„Gospeltónlist“: Munur á milli breytinga

Svart gospel þróaðist að hluta til frá kristnum þrælum frá vestur [[Vestur-Afríka|Vestur-Afríku]] sem sungu saman úti á ökrunum. Þeir notuðu söngvana til þess að eiga samskipti við hverja aðra. Kristileg lofgjörð varðvar mjög stór partur af afrísku samfélagi. Gospelið heyrðist fyrst í afrísk-amerískum kirkjum á fjórða áratug. Nú til dags er svart fólk í kirkjukórum sem syngur í messum það sem flestir hugsa um þegar talað er um svart gospel. Hvítt gospel byrjaði á seinni hluta 19. aldar og var gert vinsælt af frægum hvítum söngvurum eins og til dæmis [[Elvis Presley]].<ref name="eitt"/> Flytjendur hvíta gospelsins nutu mikilla vinsælda en flytjendur svarta gospelsins áttu erfiðara með að finna sér áheyrendur. Mörgum fannst auðveldara að flytja jazz lög eða blús heldur en gospel tónlist. Aðeins nokkrum svörtum flytjendum tókst að láta ljós sitt skína fyrir 1950. Gospel tónlist var í rauninni fyrst almennilega kynnt til sögunnar þegar [[Elvis Presley]] varð frægur og fór að syngja mikið í gospel stílnum. Hann hafði alist upp við að hlusta á svarta gospel tónlist. Svo fóru fleiri frægir söngvarar að taka upp gospel tónlist, til dæmis [[Ray Charles]], [[Aretha Franklin]], og margir fleiri og það hjálpaði mikið til við að kynna gospel fyrir almenningi.Um 1970 hafði hvíta gospelið þróast aðeins yfir í nútímalegri tónlist. Eftir að kirkjum og ungmenna lofgjörðarsamkomum fjölgaði varð ákveðin tegund af gospel tónlist sem kallast „Lofum og tilbiðjum“ einnig mjög vinsæl.<ref name="tvö">{{cite web|title="What is gospel music?"|url=http://www.wisegeek.com/what-is-gospel-music.htm}}</ref> Gospel blús kom fram á sama tíma og venjulegur blús og nafnið segir í rauninni til um hvers konar gospel það er. Allar hinar gerðirnar af gospel eru í raun ekki eins útbreiddar og þessar sem ég er búin að nefna.

[[Mahalia Jackson]] (1911-1972) var mjög fræg gospel -söngkona á meðal unga fólksins þá. Hún skrifaði undir samning hjá [[Columbia Records]] á 6. áratugnum og húnvinsældir hélthennar áframáttu enn eftir að rísaaukast. Hún kom fram í „Ed„[[Ed Sullivan Show“Show]]“ og fékk þaðþannig tækifæri til að syngja rétt áður en [[Martin Luther King jr.]] fór með frægustu ræðuna sína, „I have a dream“. Hún söng svo lag eftir Dorsey í jarðarför Kings.

Tímabilið frá 1945-1965 er oft talað um sem gullöld gospel -tónlistarinnar vegna þeirra gífurlegu vinsælda sem stefnan hlaut á þessum árum, ogvegna mikillar grósku í plötuupptökum og margar nýjar hljómsveitir voru stofnaðar. Á þeim tíma voru söngvarar eins og [[Mahalia Jackson]] og hljómsveitir eins og Swan Silvertones, the Caravans, the Clara Ward Singers og the Original Gospel Harmonettes við lýði.<ref name="fimm">{{cite web|title="Gospel Music Timeline"|url=http://digitallibrary.usc.edu/gmha/controller/timeline.htm}}</ref> En þóÞó hefur líka verið sagt að gullöld gospel -tónlistar sé fimmti, sjötti og sjöundi áratugurinn<ref name=“sex“>{{cite web|title="Pewburner Records"|url=http://pewburner.com/index.html}}</ref> og ekki er alveg víst hvorthvað sé réttara. Árið 1995 skrifaði Horance Clarence Boyer bókina „The Golden Age of Gospel“ þar sem hann kynnir sögu svarta gospelsins og fram yfir gullöldina. Hann kynnir mjög marga helstu tónlistarmenn stefnunnar og segir frá sérstökum stíl hvers og eins þeirra.<ref name=“sjö“>{{cite web|title="The Golden age of Gospel"|url=http://books.google.is/books/about/The_golden_age_of_gospel.html?id=EzZ7GjkQixkC&redir_esc=y}}</ref>

Árið 1967 var lagið „Oh Happy Day“, sem er sennilega lag sem flestir hugsa um þegar minnst er á gospel -tónlist, tekið upp af ungmennakór norður [[Kalifornía|Norður-Kaliforníu]]. Seinna var það endurtekið af hljómsveitinni the Edwin Hawkins Singers. Þetta eina lag býr til út frá sér nýjan stíl innan gospeltónlistar eða stílinn nútíma -gospel. Þeir tónlistarmenn sem falla undir þessa stefnu eru til dæmis [[Walter Hawkins]], [[Tramaine Hawkins]], [[Andraé Crouch]] and the Disciples, the Winans og the Clark Sisters. [[James Cleveland]] og [[Mattie Moss Clark]] áttu einnig sinn þátt í því að gera þessa stefnu fræga með því að semja mikið af lögum og taka upp lög með stórum kórum.<ref name="fimm"/>

Enn í dag er gospel -tónlist mjög vinsæll tónlistarstíll á meðal kristins fólks. [[SoulSálartónlist]] er önnur tónlistar stefnatónlistarstefna sem átti upptök sín í Bandaríkjunum og hún samanstendur af eiginleikum gospel -tónlistar og [[R&B]]. Sumir gospel -tónlistarmenn hafa einnig komið sér áfram á fleiri tónlistar sviðumtónlistarsviðum svo sem [[poppopptónlist]], [[R&B]] og [[countrykántrí]] en aðrir hafa haldið sig alfarið við gospel -tónlistina.<ref name="tvö"/> Dæmi um mjög frægar gospel sveitirgospelsveitir í dag eru Jesus Culture og Hillsong United. Jesus Culture byrjaði árið 1999<ref name=“átta“>{{cite web|title="Jesus Culture"|url=http://www.jesusculture.com/about}}</ref> og Hillsong United árið 1983<ref name=“níu“>{{cite web|title="Hillsong United"|url=http://hillsongunited.com/}}</ref> en ennþá í dag eru þetta mjög frægar hljómsveitir.

Í dag eru til nokkrar íslenskar gospel hljómsveitirgospelhljómsveitir, þar á meðal er hljómsveitin Tilviljun? sem hefur verið starfandi frá árinu 2010. Nýlega gaf hún út smáskífuna Vaktu. Þessi hljómsveit hefur haldið marga tónleika og er mjög þekkt á meðal kristins fólks á Íslandi. Gospel hefur í raun verið til frá því að þrælar rauluðu það fyrir munni sér þegar þeir unnu á ökrunum. Það var fyrst viðurkennt sem tónlistarstefna á fjórða áratug og nú er kominn 21. áratugurinn og ennþá eru tónlistarmenn að semja gospel tónlistgospeltónlist.