„Kirni“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
SieBot (spjall | framlög)
m robot Bæti við: sh:Nukleotidi
Xqbot (spjall | framlög)
m r2.7.2) (robot Breyti: zh-min-nan:Hu̍t-kam-sng; kosmetiske ændringer
Lína 1:
[[ImageMynd:Nucleotides 1.svg|thumb|400px|Kirni eru samsett úr fosfati, sykrungi og basa]]
'''Kirni''' eða '''núkleótíð'''<ref>[http://www.hugtakasafn.utn.stjr.is/hugtak.adp?id=234909968 Orðið „núkleótíð“] á þýðingamiðstöðinni</ref> eru [[sameind]]ir sem mynda grunneiningar [[kjarnsýra]]nna [[RNA]] og [[DNA]]. Sum þeirra hafa einnig hlutverkum að gegna í orkuefnaskiptum (kirnin [[adenósínþrífosfat]] og [[gúanósínþrífosfat]]), innanfrumu boðefnaflutningi ([[hring-adenósín einfosfat]] og [[hring-gúanósín einfosfat]]), eða sem hlutar [[hjálparhvati|hjálparhvata]] ([[hjálparhvati A]], [[falvín adenín tvíkirni]], [[nikótínamíð adenín tvíkirni]]).<ref name=Alberts>B. Alberts, A. Johnson, J. Lewis, M. Raff, K. Roberts og P. Walter (2002). ''Molecular Biology of the Cell'' (4. útg.) Garland Science. ISBN 08153407290-8153-4072-9.</ref>
 
== Bygging kirna ==
[[ImageMynd:Ribose structure 2.png|thumb|Bygging ríbósa með kolefnisnúmerum]]
Kirni eru sett saman úr þremur megin einingum: [[Núkleóbasi|Basa]], fimm-kolefna [[sykra|einsykru]] (sem er ýmist [[ríbósi]] eða [[deoxýríbósi]]) og einum, tveimur eða þremur [[fosfat]]hópum. Basinn getur verið af ýmist [[púrín]] ([[adenín]] eða [[gúanín]]) eða [[pýrimidín]] ([[cýtósín]], [[þýmín]] eða [[úrasíl]]) gerð. Basinn og sykran mynda saman einingu sem nefnd er ''núkleósíð'', en þegar fosfathópurinn bætist við kallast kirnið ''núkleótíð''. Fosfathópurinn getur sest á kolefni 2, 3, eða 5 á sykrunni, en algengast er hann sitji á kolefni 5. Hringkirni, á borð við [[hring-adenósín einfosfat]], myndast þegar fosfathópurinn binst við tvo [[Hýdroxýlhópur|hýdroxýlhópa]] sykrunnar.<ref name="Alberts" />
 
Lína 12:
 
{{stubbur}}
 
[[Flokkur:Lífefnafræði]]
[[Flokkur:Sameindalíffræði]]
Lína 67 ⟶ 68:
[[vi:Nucleotide]]
[[zh:核苷酸]]
[[zh-min-nan:He̍kHu̍t-kam-sng]]