formanni [[Alþýðuflokkurinn|Alþýðuflokksins]], [[Hannibal Valdimarsson|Hannibal Valdimarssyni]] og öðrum í málfundafélagi jafnaðarmanna og myndað Alþýðubandalag sem kosningabandalag.
 
Hræðslubandalagið stefndi að uppsögn varnarsamningsins við Bandaríkin. Bandalagið var stofnað í kjölfar þess að Framsóknarflokkurinn rauf stjórnarsamstarf við [[Sjálfstæðisflokkurinn|Sjálfstæðisflokkinn]] [[27. mars]] [[1956]].
 
Að loknum Alþingiskosningunum 1956 myndaði Hræðslubandalagið (Framsóknarflokkur og Alþýðuflokkur) stjórn með Alþýðubandalaginu [[24. júlí]] undir forystu Hermanns Jónassonar, formanns Framsóknarflokksins. Þrátt fyrir að formaður [[Alþýðuflokkurinn|Alþýðuflokksins]], Haraldur Guðmundsson, hefði lýst því yfir að stjórnarsamstarf við Alþýðubandalagið kæmi ekki til greina.
Lína 11 ⟶ 21:
*[[Hannibal Valdimarsson]] félagsmálaráðherra.
 
Þann [[4. desember]] [[1958]] slitnaði upp úr samstarfi flokkanna í bandalaginu, eftir að hafa fært landhelgina út í 12 mílur [[1. september]] [[1958]], án þess þó að hafa lokið málinu gagnvart Bretum. [[Alþýðuflokkurinn]], undir forystu [[Emil Jónsson|Emils Jónssonar]] myndaði stjórn með hlutleysi [[Sjálfstæðisflokkur|Sjálfstæðisflokks]] [[23. desember]] [[1958]]. Ekki var [[varnarsamningurinn|varnarsamningum]] sagt upp þó að því hefði verið stefnt.
 
==Tengill==