„Þjóðríki“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Snæfarinn (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Snæfarinn (spjall | framlög)
Þetta gæti orðið sæmileg og nauðsynleg grein ef margir leggja saman ...
Lína 2:
 
Þjóðríkishugtakið á sér gullöld á [[19. öldin|nítjándu öld]] og þá áttu flestar [[sjálfstæðisbarátta|sjálfstæðisbaráttur]] þjóða sér stað. Deilt er um hvort rætur þjóðríkisins séu í rómantík og þjóðernishyggju átjándu og nítjándu aldar, þegar hugmyndalegum stoðum var óumdeilanlega rennt undir þjóðríkishugtakið, eða aftur í ættbálkasamfélagi fyrri alda og eldri gerðum ríkja, en þjóðríki skildi ekki rugla saman við borgríki. Þjóðríki birtast í samtímanum sem stöðugar einingar sem hafa verið óbreyttar um langa hríð, en eigi að síður eru stærri þjóðríki, svo sem Spánn og Frakkland, jafnan byggð á sameiningu margra smáríkja frá eldri tíð. Gagnrýnir umfjallendur þjóðríkishugtaksins álíta þjóðríkið menningarlegan tilbúning, hugsmíð, og telja hverfult, en þjóðríkið hangir þó ekki saman á hugmyndalegum grundvelli, svo sem á sameiningartáknum eða þjóðernishyggju, heldur eru í því auk þjóðarhefða stjórnsýslulegar og pólitískar stofnanir, lagaumgjörð, stjórnmálakerfi og yfirvöld og fáir telja þjóðríkið munu líða undir lok alveg í bráð.
 
Grundvallaratriðu í allri umræðu um þjóðríkið er fullveldi. Með tilkomu yfirþjóðlegra eininga á borð við Evrópusambandið afsala þjóðir sér hluta af fullveldi sínu, það er að segja samþykkja meðvitað að framselja hluta af ákvörðunarvaldi sínu í hendur stærri heildar.