Antonio Gramsci (22. janúar 189127. apríl 1937) var ítalskur stjórnmálamaður, rithöfundur og heimspekingur. Hann var meðal stofnenda Kommúnistaflokks Ítalíu.

Antonio Gramsci um þrítugt

Ævi breyta

Eftir nám við Tórínóháskóla varð hann blaðamaður og stofnaði ásamt Palmiro Togliatti árið 1919 blaðið L'Ordine Nuovo sem var hallt undir bolsévisma. Hópurinn í kringum blaðið átti þátt í stofnun kommúnistaflokksins 1921 og Gramsci sat í miðstjórn flokksins frá upphafi.

9. nóvember 1926 var hann handtekinn af stjórn ítalska fasistaflokksins á grundvelli neyðarlaga þrátt fyrir að hann nyti þinghelgi. Honum var haldið í ýmsum fangelsum næstu átta árin og heilsu hans hrakaði mikið á meðan. 1934 var hann látinn laus á skilorði og gat þá sjálfur leitað sér lækninga. Hann lést á rómversku sjúkrahúsi árið 1937.

Kenningar breyta

Ritum Gramscis má skipta í þrjá flokka: blaðagreinar sem hann skrifaði sem blaðamaður og ritstjóri ýmissa sósíalískra og kommúnískra málgagna, bréf sem hann sendi meðan á fangavist stóð, og um þrjátíu handskrifaðar stílabækur sem hann færði í fangavistinni. Það er einkum í stílabókunum sem hann setur fram þekktustu kenningar sínar um menningarlegt forræði (hegemóníu) og hlutverk menntamanna.

Tenglar breyta