„Hildesheim“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Xqbot (spjall | framlög)
Skipti út innihaldi með „You are very stupid, I will kill you.“
Lína 1:
You are very stupid, I will kill you.
{| cellpadding="2" style="float: right; width: 307px; background: #e3e3e3; margin-left: 1em; border-spacing: 1px;"
! Skjaldarmerki Hildesheim
! Lega Hildesheim í Þýskalandi
|----
| align="center" bgcolor="#EFEFEF" | <div>{{border|[[Mynd:Wappen Hildesheim.png|150px|none]]}}</div>
| align="center" bgcolor="#FFFFFF" | [[Mynd:Hildesheim-Position.png|150px]]
|- style="background: #ffffff;" align="center"
|----
| colspan=2 align=center |
|-----
! colspan="2" | Upplýsingar
|---- bgcolor="#FFFFFF"
| Sambandsland:|| Neðra-Saxland
|---- bgcolor="#FFFFFF"
| Flatarmál: || 92,96 km²
|---- bgcolor="#FFFFFF"
| Mannfjöldi: || 103 þúsund <small>(31. desember 2008)</small>
|---- bgcolor="#FFFFFF"
| Þéttleiki byggðar: || 1111/km²
|---- bgcolor="#FFFFFF"
| Hæð yfir sjávarmáli: || 78 m
|---- bgcolor="#FFFFFF"
| Vefsíða: || [http://www.hildesheim.de/ www.hildesheim.de]
|-----
|}
'''Hildesheim''' er borg í þýska sambandslandinu [[Neðra-Saxland]]i og er með 103 þúsund íbúa. Hún er minnsta stórborg Neðra-Saxlands (með meira en 100 þúsund íbúa). Í borginni eru tvær kirkjur á [[heimsminjaskrá UNESCO]].
 
[[Mynd:HildesheimWeihnachtsmarkt.jpg|thumb|Aðaltorgið í Hildesheim]]
== Lega ==
Hildesheim liggur við ána Innerste mjög sunnarlega í Neðra-Saxlandi. Næstu borgir eru [[Hannover]] til norðurs (30 km), [[Brúnsvík]] til norðausturs (40 km) og [[Hameln]] til vesturs (40 km).
 
== Skjaldarmerki ==
[[Skjaldarmerki]] Hildesheim sýnir svartan [[örn]] á hvítum skildi. Fyrir neðan eru gulir og rauðir taflreitir. Efst er mær (kölluð ''Hildesia'') sem heldur á rósakransi. Guli og rauði liturinn eru litir borgarinnar. Örninn er tákn um gamla [[Heilaga rómverska ríkið|þýska keisararíkið]]. Merki þetta var veitt [[1528]] af [[Karl V (HRR)|Karli V]] keisara og hefur verið í gildi síðan.
 
== Orðsifjar ==
Borgin hét upphaflega Hildinisheim, sem merkir ''bær Hildins'', en Hildin er gamalt mannanafn (skylt Hildur á íslensku). <ref>Geographische Namen in Deutschland. Duden. 1993. Bls. 134.</ref>
 
== Söguágrip ==
 
=== Upphaf ===
[[Mynd:Hildesheim Bernwardevangeliar Widmungsbild.jpg|thumb|Heilagur Bernward]]
Bærinn myndaðist á 9. öld eftir að [[Karlamagnús]] náði að vinna landsvæðið af söxum. Dómkirkja var reist þar skömmu seinna. Á 12. og 13. öld mynduðust tveir aðrir bæir, Dammstadt og Neustadt. Dammstadt var þurrkuð út í erjum og Neustadt og Hildesheim voru lengi vel fjendur. Oft áttu bæirnir í stríði, en komust að friðarsamkomulagi [[1583]] og var múrinn milli bæjanna þá rifinn niður. [[Siðaskiptin]] voru innleidd [[1542]] í Hildesheim er [[Johannes Bugenhagen]] predikaði þar, en hann var einn ötulasti siðaskiptafrömuður á tímum [[Lúther|Marteins Lúthers]]. Hins vegar fóru siðaskiptin rólega fram, þannig að [[kaþólska kirkjan]] náði að haldast við áfram. Dómkirkjan hélst til dæmis kaþólsk.
 
=== Nýrri tímar ===
[[1803]] komst Hildesheim tímabundið í eigu [[Prússland]]s. Þá voru Neustadt og Hildesheim loks sameinaðar í eina borg. [[1807]] var borgin sameinuð konungsríki Vestfalíu og [[1813]] konungsríki Hannover. Hún varð svo endanlega prússnesk [[1866]] er prússar hertóku Hannover. [[1868]] fannst mikið rómverjasilfur frá 1. öld e.Kr. í borginni, sem talinn er einn stórkostlegasti fornleifafundur [[Þýskaland]]s. [[22. mars]] [[1945]] varð borgin fyrir gífurlegum loftárásum þar sem nær öll miðborgin gjöreyðilagðist. Aðeins örfáum dögum seinna hertóku breskar herdeildir borgina. Ekki var byrjað að endurreisa borgina fyrr en [[1948]]. Sú endurreist stendur enn yfir. [[1970]] voru nokkur jaðarsvæði sameinuð borginni, sem þar með náði í fyrsta sinn yfir 100 þúsund íbúa. Í dag er mikill [[iðnaður]] í borginni. Helstu fyrirtæki þar eru Bosch og Blaupunkt. [[1989]] var háskólinn Universität Hildesheim stofnaður. [[1993]] yfirgáfu síðustu bresku hermenn borgina.
 
== Frægustu börn borgarinnar ==
[[Mynd:PrefeituraHi 002.jpg|thumb|Gamla ráðhúsið]]
[[Mynd:St Michaels Church Hildesheim.jpg|thumb|Mikjálskirkjan er á heimsminjaskrá UNESCO]]
* ([[973]]) [[Hinrik II (HRR)|Hinrik II]] keisari
* ([[1976]]) [[Diane Krüger]] leikkona (National Treasure, Troy)
 
== Byggingar og kennileiti ==
[[Mynd:St-andreas.jpg|thumb|Andrésarkirkjan]]
* [[Dómkirkjan í Hildesheim]] er merkasta bygging borgarinnar. Hún var reist á 9. öld og eru í henni mýmörg miðalda listaverk. Kirkjan er á heimsminjaskrá UNESCO.
* '''Mikjálskirkjan''' (''St. Michaelis'') var reist af Bernward biskupi í upphafi [[11. öldin|11. aldar]] og átti hún að verða grafarkirkja hans. Grafarhvelfingin er 18 metra löng. [[1192]] var Bernward lýstur helgur af kaþólsku kirkjunni. Kirkjan skemmdist mikið í loftárásum. Hún var endurreist þannig að útlitið átti að líkjast upprunalegu byggingunni. Síðan þá er hún einkennisbygging borgarinnar. Mikjálskirkjan var sett á heimsminjaskrá UNESCO [[1985]].
* '''Gamla ráðhúsið'''. Byrjað var að reisa það [[1268]].
* '''Andrésarkirkjan''' (St. Andreas) er hæsta kirkjan í Neðra-Saxlandi og er 114 metra há. Hún var reist í kringum [[1140]] í gotneskum stíl fyrir almenna fólkið í borginni. Það var í þessari kirkju sem Johannes Bugenhagen predikaði og innleiddi siðaskiptin 1542. Orgelið í henni er eitt stærsta og fegursta í Norður-Þýskalandi. Kirkjan skemmdist talsvert í loftárásum, eingöngu múrarnir stóðu eftir. Hún var endurbyggð á sjötta áratugnum í upphaflegu formi.
 
== Tilvísanir ==
<div class="references-small"><references/></div>
 
== Heimildir ==
{{wpheimild|tungumál=de|titill=Hildesheim|mánuðurskoðað=apríl|árskoðað=2010}}
{{Commons|Category:Hildesheim|Hildesheim}}
 
{{Navbox generic
|name=Borgir í Þýskalandi
|title=[[Mynd:Flag of Germany.svg|25px|Fáni Þýskalands]] [[Listi yfir borgir í Þýskalandi|Borgir í Þýskalandi]] eftir mannfjölda
|groupstyle=text-align:right
|liststyle=text-align:left
|group1 = 1,000,000+
|list1 = [[Berlín]]{{·}} [[Hamborg]]{{·}} [[München]]
<div>
|group2 = 500,000+
|list2 = [[Bremen]]{{·}} [[Dortmund]]{{·}} [[Dresden]]{{·}} [[Düsseldorf]]{{·}} [[Essen]]{{·}} [[Frankfurt am Main|Frankfurt]]{{·}} [[Hannover]]{{·}} [[Köln]]{{·}} [[Leipzig]]{{·}} [[Nürnberg]]{{·}} [[Stuttgart]]
|group3 = 200,000+
|list3 =
<div>
[[Aachen]]{{·}} [[Ágsborg]]{{·}} [[Bielefeld]]{{·}} [[Bochum]]{{·}} [[Bonn]]{{·}} [[Brúnsvík]]{{·}} [[Chemnitz]]{{·}} [[Duisburg]]{{·}} [[Erfurt]]{{·}} [[Freiburg (Þýskaland)|Freiburg]]{{·}} [[Gelsenkirchen]]{{·}} [[Halle an der Saale]]{{·}} [[Karlsruhe]]{{·}} [[Kíl]]{{·}} [[Krefeld]]{{·}} [[Lübeck]]{{·}} [[Magdeburg]]{{·}} [[Mannheim]]{{·}} [[Münster]]{{·}} [[Mönchengladbach]]{{·}} [[Oberhausen]]{{·}} [[Rostock]]{{·}} [[Wiesbaden]]{{·}} [[Wuppertal]]
</div>
|group4 = 100,000+
|list4 =
</div>
[[Bergisch Gladbach]]{{·}} [[Bottrop]]{{·}} [[Bremerhaven]]{{·}} [[Cottbus]]{{·}} [[Darmstadt]]{{·}} [[Erlangen]]{{·}} [[Fürth]]{{·}} [[Gera]]{{·}} [[Göttingen]]{{·}} [[Hagen]]{{·}} [[Hamm]]{{·}} [[Heidelberg]]{{·}} {{nowrap|[[Heilbronn]]{{·}} [[Herne, Germany|Herne]]{{·}}}} [[Hildesheim]]{{·}} [[Ingolstadt]]{{·}} [[Jena]]{{·}} [[Kassel]]{{·}} [[Koblenz]]{{·}} [[Leverkusen]]{{·}} [[Ludwigshafen]]{{·}} [[Mainz]]{{·}} [[Moers]]{{·}} [[Mülheim an der Ruhr]]{{·}} [[Neuss]]{{·}} [[Offenbach am Main]]{{·}} [[Oldenburg]]{{·}} [[Osnabrück]]{{·}} [[Paderborn]]{{·}} [[Pforzheim]]{{·}} [[Potsdam]]{{·}} [[Recklinghausen]]{{·}} [[Regensburg]]{{·}} [[Remscheid]]{{·}} [[Reutlingen]]{{·}} [[Saarbrücken]]{{·}} [[Salzgitter]]{{·}} [[Siegen]]{{·}} [[Solingen]]{{·}} [[Trier]]{{·}} [[Ulm]]{{·}} [[Witten]]{{·}} [[Wolfsburg]]{{·}} [[Würzburg]]
}}<noinclude>
{{DEFAULTSORT:{{PAGENAME}}}}
[[Flokkur:Borgir í Þýskalandi]]
</noinclude>
 
[[af:Hildesheim]]
[[ar:هيلدسهايم]]
[[bg:Хилдесхайм]]
[[ca:Hildesheim]]
[[cs:Hildesheim]]
[[cy:Hildesheim]]
[[da:Hildesheim]]
[[de:Hildesheim]]
[[en:Hildesheim]]
[[eo:Hildesheim]]
[[es:Hildesheim]]
[[et:Hildesheim]]
[[eu:Hildesheim]]
[[fa:هیلدسهایم]]
[[fi:Hildesheim]]
[[fo:Hildesheim]]
[[fr:Hildesheim]]
[[frr:Hildesheim]]
[[gd:Hildesheim]]
[[he:הילדסהיים]]
[[hr:Hildesheim]]
[[hu:Hildesheim]]
[[it:Hildesheim]]
[[ja:ヒルデスハイム]]
[[kk:Хильдесхайм]]
[[ko:힐데스하임]]
[[la:Hildesia]]
[[lt:Hildesheimas]]
[[lv:Hildesheima]]
[[nds:Hilmessen]]
[[nl:Hildesheim (stad)]]
[[nn:Hildesheim]]
[[no:Hildesheim]]
[[pl:Hildesheim]]
[[pt:Hildesheim]]
[[ro:Hildesheim]]
[[ru:Хильдесхайм]]
[[simple:Hildesheim]]
[[sk:Hildesheim]]
[[sr:Хилдесхајм]]
[[sv:Hildesheim]]
[[sw:Hildesheim]]
[[tr:Hildesheim]]
[[uk:Хільдесхайм]]
[[vi:Hildesheim]]
[[vo:Hildesheim]]
[[war:Hildesheim]]
[[zh:希尔德斯海姆]]
[[zh-min-nan:Hildesheim]]