„Júlíus Havsteen (amtmaður)“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip |
|||
Lína 1:
'''(Jóhannes) Júlíus Havsteen''' (f. [[13. ágúst]] [[1839]] á [[Akureyri]], d. [[3. maí]] [[1915]] í [[Reykjavík]]) var íslenskur [[Embættismaður|embættismaður]] og [[stjórnmálamaður]]. Júlíus Havsteen var [[þingmaður]] og [[amtmaður]].
== Fjölskylda ==
Foreldrar Júlíusar voru [[Jóhann Godtfred Havsteen]] kaupmaður á Akureyri og bróðir Péturs Havsteen amtmanns og alþingismanns og kona hans Sophie Jacobine Havsteen, f. Thyrrestrup húsmóðir. [[Pétur Havsteen]], föðurbróðir Júlíusar breytti ættarnafni sínu í Hafstein, en hann var faðir [[Hannes Hafstein|Hannesar Hafstein]] ráðherra.
Arið [[1880]] kvæntist Júlíus hann danskri konu, Johanne Margrethe, dóttur Otto Westengaards ofursta í danska landhernum, og eignuðust þau tvö börn, Helgu (f. 1880), sem giftist Henry Gad, höfuðsmanni í sjóher Dana, og Ottó Jacob (f. 1884), heildsala í Reykjavík.
== Menntun og embættisstörf ==
Júlíus lauk [[Stúdentspróf|stúdentsprófi]] frá [[Latínuskólinn|Latínuskólanum]] [[1859]] og hélt þá til [[Danmörk|Danmerkur]] þar sem hann nam [[lögfræði]] við Hafnarháskóla. Hann lauk [[Embættismannapróf|embættisprófi]] árið [[1866]]. Fyrst eftir útskrift starfaði Júlíus sem aðstoðarmaður og fulltrúi hjá amtmanninum í [[Holbæk]] á [[Sjáland|Sjálandi]], en árið [[1870]] var hann ráðinn aðstoðarmaður í [[Íslenska stjórnardeildin í Kaupmannahöfn|íslensku stjórnardeildinni]] í [[Kaupmannahöfn]] þar sem hann starfaði til [[1881]]. Þá var hann settur amtmaður i [[Norður- og Austuramt|Norður- og Austuramti]]. Árið 1884 var hann skipaður í embættið og gegndi því til [[1894]] þegar hann var skipaður í embætti amtmanns í [[Suður- og vesturamt|Suður- og vesturamts]]. Júlíus hélt því embætti til [[1904]] er amtmannaembættin voru lögð niður. Eftir það var Júlíus forseti [[Amtráð|amtráðs]] suðuramtsins til [[1907]] er amtsráðin voru lögð niður.
Júlíus gegndi að auki ýmsum öðrum [[Trúnaðarstörf|trúnaðarstörfum]], þar á meðal [[endurskoðandi]] [[Íslandsbanki|Íslandsbanka]] í [[Reykjavík]] frá stofnun hans 1904 til æviloka. Gæslustjóri [[Söfnunarsjóður|Söfnunarsjóðs]] frá 1905 til æviloka.
== Þingseta og afskipti af stjórnmálum ==
Auk embættisstarfa hafði Júlíus töluverð afskipti af stjórnmálum. Meðan hann var amtmaður Norður- og austuramtsins og var búsettur á Akureyri sat hann í [[bæjarstjórn]] Akureyrar. Þar var hann [[bæjarfulltrúi]] á Akureyri 1885—1893. Eftir að hann var skipaður Amtmaður Suður- og vesturamtsins fluttist Júlíus til [[Reykjavík|Reykjavíkur]].
Júlíus sat að auki lengi á þingi. Hann var [[konungkjörinn þingmaður]]
Í stjórnmálaskoðunum þótti Júlíus mjög íhaldssamur, afskaplega reglufastur og fyrirmynd annarra embættismanna. Þá var hann mjög vel að sér í lögfræði og leituðu menn iðulega til hans um ráð um lögfræðileg álitaefni. Í minningarorðum um Júlíus sem birtust í ''[[Morgunblaðið|Morgunblaðinu]]'' var honum lýst þannig:
:Þar er í valinn hniginn sannur aðalsmaður í orðsins göfugasta skilningi.
:Á þingi var hann með starfshæfustu mönnum; hann var samvinnuþýður við alla. Hann var víst flestum lagamönnum fróðari um öll Canselí bréf, plaköt og konungsúrskurði og stjórnarúrskurði. Hann var þar eins og lifandi handbók og kom sér það oft vel á þingi.<ref>Minningargrein um Júlíus Havsteen, ''Morgunblaðið'' 5. maí 1914, bls. 2.</ref>
Júlíus hlaut fjölda heiðursmerkja, 1887 var hann gerður að riddara að [[Dannebrogsorðan|Dannebrog]], 1894 að Dannebrogsmanni, 1902 var hann gerður Kommandör 2. fl. af Dannebrog og 1904 Kommandör 1. fl. Að auki hlaut hann franska orðu, ''Officer de l'Instruction publique''. Eins og það var orðað í ''[[Ísafold]]''.
Er hann lest af [[Inflúensa|influensu]] var Júlíus aldursforseti Alþingis.
| |||