„Þórður Þorláksson“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Luckas-bot (spjall | framlög)
m robot Bæti við: de:Þórður Þorláksson
Navaro (spjall | framlög)
m fl.
Lína 2:
'''Þórður Þorláksson''' ([[14. ágúst]] [[1637]] – [[17. mars]] [[1697]]) var [[biskup]] í [[Skálholt]]i frá [[1674]]. Hann hafði mikinn áhuga á [[náttúruvísindi|náttúruvísindum]], [[jarðfræði]] og [[landafræði]]. Hann flutti prentverkið frá [[Hólar_í_Hjaltadal|Hólum]] til Skálholts og varð fyrstur til að láta prenta [[fornrit]] á [[Ísland]]i.
 
Þórður var sonur [[Þorlákur_Skúlason|Þorláks Skúlasonar]] biskups á [[Hólar|Hólum]] og Kristínar Gísladóttur. Hann lærði í [[Hólaskóli (1106-1802)|Hólaskóla]] og fór til [[Kaupmannahafnarháskóli|Kaupmannahafnar]] til frekara náms. Var [[rektorskólameistari]] í Hólaskóla [[1660]] til [[1663]] ogen fór þásvo íutan, stundaði nám við háskólana í [[Rostock]] og [[Wittenberg]], heimsótti [[París]] og sneri aftur um [[Belgía|Belgíu]] og [[Holland]]. [[1669]] dvaldist hann á [[Stangarland]]i í [[Noregur|Noregi]] hjá [[Þormóður_Torfason|Þormóði Torfasyni]]. Hann var vígður biskup [[25. febrúar]] [[1672]] og tók við embætti við lát [[Brynjólfur Sveinsson|Brynjólfs Sveinssonar]].
 
Þorlákur samdi, áður en hann varð biskup, Íslandslýsingu (''Dissertatio chorographico-historica de Islandia'') sem fyrst var prentuð í Wittemberg [[1666]]. Til eru eftir hann [[landakort]] af bæði Íslandi og [[Grænland]]i. Hann fékk prentverkið flutt til Skálholts og gerði fyrstur tilraun til að prenta [[íslensk fornrit]], meðal annars fyrstu prentuðu útgáfu ''[[Landnáma|Landnámu]]'' [[1688]]. Hann er og sagður hafa endurbætt [[prentverk]]ið mikið. Hann gerði einnig tilraunir með [[korn]]rækt í Skálholti.
 
Kona Þórðar var Guðríður (1651-1707), dóttir [[Gísli Magnússon (sýslumaður)|Vísa-Gísla Magnússonar]] sýslumanns á [[Hlíðarendi|Hlíðarenda]]. Synir þeirra voru [[Þorlákur Thorlacius Þórðarson|Þorlákur]] skólameistari í [[Skálholtsskóli|Skálholti]] og [[Brynjólfur Thorlacius Þórðarson]] sýslumaður í Árnessýslu og bóndi á Hlíðarenda.
 
{{Töflubyrjun}}
Lína 20:
{{Skálholtsbiskupar}}
 
[[Flokkur:Hólaskóli]]
[[Flokkur:Íslendingar sem gengið hafa í Kaupmannahafnarháskóla]]
[[Flokkur:Íslenskir skólameistarar]]
[[Flokkur:Skálholtsbiskupar]]
 
{{fd|1637|1697}}