„Hjalmar Branting“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Lína 1:
'''Karl Hjalmar Branting''' (f. [[23. nóvember]] [[1860]], d. [[24. febrúar]] [[1925]]) var sænskur stjórnmálamaður og [[forsætisráðherra Svíþjóðar]]. Branting var leiðtogi sænska [[Sósíaldemókrataflokkurinn (Svíþjóð)|Sósíaldemókrataflokksins]] á árunum [[1907]] til [[1925]] og einn mikilvægasti forystumaður sænskra sósíaldemókrata á upphafsárum flokksins. Hann var einnig fyrsti forsætisráðherra flokksins. Branting var þrívegis forsætisráðherra Svíþjóðar, [[10. mars]] [[1920]] til [[27. október]] [[1920]], [[13. október]] [[1921]] til [[19. apríl]] [[1923]] og loks [[18. október]] [[1924]] til [[24. janúar]] [[1925]].
 
Áður en hann varð þingmaður starfaði Branting sem blaðamaður. Branting hóf blaðamannsferil sinn árið 1884, en hann átti eftir að vera ritstjóri tímaritsins ''[[Tiden]]'' og dagblaðsins ''[[Social-Demokraten]],'' tveggja helstu málsgagna sósíaldemókrata í Svíþjóð. Árið 1888 sat Branting í fangelsi fyrir að hafa birt grein eftir [[Axel Danielsson]], róttækan sósíalista og einn mikilvægasta hugmyndasvið sænskra sósíalista á mótunarárum hreyfingarinnar.
 
Árið [[1889]] tók Branting þátt í stofnun Sænska sósíaldemókrataflokksins. Auk Branting er skylt að nefna [[August Palm]] sem einn frumherja flokksins. Branting var kjörinn á þing fyrir sósíaldemókrataflokknn árið [[1896]] og í sex ár eini þingmaður flokksins. Branting var andsnúinn hugmyndinni um [[Bylting öreiganna|byltingu]], og taldi að hægt væri að umbreyta [[Kapítalísmi|kapítalísku þjóðskipulagi]] innan frá og með [[Þingræði|þingræðslegum]] aðferðum. Branting var því í hógværari armi sósíalisdemókratafokksins. Árið 1917 klofnaði flokkurinn í kjölfar [[októberbyltingin|októberbyltingarinnar]] í [[Rússland|Rússlandi]] og róttækari armur hans stofnaði [[Kommúnistaflokkurinn (Svíþjóð)|sænska Kommúnistaflokkinn]].