|
You are very stupid, I will kill you.
'''Feðraveldi''' er félagslegt kerfi sem byggir á yfirráðum föðurins eða karlsins. Uppruni kerfisins er stundum rakinn til [[forsögulegur tími|forsögulegs tíma]], til akuryrkju- og landbúnaðarsamfélaga um 4000 f.Kr., út frá þeirri hugmynd um [[verkaskipting]]u að karlar hafi séð um veiðar en konur alið börn og gætt [[heimili]]sins. Þannig megi rekja valdakerfið til líkamlegra yfirburða karlsins. Í eldri samfélögum veiðimanna og safnara virðist feðraveldið á hinn bóginn ekki hafa verið til staðar. Félagsfræðilegar kenningar líta á fyrirbærið sem félagslega smíð og arf.
Innan [[kynjafræði|kynjafræði]] er litið á feðraveldið sem kerfi er hyglir karlmönnum og karlmennsku og skapar konum og kvenleika lægri sess í samfélaginu. Þetta birtist á margan máta, til dæmis í [[launamismuni kynjanna]], [[ofbeldi gegn konum]], lágu hlutfalli kvenna í valdastöðum og takmörkuðum tækifærum kvenna til atvinnutækifæra eða áhugamála á sviðum sem eru talin karlasvið. Litið er á hlutgervingu kvenna sem þátt í valdbeitingu feðraveldisins, ásamt staðalmyndum sem fela í sér hömlur á útlit, klæðaburð, líkamsbeitingu, tjáningu og kynlíf kvenna.
Feðraveldið, sem að mati jafnréttissinna er kerfi [[kúgun]]ar á konum, tengist mörgum öðrum kúgunarkerfum, til dæmis gagnvart [[samkynhneigð]]u fólki og öðru fólki sem er ekki [[gagnkynhneigð|gagnkynhneigt]] ([[homophobia]] og [[heterosexismi]]), [[transfólk]]i og öðrum sem líkami og innra [[kyngervi]] eða [[kynvitund]] passar ekki inn í ríkjandi kerfi ([[transphobia]] og [[cissexismi]]), fólki með annan [[litarhátt]] en meirihlutinn ([[kynþáttahatur]] og [[rasismi]]).
== Tengt efni ==
* [[Jafnréttisstefna]]
== Tengill ==
* [http://hdl.handle.net/1946/6163 Frá frjálslyndi til feðraveldis: Frjálslyndur stuðningur við kvenfrelsi víkur fyrir afturhaldssömu feðraveldi], lokaritgerð í stjórnmálafræði við Háskóla Íslands eftir Gíslína Petra Þórarinsdóttir
{{wikiorðabók|feðraveldi}}
{{stubbur}}
[[Flokkur:Kynjafræði]]
[[Flokkur:Félagsfræði]]
[[Flokkur:Femínismi]]
[[Flokkur:Stjórnarfar]]
[[ar:نظام أبوي]]
[[az:Patriarxat]]
[[bg:Патриархат]]
[[cs:Patriarchát]]
[[da:Patriarkat]]
[[de:Patriarchat (Soziologie)]]
[[el:Πατριαρχία]]
[[en:Patriarchy]]
[[eo:Patriarkeco]]
[[es:Patriarcado]]
[[et:Patriarhaalsus]]
[[eu:Patriarkatu]]
[[fa:پدرسالاری]]
[[fi:Patriarkaatti (yhteiskuntatieteet)]]
[[fr:Patriarcat (sociologie)]]
[[he:פטריארכיה]]
[[hr:Patrijarhat]]
[[ja:家父長制]]
[[ko:가부장제]]
[[lt:Patriarchatas]]
[[mk:Патријархат]]
[[nl:Patriarchaat (sociologie)]]
[[no:Patriarki]]
[[oc:Patriarcat]]
[[pl:Patriarchat (ustrój)]]
[[pt:Patriarcado]]
[[ro:Patriarhat]]
[[ru:Патриархат]]
[[sk:Patriarchát (muži)]]
[[sl:Patriarhat]]
[[sr:Патријархат]]
[[sv:Patriarkat (sociologi)]]
[[tr:Ataerkillik]]
[[vi:Gia trưởng]]
[[zh:父權]]
| 