Nafnháttur
Nafnháttur (skammstafað sem nh.) er einn fallhátta sagna. Nafnháttur er nafn sagnarinnar svipað og nefnifall nafnorðs, og þekkist oft á nafnháttarmerkinu að sem undanfara. Nafnháttur er algengastur í nútíð.
Nafnháttur er oftast sú fyrsta kennimynd sagnar sem gefin er upp í orðabókum.
Nafnháttur í íslensku breyta
Endingar breyta
Sagnir í nafnhætti enda oftast á -a:
- að lesa
- að skrifa
- að skoða
- að elska
- að hoppa
- að vona
en í nokkrum sögnum hefur -a fallið á brott eftir -á:
- að spá
- að sjá
- að fá
Einnig eru til miðmyndarsagnir sem enda á -st:
- að elskast
- að stelast
- að lengjast
Aðeins tvær sagnir enda á -u og eru þær báðar núþálegar (nafnháttarmerkið ‚að‘ er ekki notað með þeim):
- munu
- skulu
og aðeins ein endar á -o:
- að þvo
Dæmi breyta
- Að ganga. (nafnháttarmerki + nafnháttur)
- Að hoppa. (nafnháttarmerki + nafnháttur)
- Að vera. (nafnháttarmerki + nafnháttur)
- Að fara. (nafnháttarmerki + nafnháttur)
- Að geta. (nafnháttarmerki + nafnháttur)
Tenglar breyta
- „Hvort er réttara að segja "kauptu" eða "keyptu"“. Vísindavefurinn.
- „Hvernig finn ég stofn sagnorða?“. Vísindavefurinn.
- „Hvers vegna er ekki hægt að beygja sögnina 'að vinna' í boðhætti?“. Vísindavefurinn.
- „Hvenær var bókstafurinn 'é' tekinn upp í íslensku í stað 'je' og af hverju er 'je' enn notað í ýmsum orðum?“. Vísindavefurinn.
- „Er alltaf rétt að nota "mundi" og "myndi" á sama hátt?“. Vísindavefurinn.
