Tobavatn er stöðuvatn á eyjunni Súmötru í Indónesíu. Vatnið er 100 km langt og 30 km breitt og er í raun gömul gosaskja þar sem að gríðarlegt eldgos átti sér í fyrndinni.

Tobavatn séð úr lofti.

Eldgos breyta

Gosið í Toba átti sér stað þar sem nú er Toba vatn fyrir um 71.000 +/- 4000 árum. Áætlað er að sprengistuðull (VEI) gossins hafa verið af stærðargráðunni 8. Það er nýlegasta súpereldgos og líklega stærsta eldgos sem orðið hefur á síðustu tveimur milljónum ára. Vísindamennirnir Bill Rose og Craig Chesner hjá Tækniháskólanum í Michigan áætluðu að heildarmagn gosefna sem upp kom í gosinu hafi verið um 2800 km3, eða um 2000 km3 í formi ignimbríts sem flæddi yfir landið og 800 km3 sem féll sem gjóska. Vindur feykti gosefnum að mestu í vesturátt.

Eldgosið var það síðasta í röð a.m.k. þriggja öskjumyndandi gosa, sem átt hafa sér stað á svæðinu. Eldri öskjur mynduðust fyrir um 700.000 og 840.000 árum.

Til að gera betri grein fyrir umfangi þessa eldgoss er hægt að benda á, það að það myndaði um 15 cm þykkt gjóskulag sem þekur allt Indland. Á einum stað í mið-Indlandi er Toba-gjóskan um 6 m á þykkt.

Hrun gosopsins í kjölfar gossins myndaði öskjuna sem síðar fylltist af vatni og myndar nú Toba vatn

Áhrif eldgossins á þróun mannkyns breyta

Sett hefur verið fram sú tilgáta að jörðin hafi í kjölfar eldgossins í Toba, gengið í gegnum 6-10 ára fimbulvetur og hugsanlega 1000 ára kuldaskeið til viðbótar. Breytingarnar á hitastigi jarðar í kjölfar gossins eru taldar hafa minnkað fólksfjölda á jörðinni niður í allt að 10.000 einstaklinga og hafa valdið flöskuhálsi í þróun mannkyns.