„Jón Árnason (1819)“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
MystBot (spjall | framlög)
m robot Bæti við: en:Jón Árnason (author)
Navaro (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Lína 1:
{{mannaðgreiningartengill|Jón Árnason|Jón Árnason}}
[[Mynd:Jón Árnason.jpg|thumb|right|Jón Árnason]]
'''Jón Árnason''' ([[17. ágúst]] [[1819]] – [[4. september]] [[1888]]) var [[Ísland|íslenskur]] [[þjóðsagnasafnarifræðimaður]] sem safnaði [[þjóðsaga|þjóðsögum]], aðallega íslenskum, og [[útgáfa|gaf út]].
 
Jón var fæddur á [[Hof (Skagaströnd)|Hofi á Skagaströnd]], sonur séra Árna Illugasonar, sem var prestur þar frá 1796-1825 og þriðju konu hans, Steinunnar Ólafsdóttur. Faðir Jóns var orðinn hálfsjötugur þegar hann fæddist og lést þegar drengurinn var nýorðinn sex ára. Sagði Jón frá því seinna að hann hefði verið einn hjá föður sínum þegar hann dó. Móðir Jóns var síðan lengi ráðskona á Syðri-Ey og Auðkúlu.
Í samstarfi við [[Magnús Grímsson]] gaf hann út ''[[Íslenzk æfintýri]]'' árið [[1852]]. Sú útgáfa hlaut dræmar viðtökur. Á árunum [[1862]] til [[1864]] kom svo út stórvirki Jóns, ''[[Íslenzkar þjóðsögur og æfintýri]]''.
 
Jón Árnasonvar settur til mennta og lauk stúdentsprófi frá [[Bessastaðaskóli|Bessastaðaskóla]]. Hann var bókavörður á árunum 1848-1887, fyrst á Stiftsbókasafninu en þegar safnið fékk titilinn [[Landsbókasafn Íslands]] árið 1881 varð hann fyrsti [[Landsbókavörður Íslands]]. Hann var einnig fyrsti forstöðumaður Forngripasafns Íslands, síðar [[Þjóðminjasafnið]], þegar það var stofnað árið [[1863]]. Lengi vel sá hann einn um bæði söfnin. Tekjurnar af þessum störfum voru ekki háar og hann var því jafnframt biskupsritari um tíma og kenndi einnig við [[Lærði skólinn|Lærða skólann]] og var bókavörður þar.
 
Jón varð fyrir áhrifum frá [[Grimmsbræður|Grimmsbræðrum]] og fór að safna þjóðsögum og ævintýrum í samstarfi við [[Magnús Grímsson]]. Þeir gáfu út ''[[Íslenzk æfintýri]]'' árið [[1852]]. Sú útgáfa hlaut dræmar viðtökur. Þeir tóku aftur upp söfnun sagna vegna hvatningar frá [[Konrad von Maurer]]. Magnús dó [[1860]] en Jón hélt söfnuninni áfram. Á árunum [[1862]] til [[1864]] kom svo út stórvirki hans, ''[[Íslenzkar þjóðsögur og æfintýri]]'' í tveimur bindum og var það prentað í [[Leipzig]] með liðsinni Maurers. Safnið var seinna gefið út í sex bindum.
Hann var einnig fyrsti forstöðumaður Forngripasafns Íslands, síðar [[Þjóðminjasafnið]], þegar það var stofnað árið 1863. Lengi vel sá hann einn um safnið meðfram því að sjá um bókasafnið.
 
Kona Jóns var Katrín Þorvaldsdóttir Sívertsen úr [[Hrappsey]], systir Kristínar konu [[Jón Thoroddsen eldri|Jóns Thoroddsen]]. Þau áttu einn son sem dó ungur.
 
== Tengt efni ==
* [[Þjóðsögur Jóns Árnasonar]]
 
== TenglarHeimildir ==
* [http://www.timarit.is/?issueID=307496&pageSelected=0&lang=0 ''Mannslát''; grein í Ísafold 1888]
* {{vefheimild|url=http://timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=3296116|titill=Faðir þjóðsagnasafnarans. Lesbók Morgunblaðsins, 10. febrúar 1974.}}
 
{{Stubbur|æviágrip}}
 
[[Flokkur:Íslenskir bókaverðir]]
{{fd|1819|1888}}
[[Flokkur:Íslenskir safnamenn]]
 
[[Flokkur:Íslenskir þjóðsagnasafnarar]]
{{fd|1819|1888}}
 
[[be:Ён Арнасон]]