„Otto von Bismarck“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
m robot Bæti við: si:ඔටෝ වොන් බිස්මාර්ක් |
m robot Bæti við: csb:Otto von Bismarck; kosmetiske ændringer |
||
Lína 3:
'''Otto Eduard Leopold von Bismarck''', fursti og hertogi af [[Lauenburg]], kallaður járnkanslarinn, ([[1. apríl]] [[1815]] – [[30. júlí]] [[1898]]) var einn framsæknasti aðals– og [[stjórnmál]]amaður [[Evrópa|Evrópu]] á [[19. öld]]. Hann var forsætisráðherra [[Prússland]]s á árunum [[1862]]–[[1890]] og skipulagði [[Sameining Þýskalands|sameiningu Þýskalands]] ([[1871]]). Bismarck var kanslari Norður–Þýska ríkjabandalagsins frá [[1867]] og svo kanslari sameinaðs Þýskalands til frá 1871 til [[1890]].
Bismarck var mikill frjálshyggjumaður. Hann lagði megin áheyrslu á réttarfar og efnahagsmál. Hann var brautriðjandi í löggjöf
Bismarck var kallaður „járnkanslarinn“ sem var tilvísun í fræga ræðu sem hann hélt um sameiningu Þýskalands, en það var hans skoðun að það yrði sameinað með „með járni og blóði“ en ekki umræðum og kosningum á þingi.<ref>Gunnar Karlsson og Sigurður Ragnarsson (2006): 25.</ref>
Lína 21:
Það var ekki aðeins sameining Þýskalands sem að Bismarck hafði áhuga á heldur að efla Prússland sem forusturíki í nýju þýsku ríkjasambandi. Hann lagði mikla áheyrslu á prússneska herinn.<ref>Asle og Aastad (1994): 39.</ref>
Bismarck
Þýkalandskeisara hafði tvisvar verið sýnt banatilræði árið 1878 og var þá Bismarck fenginn til að setja lög til verndar öryggi ríkisins.<ref>Asle og Aastad (1994): 24.</ref> Árið 1862 varð Bismarck kansklari Prússlands. Hann var í rauninni fenginn í verkið til þess að efla prússneska herinn en þingið hafði verið nískt við að veita fjármagn til verksins. En hann fékk síðan sínu framgengt og hækkaði skatta til þess að vélvæða herinn.
Lína 40:
* Gunnar Karlsson og Sigurður Ragnarsson. ''Nýir tímar, saga Íslands og umheimsins frá lokum 18. aldar til árþúsundamóta'' (Reykjavík: Mál og menning, 2006).
* Pierre, Naquet-Vidal og Jacques Bertin. ''Heimssöguatlas Iðunnar''. Óskar Ingimarsson og Dagur Þorleifsson (þýð.) (Reykjavík: Iðunn, 1996).
[[Flokkur:Kanslarar Þýskalands|Bismarck, Otto]]▼
{{fde|1815|1898|Bismarck, Otto}}
{{Tengill ÚG|de}}
{{Tengill ÚG|az}}
▲[[Flokkur:Kanslarar Þýskalands|Bismarck, Otto]]
{{Tengill GG|no}}
Lína 62 ⟶ 63:
[[ceb:Otto von Bismarck]]
[[cs:Otto von Bismarck]]
[[csb:Otto von Bismarck]]
[[cy:Otto von Bismarck]]
[[da:Otto von Bismarck]]
|