Spaugstofan

Íslenskur sjónvarpsþáttur

Spaugstofan var grín-sjónvarpsþáttur sem var sýndur í Sjónvarpinu og síðan Stöð 2 með hléum síðan 21. janúar 1989 þegar hún hóf göngu sína undir nafninu 89 á stöðinni, árið eftir hét hún 90 á stöðinni og svo 91 á stöðinni og 92 á stöðinni. Þættirnir urðu 472 talsins[1] þegar á endanum var talið eða frá 1989 - 2016. Þessir þættir gerðust á mestu leiti í fréttastofu lítillar fréttastofu Stöðin. Árið 1992 fóru þeir í hlé og nokkrir af þeim fóru í Imbakassann. Þeir mættu aftur 1996 með heitið Enn ein stöðin sem gekk til 1999 og þá tóku þeir hlé í þrjú ár. Haustið 1997 var Enn ein stöðin ekki á dagskrá heldur þættirnir Stöðvarvík með þeim. Þeir mættu svo aftur 2002 með nafnið Spaugstofan og störfuðu til 2010 á RÚV, þá flutti þátturinn á Stöð 2. Þátturinn var á Stöð 2 í fjögur ár, eða til 2014. Þátturinn hætti þá en þeir fóru á svið með aðra sýningu 2015 "Yfir til Þín". Árið 2015 voru sýndir þættirnir Þett er bara spaug... ... stofan, þar sem saga Spaugstofunnar var rakin í tíu þáttum. 23. janúar 2016 fóru þeir á RÚV með allra síðasta þáttinn sem bar heitið Andspyrnuhreyfingin. Einnig fóru þeir með sýningu 1990 sem nefndist "Örfá sæti laus". Spaugstofan framleiddi á tímabilinu 472 þætti samtals.

Spaugstofumenn í söngatriði þáttarins

Þátturinn var á dagskrá á laugardagskvöldum og gekk yfirleitt út á það að sýna atburði liðinnar viku í spaugilegu ljósi. Spaugstofuna skipuðu undir það síðasta þeir Karl Ágúst Úlfsson, Pálmi Gestsson, Sigurður Sigurjónsson og Örn Árnason. Randver Þorláksson var í Spaugstofunni í tæpa tvo áratugi, eða allt til ársins 2007.[2] Þessi hópur kallaðist Spaugstofumenn þegar fjallað er um þá í fjölmiðlum. Þessi skipan var óbreytt megnið af þeim tíma er Spaugstofan starfaði, ef frá er skilið brotthvarf Randvers árið 2007. Spaugstofan gerði mikið grín að stjórnmálum og frægum persónum á Íslandi.

Upphaf Spaugstofunnar má rekja til Áramótaskaupsins 1985 með Karli Ágústi Úlfssyni, Sigurði Sigurjónssyni, Erni Árnasyni, Randveri Þorlákssyni og Ladda. Sami hópur gerði skaupið 1986. Árið 1987 voru framleiddir fjórir þættir undir heitinu Spaugstofan eða Spaug til einhvers en þá var Laddi líka með þeim félögum en hann fór svo yfir í Gríniðjuna. En í þeim þáttum var sami hópur sem gerði skaupin '85 og '86. Pálmi var þá ekki með Spaugstofunni þá en gekk til liðs við hana 1989 í stað Ladda.

Veturinn 1998 - 1999 voru Erla Ruth Harðardóttir og Linda Ásgeirsdóttir með í för.

Árið 1996 var Spaugstofan kærð fyrir klám, en fékk enga refsingu eða dóm. Árið 1997 voru þeir kærðir aftur af Ólafi Skúlasyni biskupi fyrir guðlast (að skopast að guði), þá fóru þeir til dómara og var málið mjög umdeilt, í ágúst 1997 var kæra tekin af.

Vegna útbreiðslu kórónuveirunnar ákvað Spaugstofan að byrja aftur með hlaðvarpsþátt á RÚV á sunnudögum. Þættirnir byrjuðu 29. mars 2020 og hét Móðir menn í kví kví en þar var Randver með í för. Þættirnir urðu fimm talsins og sá síðasti kom út 26. apríl 2020.

Spaugstofumenn fengu heiðursverðlaun Eddunar árið 2020. Komu einnig fram saman í áramótaskaupinu árið 2022 og fyrir söfnun Grensásspítala haustið 2023.

Persónur og atriði í þáttunum breyta

Spaugstofumenn leika í þáttunum stjórnmálamenn og annað fólk sem er áberandi í fjölmiðlum. Þeir leika einnig persónur sem þeir hafa sjálfir þróað.

Ragnar Reykás breyta

Lágvaxni alþýðumaðurinn Ragnar Reykás er leikinn af Sigurði Sigurjónssyni. Hann kemur venjulega fram í viðtölum utandyra við fréttamanninn Erlend (leikinn af Erni Árnasyni) og gefur álit "mannsins á götunni" á málefnum líðandi stundar. Einkennandi fyrir þessi viðtöl er að Ragnar gefur sig út fyrir að hafa ígrundaðar skoðanir á málunum og talar af sterkri sannfæringu en á meðan á viðtalinu stendur gerist eitthvað sem leiðir til þess að Ragnar sér nýja hlið á málinu og skiptir algjörlega um skoðun. Þegar Tor Bomann-Larsen kynnti tilgátur sínar um að Ólafur fimmti, konungur Noregs, hefði verið rangfeðraður, kom í ljós að Ragnar Reykás væri réttborinn konungur Noregs.

Kristján Ólafsson breyta

Kristján Ólafsson, einnig leikinn af Sigurði Sigurjónssyni, sér um fræðsluþætti fyrir neytendur og reynir að gefa neytendum góð ráð varðandi ýmsar vörur. Hann kynnir sig með því að segja "Kristján heiti ég, Ólafsson". Kristján hefur nokkra kæki og virðist því vera taugaóstyrkur yfir því að tala fyrir framan sjónvarpsmyndavélarnar. Hann verður sérstaklega vandræðalegur þegar hann talar um kynlíf og því tengda hluti, en það gerir hann oft. Hann nefnir gjarnan ensk orð yfir hluti og hugtök sem hann talar um, áhorfendum til upplýsingar. Í einum þætti dró hann stóran smokk yfir líkama sinn og tróð sér inn í stórt líkan af kynfærum konu. Þetta atriði varð til þess að forsvarsmenn þáttarins voru kærðir fyrir að brjóta gegn almennu velsæmi.

Bogi og Örvar breyta

Útigangsmennirnir Bogi og Örvar, venjulega titlaðir "rónar", eru leiknir ef Erni Árnasyni og Randver Þorlákssyni. Þeir halda til á bekk við styttuna af Ingólfi Arnarsyni á Arnarhóli. Þeir taka yfirleitt ekki virkan þátt í íslenska þjóðfélaginu heldur láta sér oftast nægja að velta því fyrir sér hvaða afleiðingar ýmsar aðgerðir og breytingar munu hafa fyrir þá. Þegar þeir komast að niðurstöðu syngja þeir ýmist "Nú erum við í góðum málum, lallarallala," eða "Nú erum við í vondum málum, lallarallala," eftir því hver niðurstaðan er. Sum atriði með Boga og Örvari ganga út á tilfallandi orðaleiki og enn önnur draga á skoplegan hátt fram muninn á lífi útigangsmannsins og lífi hins vinnandi manns, t.d. þegar annar þeirra vinnur 50% starf hjá fyrirtæki og er svo "róni hálfan daginn" og þegar annar þeirra hefur með sér nema, ungan mann sem er að "læra til róna".

Hjónin Boris og Svetlana breyta

Hjónin Boris Beljakov og Svetlana Rassarova eru skautadansarar frá fyrrum Sovétríkjunum. Til að byrja með komu þau aðallega fram í sjónrænum grínatriðum en þau komu fram í viðtali þegar "nýbúar" komust í fjölmiðlaumræðuna.

Sniðugt á Íslandi breyta

Sniðugt á Íslandi eru atriði sem sýna nokkra austur-evrópska menn sem sækja námskeið í íslensku fyrir nýbúa. Ýmis fyrirbæri í íslenska þjóðfélaginu eru útskýrð fyrir nýbúunum, sem jafnan komast að þeirri niðurstöðu að það sé "sniðugt á Íslandi".

Samsæriskenninga-maðurinn breyta

Ónefndur maður, leikinn af Erni Árnasyni, kynnir ýmsar samsæriskenningar fyrir áhorfandanum. Stundum horfir áhorfandinn á hann gegnum öryggismyndavélar hér og þar. Þessi maður horfir alltaf í myndavélina og talar beint til áhorfandans. Hann hefur innréttað leynilega njóstastöð innan í styttu fyrir framan Stjórnarráðið í Reykjavík og þaðan njósnar hann um ríkisstjórn Íslands. Hann grunar Norðmenn um samsæri til að ná völdum á Íslandi. Þegar honum sýnist fólk vera að fylgjast með honum hrópar hann "Heia Norge!" í uppgerðarhollustu við Noreg.

Geir og Grani breyta

Geir og Grani eru lögreglumenn leiknir af Karli Ágústi Úlfssyni og Sigurði Sigurjónssyni sem eru ekki ósvipaðir Harry og Heimi. Þeir leysa oft fíkniefnamál lögrgelunnar og fóru í viðtöl um hvernig lögreglunni gengur. Svo voru líka stutt atriði sem sýndi þá að stöðrfum en ekki með neinn fréttamann til að taka viðtal við.

Á bak við tjöldin breyta

Á bak við tjöldin voru atriði þar sem sýnt var tæki og tól í daglegu lífi Íslendingi t.d Hver er það sem kveikir ljósin í ísskápunum heima hjá okkur. Svo er sýnt hvernig hann vinnur þegar hann er að stöfrum og tekið stutt viðtal.

Silli breyta

Silli er nískur maður sem fer í verslanir og vill yfirleitt fá endurgreitt eitthvað sem flestir fá ekki endurgreitt. Hann hugsar líka mikið um að spara og græða meiri pening. Hann er leikin af Karli Ágústi Úlfssyni og er í svörtum frakka og með pípuhatt.

Númi breyta

Númi leikin af Erni Árnasyni er persóna sem talar ekkert í þáttunum. Hann er ekkert ósvipaður Hr. Bean til dæmis. Atriðin hans ganga út á það að hann lendir í klúðri með daglega hluti sem flestir Íslendingar kannast við.

Krummi breyta

Krummi er persóna sem er leikin af Sigurði Sigurjónssyni. Krummi er bílaviðgerðarmaður sem eyðileggur oftast bílana. Hann er oft brjálaður og pirrraður og kjörorð hans eru "er það ekki allt í lagi?" Til að byrja með vann á bílaverkstæði með yfirmanni sínum en fljótlega fór yfirmaðurinn að hætta að byrtast og Krummi sá einn um bílaverkstæðið.

Dolli breyta

Dolli er persóna sem er leikin af Sigurði Sigurjónssyni. Hann er oft með leikþætti eða látbragsleik þar sem hann sýnir eitthvað sem hann er að gera og fær svo fólk til að gýska. Það hefur aldrei gerst að einhver skilur hvað Dolli er að gera, því það er svolítið flókið. Það sem hann er að leika er oft tengt fréttum líðandi stundar.

Fúli föndurmaðurinn breyta

Ónefndur maður, leikinn af Karli Ágústi Úlfssyni sem sér um föndurþátt. Hann er mjög fúll og gerir ekki oft ráð fyrir því að fólk sé að horfa á þáttinn. Stundum hættir hann í miðri föndurkennslustund og fer að gera eitthvað annað.

Matargatið breyta

Matargatið voru atriði þar sem kokkurinn Sigmar B. Hauksson kenndi að matreiða einhvern rétt í hverjum þætti. Til að byrja með fékk hann oft gesti til að koma með sína uppskrift. Sigmar var leikin af Erni Árnasyni.

Íþróttir breyta

Íþróttir voru liðir þar sem fólk reyndist við íþróttir. Það var alltaf sýnd nokkur íþróttaatriði af sömu íþróttinni í einum þætti. Það voru oft lýsendur í gegnum tíðina. Fréttamaður sem Pálmi Gestsson lék var frá 1989 - 1992. Örn Árnason lék lýsanda 1996, Pálmi 1997 og 1998 og svo 1998 - 1999 með Erni stundum. Íþróttirnir gekku líka stundum út á það að segja nýjustu íþróttatíðindin með spaugilegum hætti í fréttaleikmyndinni.

Fréttamenn og eftirhermur breyta

Fréttamenn í þáttunum breyta

  • Pétur Teitsson - Karl Ágúst Úlfsson
  • Óskar - Sigurður Sigurjónsson
  • Erlendur Sigtryggsson - Örn Árnason
  • Ófeigur Bárðarsson - Örn Árnason
  • Hafþór Kárason - Pálmi Gestsson
  • Sigurður Vilbergsson - Randver Þorláksson
  • Sigmar Geir Gilsson - Pálmi Gestsson
  • Sámur Tryggvason - Pálmi Gestsson
  • Gunnlaugur Skarann - Sigurður Sigurjónsson
  • Ebba Andersen - Randver Þorláksson
  • Karl Karlsson - Pálmi Gestsson
  • Logi Ásmundsson - Randver Þorláksson
  • Eiríkur Steindórsson - Pálmi Gestsson
  • Víðir Rósberg - Sigurður Sigurjónsson
  • Flosi Jónmundarsson - Sigurður Sigurjónsson

Tengt efni breyta

Neðanmálsgreinar breyta

  1. „Spaugstofan“. www.facebook.com. Sótt 27. maí 2020.
  2. Grein á www.mbl.is, ‚Randver hættir í Spaugstofunni‘.

Tengill breyta