Kjörmannaráð (Bandaríkin)

Kjörmannaráð (e. Electoral College) hefur það eiginlega hlutverk að kjósa um það hver verður Forseti Bandaríkjanna á fjögurra ára fresti. Þetta kjörmannaráð sitja 538 manns og er það samanlagður fjöldi allra þingmanna og öldungadeildaþingmanna ríkjanna 50. Þeir eiga, strangt til getið að kjósa eftir vilja síns ríkis sem fram kemur í kosningum þriðjudaginn eftir fyrsta mánudaginn í nóvember fjórða hvert ár. Þetta gerir það að verkum að Forseti Bandaríkjanna er ekki kosinn í beinni kosningu heldur er ætlunin sú að þessir kjörmenn endurspegli vilja þjóðarinnar þegar að það kemur að því að kjósa forsetann í raun og veru. Þessi kosning fer fram fyrsta mánudaginn eftir annan miðvikudaginn í desember eftir almenningskosningarnar. Þá hittast kjörmenn hvers fylkis og kasta atkvæði sínu um það hver skal verða Forseti og hver verður Varaforseti Bandaríkjanna . Til þess að verða Forseti verður frambjóðandinn að hljóta 270 af 538 atkvæðum og getur það gerst, og hefur það gerst a.m.k. 4 sinnum í sögunni, að sá sem vinnur vinsældarkosninguna tapar hinni raunverulegu kosningu. Það er reyndar um 5% líkur á því að vinsælli frambjóðandinn tapi hinni raunverulegu kosningu og gerðist það síðast árið 2016 þegar að Donald Trump sigraði Hillary Clinton þrátt fyrir að Clinton hefði hlotið um þremur milljónum fleiri atkvæði.

Í langflestum ríkjum gildir sú regla að sá forsetaframbjóðandi sem vinnur ríkið fái alla kjörmenn ríkisins hvort sem úrslitin ráðist á örfáum atkvæðum eða miljónum atkvæða. Kjörmenn geta greitt atkvæði í andstöðu við úrslit kosninga en það heyrir til undantekninga að slíkt gerist þar sem mörg ríki hafa sett viðurlög við því. Það hefur þó nokkrum sinnum gerst en aldrei hafa þeir verið nógu margir til að snúa við úrslitum kosninga.

Ef hvorugur frambjóðandinn nær 270 kjörmönnum þarf Fulltrúadeild Bandaríkjaþings að kjósa forsetann þar sem hvert ríki hefur eitt atkvæði og síðan þarf Öldungadeild Bandaríkjaþings að kjósa varaforsetann þar sem allir öldungadeildarþingmenn hafa eitt atkvæði. Ef frambjóðendur flokkanna tveggja fá 269 kjörmenn hvor mun Fulltrúadeildin kjósa á milli þeirra tveggja en ef frambjóðandi utan stóru flokkanna tveggja fær nógu mörg atkvæði til að koma í veg fyrir að annar hvor frambjóðandinn geti fengið meirihluta kjörmanna þarf Fulltrúadeildin að kjósa á milli þeirra þriggja frambjóðenda sem fengu flest kjörmannaatkvæði. Í þessum aðstæðum mun Öldungadeildin kjósa á milli þeirra tveggja frambjóðenda sem fengu flest atkvæði til varaforseta sama á hvorn veginn kosningin væri.

Eftir að kjörmenn hafa allir kosið og báðar þingdeildir hafa talið atkvæðin er forsetinn svarinn í embætti þann 20. janúar árið eftir..

Tilvísanir

  Þessi stjórnmálagrein sem tengist Bandaríkjunum er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.