„Hlaupár“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
YurikBot (spjall | framlög)
m robot Bæti við: sh:Prijestupna godina
Ekkert breytingarágrip
Lína 1:
'''Hlaupár''' eru [[ár]] þar sem auka [[dagur|degi]] eða [[mánuður|mánuði]] er bætt við árið til að leiðrétta tímaskekkju sem orsakast af því að árstíðaárið er í raun og veru um 365,2422 dagar. Í [[Gregoríanska tímatalið|Gregoríanska tímatalinu]] koma þau að meðaltali upp á rúmlega 4 [[ára]] og 45 [[dagur|daga]] fresti.
 
== Hlaupár í ýmsum tímatölum ==
Júlíus [[Caesar]] keisari innleiddi hlaupárið árið [[46]] eftir krist. Hlaupársdegi var síðan bætt inn eftir vorhátíðina [[Terminalia]] sem haldin var [[23. febrúar]] hvert ár en það var síðasti mánuður ársins í Rómverska keisaraveldinu og 1. [[mars (mánuður)|mars]] var [[nýársdagur]]. Hlaupárið varð síðan alltaf 4. hvert ár. Þetta tímatal var kallað Júlíanska tímatalið og var í gildi á Íslandi þar til í október árið 1700.
 
Með [[Gregoríanska tímatalið|Gregoríanska tímatalinu]] var hlaupársskipulaginu breytt þannig að eingöngu aldamótaár, sem talan 400 gekk upp í varð hlaupár en að öðru leyti var alltaf hlaupár 4. hvert ár. Þetta tímatal er kennt við [[Gregorius páfi|Gregorius páfa]], sem lét reikna það út og tók upp notkun þess og breiddist það svo smám saman út um heiminn.
 
Á [[Ísland]]i var Gregoríanska tímatalið tekið upp í byrjun [[október]] árið [[1700]]. Þá var 10 dögum sleppt úr, svo að í stað 1. október kom 11. október. Dagarnir 1. til 10. október árið 1700 hafa því aldrei verið til á Íslandi.
 
== Heimild ==
*[http://almanak.hi.is Almanak Háskóla Íslands])
 
[[Flokkur:Tímatöl]]
[[Flokkur:Ár]]
 
[[af:Skrikkeljaar]]
[[als:Schaltjahr]]
[[ar:سنة كبيسة]]
[[bg:Високосна година]]
[[bs:Prestupna godina]]
[[ca:Any de traspàs]]
[[cs:Přestupný rok]]
[[cy:Blwyddyn naid]]
[[da:Skudår]]
[[de:Schaltjahr]]
[[en:Leap year]]
[[eo:Superjaro]]
[[es:Año bisiesto]]
[[et:Liigaasta]]
[[eu:Urte bisustu]]
[[fi:Karkausvuosi]]
[[fo:Skotár]]
[[fr:Année bissextile]]
[[fy:Skrikkeljier]]
[[gl:Ano bisesto]]
[[he:שנה מעוברת]]
[[hr:Prijestupna godina]]
[[hu:Szökőév]]
[[ia:Anno bissextil]]
[[id:Tahun Kabisat]]
[[it:Anno bisestile]]
[[ja:閏年]]
[[ka:ნაკიანი წელი]]
[[ko:윤년]]
[[kw:Blydhen lamm]]
[[la:Annus bisextilis]]
[[lb:Schaltjoer]]
[[lt:Keliamieji metai]]
[[mi:Tau pihetiri]]
[[mk:Престапна година]]
[[nl:Schrikkeljaar]]
[[nn:Skotår]]
[[no:Skuddår]]
[[pl:Rok przestępny]]
[[pt:Ano bissexto]]
[[ro:An bisect]]
[[ru:Високосный год]]
[[sh:Prijestupna godina]]
[[simple:Leap year]]
[[sl:Prestopno leto]]
[[sr:Преступна година]]
[[sv:Skottår]]
[[th:ปีอธิกสุรทิน]]
[[tl:Taong bisyesto]]
[[tr:Artık yıl]]
[[vi:Năm nhuận]]
[[wa:Anêye bizete]]
[[zh:闰年]]