17. september

17. september er 260. dagur ársins (261. á hlaupári) samkvæmt gregoríska tímatalinu. 105 dagar eru eftir af árinu.

Atburðir

• 1394 - Karl 6. rak alla gyðinga frá Frakklandi.
• 1605 - Sænski herinn beið ósigur fyrir Pólsk-litháíska samveldinu í orrustunni við Kircholm.
• 1630 - Borgin Boston í Bandaríkjunum var stofnuð af breskum landnemum.
• 1631 - Þrjátíu ára stríðið: Gústaf Adolf 2. Svíakonungur vann sigur á hersveitum Tillys í orrustunni við Breitenfeld.
• 1665 - Karl 2. varð konungur Spánar fjögurra ára gamall.
• 1668 - Sænska þingið stofnaði fyrsta ríkisbanka Evrópu, Riksens ständers bank, á rústum hins gjaldþrota Stokkhólmsbanka.
• 1787 - Stjórnarskrá Bandaríkjanna var samþykkt á stjórnarskrárþinginu í Fíladelfíu.
• 1823 - Fyrsta grindadráp í Reykjavík. 450 marsvín voru rekin á land vestur í hafnarkrikanum þar sem Slippurinn er núna.
• 1838 - Bertel Thorvaldsen myndhöggvari sneri heim til Kaupmannahafnar frá Róm eftir að hafa búið þar frá 1797.
• 1844 - Fyrstu Alþingiskosningar í Reykjavík. Sveinbjörn Egilsson hlaut flest atkvæði, 15, en neitaði þingsetu og varð því Árni Helgason þingmaður, en hann hlaut 11 atkvæði.
• 1896 - Eldur sást í hafi frá Landeyjum, suðvestur af Hellisey þrjú kvöld í röð.
• 1917 - Verslunarráð Íslands var stofnað.
• 1939 - Seinni heimsstyrjöldin: Sovétríkin réðust inn í Pólland úr austri í samræmi við samkomulag þeirra við Þýskaland.
• 1944 - Seinni heimsstyrjöldin: Orrustan um Arnhem hófst í Hollandi.
• 1948 - Folke Bernadotte greifi var myrtur af meðlimum ísraelsku hryðjuverkasamtakanna Stern (einnig kölluð Lehi).
• 1961 - Adnan Menderes, fyrrum forsætisráðherra Tyrklands, var hengdur.
• 1966 - Vegur fyrir Ólafsfjarðarmúla var formlega opnaður.
• 1970 - Svarti september í Jórdaníu: Jórdaníuher réðist á búðir Palestínumanna í Jórdaníu og drap þúsundir.
• 1976 - Fyrsta geimskutlan var fullsmíðuð og fékk nafnið Enterprise.
• 1977 - Jón L. Árnason varð heimsmeistari unglinga í skák.
• 1980 - Pólska verkalýðsfélagið Samstaða var stofnað í Gdańsk.
• 1980 - Fyrrum forseti Níkaragva, Anastasio Somoza Debayle, var myrtur í útlegð í Paragvæ.
• 1983 - Vanessa L. Williams var fyrsta þeldökka Ungfrú Ameríka.
• 1984 - Brian Mulroney varð forsætisráðherra Kanada.
• 1987 - Fréttaþátturinn 19:19 hóf göngu sína á Stöð 2.
• 1987 - Jóhannes Páll 2. páfi kom í opinbera heimsókn til San Francisco í Bandaríkjunum.
• 1988 - Sumarólympíuleikar voru settir í Seoul í Suður-Kóreu.
• 1988 - Steingrímur Hermannsson og Jón Baldvin Hannibalsson létu þau orð falla í viðtali í fréttaskýringaþætti á Stöð 2 að ríkisstjórn Þorsteins Pálssonar væri fallin þar sem ekki væru forsendur fyrir samstarfi eftir tillögur forsætisráðherra um 6% gengisfellingu til að mæta vanda sjávarútvegsins.
• 1989 - Tvö tankskip rákust á við austurströnd Bretlands. 100 tonn af olíu láku úr þeim.
• 1989 - Fellibylurinn Húgó olli mikilli eyðileggingu í Karíbahafi og suðausturhluta Bandaríkjanna.
• 1990 - Bandaríski íþróttablaðamaðurinn Lisa Olson var áreitt kynferðislega í búningsklefa New England Patriots þar sem hún var að taka viðtöl. Málið vakti athygli á stöðu kvenna í íþróttablaðamennsku.
• 1991 - Norður-Kórea, Suður-Kórea, Eistland, Lettland, Litháen, Marshall-eyjar og Míkrónesía urðu aðilar að Sameinuðu þjóðunum.
• 1992 - Landsbankinn tók eignir Sambands íslenskra samvinnufélaga upp í skuldir og innlimaði þar með Samvinnubankann.
• 1994 - Óperan Vald örlaganna var frumsýnd í Þjóðleikhúsinu og sungu Kristján Jóhannsson og Elín Ósk Óskarsdóttir aðalhlutverkin.
• 1999 - Ítalski hagfræðingurinn Romano Prodi var kosinn forseti Evrópuráðsins.
• 2001 - Mesta stigafall í sögu Dow Jones-vísitölunnar varð á fyrsta viðskiptadegi bandarísku kauphallarinnar eftir 11. september.

• 2004 - Knattspyrnufélag Vesturbæjar var stofnað í Reykjavík.
• 2006 - Bandalagið undir forystu Fredrik Reinfeldt sigraði þingkosningar í Svíþjóð en sósíaldemókratar fengu sína verstu kosningu frá 1914.
• 2007 - Fjármálakreppan 2007-2008: Northern Rock lenti í lausafjárvanda og áhlaup á bankann hófst.
• 2009 - Um 80 létust í árás stjórnarhersins á bækistöðvar íslamista í Jemen.
• 2011 - Mótmælin Occupy Wall Street hófust í Bandaríkjunum. Þau leiddu til stofnunar Occupy-hreyfingarinnar sem breiddist út um allan heim í kjölfarið.
• 2013 - Strandaða skemmtiferðaskipið Costa Concordia var rétt við. Aðgerðin tók 19 tíma.
• 2015 - Milljón manns yfirgáfu heimili sín þegar öflugur jarðskjálfti varð í Chile.
• 2016 - Sprengjuárásirnar í New York og New Jersey 2016: 29 slösuðust þegar tvær heimatilbúnar sprengjur sprungu í New Jersey og hverfinu Chelsea í Manhattan.
• 2019 – Þingkosningar fóru fram í Ísrael í annað skipti á einu ári. Líkt og fyrri kosningar ársins skiluðu kosningarnar hnífjafnri niðurstöðu milli Likud-flokksins og Bláhvíta bandalagsins.

Fædd

• 879 - Karl 3., Frakkakonungur (d. 929).
• 1271 - Venseslás 2., konungur Bæheims og Póllands (d. 1307).
• 1550 - Páll 5., páfi (d. 1621).
• 1743 - Condorcet markgreifi, franskur stærðfræðingur (d. 1794).
• 1826 - Georg Friedrich Bernhard Riemann, þýskur stærðfræðingur (d. 1866).
• 1918 - Chaim Herzog, forseti Ísraels (d. 1997).
• 1927 - Ásgeir Long, vélfræðingur.
• 1931 - Anne Bancroft, bandarísk leikkona (d. 2005).
• 1944 - Reinhold Messner, ítalskur fjallgöngumaður.
• 1950 - Narendra Modi, forsætisráðherra Indlands.
• 1958 - Janez Janša, slóvenskur stjórnmálamaður.
• 1962 - Baz Luhrmann, ástralskur leikstjóri.
• 1968 - Anastacia, bandarísk söngkona.
• 1969 - Bismarck Barreto Faria, brasilískur knattspyrnumaður.
• 1970 - Edílson da Silva Ferreira, brasilískur knattspyrnumaður.
• 1977 - Simone Perrotta, ítalskur knattspyrnumaður.
• 1985 - Tomas Berdych, tékkneskur tennisleikari.
• 1988 - Michael Fitzgerald, nýsjálenskur knattspyrnumaður.

Dáin

• 1179 - Hildegard von Bingen, þýsk abbadís og dulspekingur (f. 1098).
• 1422 - Konstantín 2., keisari Búlgaríu (f. eftir 1370).
• 1609 - Rabbí Judah Löw ben Bezalel frá Prag.
• 1636 - Stefano Maderno, ítalskur myndhöggvari (f. 1576).
• 1665 - Filippus 4., Spánarkonungur (f. 1605).
• 1702 - Olof Rudbeck, sænskur vísindamaður (f. 1630).
• 1904 - Daniel Willard Fiske, bandarískur ritstjóri, fræðimaður, skákáhugamaður og Íslandsvinur (f. 1831).
• 1948 - Folke Bernadotte greifi og friðarsinni (f. 1895).
• 1980 - Anastasio Somoza Debayle, forseti Níkaragva (f. 1925).
• 1990 - Stefán Jónsson, íslenskur rithöfundur (f. 1923).
• 1994 - Karl Popper, austurrísk-enskur vísinda- og stjórnmálaheimspekingur (f. 1902).
• 1996 - Spiro Agnew, varaforseti Bandaríkjanna (f. 1918).
• 2021 - Abdelaziz Bouteflika, forseti Alsírs (f. 1937).