„Öldungadeild Bandaríkjaþings“: Munur á milli breytinga

Fyrirmynd öldungadeildar Bandaríkjaþings er [[Rómverska öldungaráðið]], en nafnið ([[enska]]: ''senate''), er einmitt dregið af latneska orðinu [[senatus]], sem þýðir öldungaráð. Þegar Bandaríkjamenn hlutu sjálfstæði árið [[1776]], var hugmyndin á bakvið stjórnskipan landsins sú að ríkin skyldu vera fullvalda, en yfir þeim öllum væri alríkisstjórn ([[enska]]: ''Federal Government''). Í fyrstu var einungis ein þingdeild starfandi í landinu og kaus þá löggjafarþing hvers ríkis þingmenn. Þessu var breytt árið 1787, þegar 17. grein [[stjórnarskrá Bandaríkjanna]] var breytt og ákveðið var að þingdeildir Bandaríkjanna skyldu verða tvær. Kosningar til beggja deildanna voru þá færðar frá löggjafarþingum ríkjanna í hendur þegna, sem fengu þá rétt til að kjósa til öldungadeildarinnar og fulltrúadeildarinnar, í beinni kosningu. Var ákveðin málamiðlun fólgin í því að hafa tvær þingdeildir, til að mæta kröfum þeirra sem töldu að þar sem ríkin væru fullvalda hvert fyrir sig, ætti að gæta jafnræðis fulltrúa þeirra og þeirra sem töldu að löggjafarvaldið ætti að gæta hagsmuna allra þegna Bandríkjanna. Ennfremur var talið að með því að hafa tvær þingdeildir, myndi temprun valds vera tryggð, þar sem samþykki beggja þingdeilda þarf til að frumvörp verði að lögum. Þannig gæti önnur deildin, fulltrúadeildin, verið fulltrúi þegna, þar sem [[beinar kosningar]] fara fram í einmenningskjördæmum. Hin deildin, öldungadeildin væri fulltrúi ríkjanna, og myndu öll ríkin fá jafnmarga fulltrúa til þess að tryggja að ekki yrði vegið að [[fullveldi]] smærri ríkja.

=== Nefndir ===

=== Sérstök völd þingsins ===

Öldungadeildin þarf að samþykkja eða hafna öllum alþjóðasamningum sem framkvæmdavaldið hefur gert. Ennfremur er það hlutverk öldungadeildarinnar að staðfesta skipanir ráðherra, dómara og hershöfðingja. Ef embættismenn eru ákærðir fyrir brot í starfi ([[enska]]: ''impeachment''), gegnir öldungadeildin hlutverki dómstóls. Öldungadeildin getur ekki stofnað til löggjafar hvað varðar skattheimtu, þar sem fulltrúadeildin fer ein með það vald. Þó getur öldungadeildin gert breytingar á skattafrumvörpum sem koma frá fulltrúadeildinni. Það hefur heldur ekki tíðkast að öldungadeildin leggi fram frumvörp um útgjöld alríkisfjár, það hefur að vísu komið fyrir, en þar sem fulltrúadeildin lítur svo á að það sé ekki málaflokkur öldungadeildarinnar, hefur hún ekki tekið slík frumvörp til umræðu. Þá hefur öldungadeildin ákveðnu eftirlitshlutverki að gegna með framkvæmdavaldinu.