Fashanar

Fashanaætt
	; Fashani (Phasianus colchicus)
Vísindaleg flokkun
Ríki:	Dýraríki (Animalia);
Fylking:	Seildýr (Chordata);
Flokkur:	Fuglar (Aves);
Ættbálkur:	Hænsnfuglar (Galliformes);
Ætt:	Phasianidae; Horsfield, 1821
Ættkvíslir
	Margar, sjá grein

Fashanaætt (eða fasanaætt, fræðiheiti: Phasianidae) er fjölbreytt ætt hænsnfugla sem telur meðal annars fashana, kornhænur og nytjahænsn. Samband amerískra fuglafræðinga flokkar orraætt, perluhænsn og kalkúnaætt sem undirættir í fashanaætt.

Einkenni á tegundum þessarar ættar eru að þær fljúga lítið, eru breytilegar að stærð en gjarnan holdugar, með breiða, stutta vængi. Margar tegundir eru með spora aftan á leggnum. Karlfuglar hinna stærri tegunda eru oft mjög litskrúðugir. Dæmigerð fæða eru fræ, ásamt nokkrum skordýrum og berjum.

Þessi stóra ætt inniheldur nokkra flokka sem sumir samsvara sérstakri ættkvísl en aðrir eru lausleg flokkun tengdra ættkvísla.

Ættkvíslir

Kornhænsn
- Coturnix (9 tegundir)
- Anurophasis monorthonyx (í útrýmingarhættu)
- Perdicula (4 tegundir)
- Ophrysia superciliosa (í bráðri útrýmingarhættu)
Akurhænsn
- Alectoris (7 tegundir)
- Ammoperdix (2 tegundir)
- Arborophila (18 tegundir)
- Bambusicola (2 tegundir)
- Caloperdix oculea
- Haematortyx sanguiniceps
- Lerwa lerwa
- Margaroperdix madagascarensis
- Melanoperdix nigra
- Perdix (3 tegundir)
- Ptilopachus petrosus
- Rhizothera longirostris
- Rollulus rouloul
- Xenoperdix (2 tegundir)
Fashanar
- Argusianus argus
- Catreus wallichi
- Chrysolophus (2 tegundir)
- Crossoptilon (4 tegundir)
- Ithaginis cruentus
- Lophura (10 tegundir)
- Phasianus (2 tegundir)
- Polyplectron (7 tegundir)
- Pucrasia macrolopha
- Rheinartia ocellata
- Syrmaticus (5 tegundir)
Snjóhænsn (Tetraogallus) (5 tegundir)
Svarthænsn (Francolinus) (41 tegundir)
Sporahænsn (Galloperdix) (3 tegundir)
Tragopan (5 tegundir)
Lophophorus (3 tegundir)
Páhænsn
- Pavo (2 tegundir)
- Afropavo congensis
Kambhænsn (Gallus) (5 tegundir, þar á meðal nytjahænsn)

Nýlegri flokkun

Eftirfarandi flokkun samkvæmt Kimball et al., 2021, var viðurkennd af International Ornithological Congress. Flokkar og undirættir eru byggðar á 4ðu útáfu af Howard and Moore Complete Checklist of the Birds of the World. Ættkvíslir utan flokka eru kallaðar incertae sedis (óviss flokkun).^[1]^[2]^[3]

Undirætt Rollulinae
- Xenoperdix Dinesen et al., 1994
- Caloperdix Blyth, 1861
- Rollulus Bonnaterre, 1791
- Melanoperdix Jerdon, 1864
- Arborophila Hodgson, 1837
Undirætt Phasianinae
- Phasianinae "Erectile clade"
  - Lerwa Hodgson, 1837
  - Ithaginis Wagler, 1832
  - Tribus Lophophorini
    - Tragopan Cuvier, 1829 non Gray 1841
    - Tetraophasis Elliot, 1871
    - Lophophorus Temminck, 1813 non Agassiz 1846
  - Pucrasia Gray, 1841
  - Tribus Tetraonini
    - Meleagris Linnaeus, 1758 - Kalkúnaættkvísl
    - Bonasa Stephens, 1819 Korri
    - Tetrastes Keyserling & Blasius, 1840 - Jarpi
    - Centrocercus Swainson, 1832
    - Dendragapus Elliot, 1864
    - Tympanuchus Gloger, 1841 - Sléttuhænur
    - Lagopus Brisson, 1760 - Rjúpnaættkvísl
    - Falcipennis Elliot, 1864
    - Canachites Stejneger, 1885 - Grenijarpi
    - Tetrao Linnaeus, 1758 - Þiður
    - Lyrurus Swainson, 1832 - Orrar
  - Rhizothera Gray, 1841
  - Perdix Brisson, 1760 Akurhænur
  - Tribus Phasianini
    - Syrmaticus Wagler, 1832
    - Chrysolophus Gray, 1834
    - Phasianus Linnaeus, 1758
    - Catreus Cabanis, 1851
    - Crossoptilon Hodgson, 1838
    - Lophura Fleming, 1822 non Gray, 1827 non Walker, 1856
- Phasianinae "Nonerectile clade"
  - Tribus Pavonini
    - Rheinardia Maingonnat, 1882
    - Argusianus Rafinesque, 1815
    - Afropavo Chapin, 1936
    - Pavo Linnaeus, 1758
    - Tropicoperdix Blyth, 1859
    - Haematortyx Sharpe, 1879
    - Galloperdix Blyth, 1845 - Sporahænsn
  - Tribus Polyplectronini
    - Polyplectron Temminck, 1807
  - Tribus Gallini
    - Bambusicola Gould, 1863
    - Gallus Brisson, 1760 - Kambhænsn
    - Peliperdix Bonaparte, 1856
    - Ortygornis Reichenbach, 1852
    - Francolinus Stephens, 1819 - Svarthænsn
    - Campocolinus Crowe et al., 2020
    - Scleroptila Blyth, 1852
  - Tribus Coturnicini
    - Tetraogallus Gray, 1832 - Snjóhænsn
    - Ammoperdix Gould, 1851
    - Synoicus Bosc, 1792
    - Margaroperdix Reichenbach, 1853
    - Coturnix Garsault, 1764
    - Alectoris Kaup, 1829
    - Perdicula Hodgson, 1837
    - Ophrysia Bonaparte, 1856
    - Pternistis Wagler, 1832

↑ Kimball, R.T.; Hosner, P.A.; Braun, E.L. (2021). „A phylogenomic supermatrix of Galliformes (Landfowl) reveals biased branch lengths“. Molecular Phylogenetics and Evolution. 158: 107091. doi:10.1016/j.ympev.2021.107091. ISSN 1055-7903. PMID 33545275. S2CID 231963063.
↑ „Pheasants, partridges, francolins – IOC World Bird List“ (bandarísk enska). Sótt 4. ágúst 2022.
↑ „H&M4 Checklist family by family - The Trust for Avian Systematics“. www.aviansystematics.org. Sótt 4. ágúst 2022.

[1] Kimball, R.T.; Hosner, P.A.; Braun, E.L. (2021). „A phylogenomic supermatrix of Galliformes (Landfowl) reveals biased branch lengths“. Molecular Phylogenetics and Evolution. 158: 107091. doi:10.1016/j.ympev.2021.107091. ISSN 1055-7903. PMID 33545275. S2CID 231963063.

[2] „Pheasants, partridges, francolins – IOC World Bird List“ (bandarísk enska). Sótt 4. ágúst 2022.

[3] „H&M4 Checklist family by family - The Trust for Avian Systematics“. www.aviansystematics.org. Sótt 4. ágúst 2022.

[1]

[2]

[3]