„Geimkönnun“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
SilvonenBot (spjall | framlög) m r2.5.4) (robot Bæti við: ps:فضانوردي |
Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 2:
| [[Mynd:Sputnik asm.jpg|170px|Sputnik 1]]
|-
| [[Mynd:Gagarin
|-
| [[Mynd:Aldrin Apollo 11.jpg|170px|Buzz Aldrin]]
Lína 8:
| <small>(''frá toppi til táa'')</small>
* [[Spútnik 1]], fyrsta tilbúna [[gervitungl|gervitunglið]].
* Geimfarinn [[
* Geimfarinn [[Buzz Aldrin]] á yfirborði [[Tunglið|Tunglsins]].
|}
'''Könnun geimsins''' kallast það að nota [[stjörnufræði]] og [[geimtækni]] til að kanna [[geimurinn|geiminn]]. Könnun á geiminum er framin af annaðhvort [[maður|mönnum]] eða [[vélmenni|vélmennum]]. Þar sem [[stjörnufræði]] kallast það að athuga geiminn frá [[Jörðin]]nni og hefur verið stunduð frá ómunatíð aftur á móti var könnun geimsins gerð að raunveruleika á [[20. öld]] með þróun stórra og hagkvæmra [[geimflaug]]a. Almennar ástæður sem eru lagðar fram fyrir könnun geimsins eru m.a. framþróun vísindarannsókna, samvinna milli þjóða og það að skapa aðstöðumuni yfir öðrum löndum.
Það hefur mikil samkeppni milli þjóða á leiðinni til könnunar geimsins, t.d. á milli [[Bandaríkin|Bandaríkjanna]] og [[Sovétríkin|Sovétríkjanna]] í [[Kalda stríðið|Kalda stríðinu]]. Fyrsta tímabilinu í könnun geimsins fylgdi [[Geimferðakapphlaupið]], þar sem þessi lönd kepptu við hvorn annan. [[Spútnik 1]], það fyrsta [[geimfar]] sem var sett á braut um jörðu, var skotið í geiminn af Sovétríkjunum [[4. október]] [[1957]]. Það fyrsta geimfarið sem lendi á [[Tunglið]] var bandaríska geimskipið [[Apollo 11]], sem lendi þar [[20. júlí]] [[1969]]. Sovértríkin náðu mörgum tímamótum fyrst, t.d. sú fyrsta lifandi vera á braut um jörðu, það fyrsta geimflug með menn um borð ([[Júrí Gagarín]] um borð í [[Vostok 1]]) árið [[1961]], sú fyrsta [[geimganga]] ([[Aleksei Leonov]]) árið [[1965]], sú fyrsta lending á annan himnihnött ([[Lúna 9]]) árið [[1966]] og sú fyrsta [[geimstöð]] ([[Saljút 1]]) árið [[1971]].
Eftir fyrstu tuttugu ár í könnun geimsins var byrjað á þroún endurnýtanleg geimför eins og [[Space Shuttle]]. Nýtt samvinnu- í stað fyrir samkeppnistímabil fygldi þessum árum, og verkefni eins og [[Alþjóðlega geimstöðin]] hófust. Frá [[1991-2000|tíunda áratugnum]] varð til mikill áhugi á [[geimferðamennska|geimferðamennsku]] og þróun einkageimgeira. Árið [[2003]] sendi [[Alþýðulýðveldið Kína]] mann upp í geiminn og [[Evrópusambandið]], [[Japan]] og [[Indland]] hafa öll staðfest að þau ætli að senda fleiri menn upp í geiminn. Bandaríkin sögðust ætla að senda geimfar aftur til Tunglsins fram að [[2018]] og síðar til [[Mars]].
== Tengt efni ==
* [[Geimfari]]
* [[Geimstöð]]
== Heimild ==
* {{wpheimild|tungumál=en|titill=Space exploration|mánuðurskoðað=8. desember|árskoðað=2010}}
[[Flokkur:Könnun geimsins| ]]
| |||