|
You are very stupid, I will kill you.
'''Gualterus''' – '''Philippus Gualterus''' – eða '''Walter frá Châtillon''' – var [[Frakkland|franskur]] rithöfundur og guðfræðingur á síðari hluta 12. aldar. Nafn hans er til í ótal myndum ([[latína]]: ''Galterus'' eða ''Gualterus de Castellione'', franska: ''Gautier de Châtillon'' eða ''Gautier de Lille'', enska: ''Walter of Châtillon'', o.s.frv. Orðrétt á íslensku: ''Valtýr frá Kastala''.)
Hann var fæddur í [[Lille]] (Ryssel) í Norður-Frakklandi, líklega um 1135. Hann hlaut fyrst menntun hjá Stefáni frá Beauvais (Étienne de Garlande) fyrrum kanslara Frakklands, síðan í [[Parísarháskóli|Parísarháskóla]]. Var um tíma klerkur við dómkirkjuna í [[Tournai]] (Doornik), nú í Belgíu. Kenndi sig oftast við staðinn Châtillon, þar sem hann var lærifaðir, stundum við fæðingarstað sinn Lille.
Á stúdentsárum sínum samdi hann nokkur gamansöm kvæði (flakkaraljóð) á latínu sem síðar voru tekin upp í kvæðasafnið ''[[Carmina Burana]]''. Á sinni tíð var hans þó frekar minnst fyrir langt söguljóð á latínu, ''Alexandreis – sive gesta Alexandri Magni'', um [[Alexander mikli|Alexander mikla]]. Kviðan er samin undir [[Sexliðaháttur|sexliðahætti]], eða [[hexametur|hexametri]], og er 5464 ljóðlínur, sem skiptast í 10 bækur. Höfundurinn tileinkaði kviðuna verndara sínum, Vilhjálmi, sem var erkibiskup í [[Reims]] 1175-1202, og er nafn erkibiskups í latneskri mynd falið í upphafsstöfum hinna 10 bóka kviðunnar: GUILLERMUS. Í formála segir höfundur að kviðan sé fimm ára verk sitt, og er talið að hún sé samin á árunum 1178-1182. Meðal fyrirmynda er [[Eneasarkviða]] eftir rómverska skáldið [[Virgill|Virgil]]. Verk Gualterusar standa framarlega meðal latneskra bókmennta á miðöldum. Í Alexanderskviðu lætur hann skáldskapargildið ganga fyrir sögulegum staðreyndum og er tímatalið í talsverðum ruglingi, t.d. er [[Jesús frá Nasaret|Jesús Kristur]] þar krossfestur á dögum Alexanders mikla. Stafar þetta af því að Gualterus byggði verk sitt á ritum sem voru frekar skáldskapur en sagnfræði. ''Alexandreis'' var vinsæl lesning á dögum höfundarins og síðar, og hafði mikil áhrif á önnur skáld. Á okkar dögum er kviðan sjaldan lesin. Hún var þó þýdd á þýsku árið 1990 og á ensku 1992.
''Alexandreis'' eða ''Alexanderskviða'' barst hingað til Íslands og var talsvert notuð til kennslu. [[Brandur Jónsson]], síðar biskup á [[Hólar í Hjaltadal|Hólum]], þýddi hana á íslensku, líklega á árabilinu 1250-1260. Kallast hún ''[[Alexanders saga]]'', enda er um lausamálsþýðingu að ræða, sem þykir afburða vel af hendi leyst.
Ýmis kvæði í stíl við Alexanderskviðu, eða um svipuð efni, hafa verið eignuð Gualterusi, en með ófullnægjandi rökum. Hann samdi rit gegn [[gyðingdómur|gyðingdómi]] og ritgerð um [[heilög þrenning|heilaga þrenningu]], og hann var e.t.v. höfundur ritsins ''Moralium dogma philosophorum''.
Gualterus dó skömmu eftir 1200, e.t.v. í drepsótt 1201.
== Tenglar ==
* [http://www.newadvent.org/cathen/15543c.htm ''Catholic Encyclopedia: Walter of Chatillon'']
* [http://www.association-gauthier.org/anglais/1600a/gautier-chatillon1135a.html Gautier de Châtillon at Association de généalogie des familles Gauthier]
== Heimildir ==
* Walter av Châtillon – á norsku og ensku Wikipediu.
* Útgáfur ''Alexanders sögu''.
[[Flokkur:Frakkland]]
[[Flokkur:Bókmenntir]]
[[Flokkur:Miðaldabókmenntir]]
[[cs:Gautier de Châtillon]]
[[cy:Walter de Châtillon]]
[[de:Gautier de Châtillon]]
[[en:Walter of Châtillon]]
[[eo:Walther de Châtillon]]
[[es:Gautier de Châtillon]]
[[fi:Gautier de Châtillon]]
[[fr:Gautier de Châtillon]]
[[it:Gualtiero di Châtillon]]
[[la:Gualterus de Castellione]]
[[no:Walter av Châtillon]]
| 