20. maí

20. maí er 140. dagur ársins (141. á hlaupári) samkvæmt gregoríska tímatalinu. 225 dagar eru eftir af árinu.

Atburðir

• 1217 - Her Hinriks 3. Englandskonungs vann sigur á uppreisnarmönnum og her Loðvíks Frakklandsprins í orrustunni við Lincoln.
• 1285 - Giacomo Savelli varð Honóríus 4. páfi.
• 1471 - Játvarður 4. varð konungur Englands eftir morðið á Hinriki 6..
• 1498 - Vasco da Gama kom til Kalíkút á Indlandi. Hann var fyrstur Evrópubúa til að komast þangað með því að sigla suður fyrir Afríku.
• 1501 - Portúgalinn João da Nova uppgötvaði eyjuna Asunción í Indlandshafi.
• 1570 - Abraham Ortelius gaf út fyrstu nútímalandabréfabókina.
• 1631 - Þrjátíu ára stríðið: Magdeburg féll fyrir keisaraher Tillys og Pappenheims.
• 1802 - Síðustu stúdentarnir voru útskrifaðir úr Hólaskóla.
• 1818 - Siglufjörður varð löggiltur verslunarstaður.
• 1889 - Ítalía gerðist aðili að bandalagi Miðveldanna í Evrópu.
• 1902 - Yfirráðum Bandaríkjanna yfir Kúbu lauk.
• 1840 - Kristján 8. konungur gaf fyrirheit um endurreisn fulltrúaþings á Íslandi og gekk það eftir 5 árum síðar.
• 1922 - Vinna hófst við Flóaáveituna og voru það mestu áveituframkvæmdir á Íslandi.
• 1927 - Charles Lindbergh lagði upp í flugferð sína yfir Atlantshafið.
• 1944 - Þjóðaratkvæðagreiðsla um lýðveldisstofnun á Íslandi hófst og stóð í fjóra daga.
• 1966 - Gengið var í land á Jólni við Surtsey og var eyjan þá 35 m há, en hún hvarf í hafið næsta vetur.
• 1973 - Ísland bannaði lendingar breskra herþota á Keflavíkurflugvelli.
• 1974 - Háskólinn í Óðinsvéum sæmdi Kristján Eldjárn heiðursdoktorsnafnbót.
• 1977 - Austurlandahraðlestin til Istanbúl lagði upp í sína síðustu ferð kl. 23:53 frá Gare de Lyon í París.
• 1979 - „Íslenskt mál“, þáttur í umsjón Gísla Jónssonar, hóf göngu sína í Morgunblaðinu.
• 1986 - Sex forvígismenn Hafskipa voru úrskurðaðir í gæsluvarðhald á meðan meint brot þeirra voru rannsökuð.
• 1989 - Stjórn Alþýðulýðveldisins Kína lýsti yfir gildistöku herlaga í Beijing.
• 1996 - Mafíuforinginn Giovanni Brusca var handtekinn á Sikiley.
• 1999 - Rauðu herdeildirnar myrtu Massimo D'Antona ráðgjafa atvinnumálaráðherra Ítalíu.

• 2002 - Austur-Tímor fékk sjálfstæði eftir 20 ára hersetu Indónesíu.
• 2006 - Finnland sigraði Söngvakeppni evrópskra sjónvarpsstöðva í fyrsta sinn með laginu „Hard Rock Hallelujah“ í flutningi þungarokkshljómsveitarinnar Lordi.
• 2006 - Þriggja gljúfra stíflan í Kína var fullgerð.
• 2010 - Fimm málverkum, þar á meðal eftir Pablo Picasso, Amedeo Modigliani og Fernand Léger, var stolið frá safninu Musée d'Art Moderne de la Ville de Paris.
• 2014 - 118 manns létust í sprengjuárás í Jos í Nígeríu.
• 2015 - Ríki aðskilnaðarsinna í Úkraínu, Donetsklýðveldið og Luhansklýðveldið, ákváðu að hætta við stofnun sambandsríkisins Novorossija.
• 2019 – Meirihluti landa heims samþykkti endurskilgreiningu SI-kerfisins. Mælieiningin kílógramm var endurskilgreind út frá Plancks-fasta.
• 2021 - Ísrael féllst á vopnahlé eftir þrýsting frá alþjóðasamfélaginu og dauða 250 manna.
• 2022 - Rússneski herinn lagði Mariupol undir sig eftir langt umsátur.

Fædd

• 1315 - Bonne af Lúxemborg, Frakklandsdrottning, kona Jóhanns 2. (d. 1349).
• 1743 - Toussaint Louverture, haítískur byltingarleiðtogi (d. 1803).
• 1799 - Honoré de Balzac, franskur rithöfundur (d. 1850).
• 1806 - John Stuart Mill, breskur heimspekingur (d. 1873).
• 1822 - Frédéric Passy, franskur hagfræðingur (d. 1912).
• 1882 - Sigrid Undset, norskur rithöfundur (d. 1949)
• 1885 - Faisal 1., fyrsti konungur Íraks (d. 1933).
• 1893 - Ásmundur Sveinsson, íslenskur myndlistarmaður (d. 1982).
• 1901 - Max Euwe, hollenskur skákmeistari (d. 1981).
• 1912 - Moses I. Finley, bandarískur fornfræðingur (d. 1986).
• 1912 - Wilfrid Sellars, bandarískur heimspekingur (d. 1989).
• 1917 - Bergur Sigurbjörnsson, stjórnmálamaður og ritstjóri (d. 2005).
• 1928 - Sigfús Daðason, íslenskt ljóðskáld (d. 1996).
• 1935 - José Mujica, forseti Úrúgvæ.
• 1944 - Joe Cocker, enskur rokk- og blússöngvari (d. 2014).
• 1946 - Cher, bandarísk söngkona.
• 1959 - Israel Kamakawiwo'ole, havaískur söngvari (d. 1997).
• 1966 - Gina Ravera, bandarísk leikkona.
• 1972 - Margrét Tryggvadóttir, íslenskur stjórnmálamaður.
• 1973 - Noel Fielding, enskur leikari.
• 1975 - Graham Potter, enskur knattspyrnustjóri.
• 1981 - Iker Casillas , spænskur knattspyrnumarkvörður.
• 1981 - Jaba, brasilískur knattspyrnumaður.
• 1982 - Petr Čech, tékkneskur knattspyrnumarkvörður.
• 1987 - Mike Havenaar, japanskur knattspyrnumaður.

Dáin

• 1277 - Jóhannes 21. páfi (f. 1215).
• 1285 - Jóhann 2. af Jerúsalem, konungur Kýpur (f. 1259).
• 1366 - María af Kalabríu, keisaraynja í Býsans (f. 1329).
• 1506 - Kristófer Kólumbus, ítalskur landkönnuður (f. 1451).
• 1622 - Ósman 2. Tyrkjasoldán (f. 1604).
• 1648 - Vladislás 4. Vasa konungur Póllands (f. 1595).
• 1834 - Gilbert du Motier de La Fayette, franskur herforingi og aðalsmaður (f. 1757).
• 1906 - Jóhann Gunnar Sigurðsson, íslenskt skáld (f. 1882).
• 1940 - Verner von Heidenstam sænskt skáld og Nóbelsverðlaunahafi (f. 1859)
• 1957 - Gilbert Murray, breskur fornfræðingur (f. 1866).
• 1959 - Alfred Schütz, austurrískur félagsfræðingur (f. 1899).
• 1984 - Ólafur Jóhannesson, fyrrum forsætisráðherra Íslands (f. 1913).
• 2002 - Stephen Jay Gould, bandarískur líffræðingur (f. 1941).
• 2005 - Paul Ricœur, franskur heimspekingur (f. 1913).
• 2012 - Robin Gibb, breskur songvari (f. 1949).
• 2019 - Niki Lauda, austurrískur ökuþór (f. 1949).