Sagan um Kark

Sagan um Kark (danska: Historien om Quark) er fjórða bókin í bókaflokknum um Goðheima. Hún kom út árið 1987. Teiknari hennar var listamaðurinn Peter Madsen, en auk hans komu þeir Hans Rancke-Madsen, Per Vadmand og Henning Kure að gerð handritsins. Bókin, sem og framhaldssagan Förin til Útgarða-Loka, fylgja í meginatriðum teiknimyndinni Valhalla frá árinu 1986.

Aðdragandi

Eftir útgáfu Veðmáls Óðins hófu höfundar Goðheima-sagnanna þegar að undirbúa næsta ævintýri. Þeir hugðust endurtaka leikinn frá fyrri bók og byggja ekki á einni tiltekinni goðsögu, heldur semja sjálfstætt ævintýri með vísunum í ýmis atriði úr norrænni goðafræði. Þá þegar var ætlunin að láta ævintýrið hverfast um hrekkjótta jötnastrákinn Kark, sem brugðið hafði fyrir í sögunni Hamarsheimt. Öfugt við aðrar söguhetjur Goðheima var Karkur að öllu leyti tilbúin persóna án nokkurra vísana í goðaheiminn.

Vinna við hina nýju sögu var skammt á veg komin þegar ákveðið var að framleiða teiknimynd í fullri lengd, byggða á söguveröld Goðheima. Næstu misserin helguðu höfundarnir sig gerð myndarinnar og tók handritið miklum breytingum. Byggði sagan nú að stórum hluta á frásögninni af ferð Þórs til Útgarða-Loka. Myndin varð svo grunnurinn að tveimur næstu bókunum í sagnaflokknum sem út komu árin 1987 og 1989.

Söguþráður

Loki situr að sumbli hjá nafna sínum Útgarða-Loka og lætur blekkjast til að taka með sér hrekkjalóminn Kark og reyna að siða hann til. Þegar í Bilskirni er komið gerir Karkur allt vitlaust og kemur öllum upp á móti sér. Með tímanum sýnir hann þó á sér mýkri hliðar og vinátta myndast milli hans og barnanna Röskvu og Þjálfa. Í bókarlok snýr Þór aftur úr ferðalagi og bregst illur við þegar hann uppgötvar að Karkur sé þar enn. Hann skipar Loka að koma honum aftur til síns heima, en í ljós kemur að Útgarða-Loki og jötnaher hans hefur engan hug á að fá óróabelginn aftur til sín.

Fróðleiksmolar

• Bókin fjallar nær einvörðungu um samskipti barnanna þriggja: Þjálfa, Röskvu og Karks. Hún sker sig því frá öðrum verkum í sagnaflokknum að því leyti að hún er að langmestu leyti án vísanna til norrænnar goðafræði.
• Vinnan við teiknimyndina Valhalla hafði talsverð áhrif á teiknistíl Goðheima, sem varð teiknimyndalegri.
• Ekki kunnu allir lesendur Goðheimabókanna að meta jötnastrákinn Kark, en hann mæltist vel fyrir hjá yngri lesendum og var hann gerður að aðalsöguhetju í sérstökum bókaflokki sem jafnframt bar nafn hans.

Íslensk útgáfa

Sagan um Kark kom út hjá Iðunni árið 1988. Þýðandi var Bjarni Fr. Karlsson. Hún var endurútgefin árið 2013 með nýrri forsíðu.