„Konungsríkið Norðymbraland“: Munur á milli breytinga

'''Norðhumbría''' ([[enska]]: ''Northumbria'' eða ''Northhumbria'', [[fornenska]]: ''Norþanhymbra'' eða ''Norþhymbre'') var [[konungsríki]] sem var til á [[Miðaldir|miðöldum]], undir stjórn [[Englar|Engla]], á því svæði sem er nú Norður-[[England]] og Suðaustur-[[Skotland]]. Seinna varð Norðhumbría [[jarlsdæmi]] í [[konungsríkið England|konungsríkinu England]] á tíma [[Engilsaxar|Engilsaxa]]. Nafnið er dregið af því að áinríkið lá norðan við ána [[Humber]] rennur suðan við konungsríkið.

[[Æthelfrith]] konungur myndaði Norðhumbríu í miðhluta [[Stóra-Bretland|Stóra-Bretlands]] á tíma Engilsaxa. Í byrun [[7. öld|7. aldar]] sameinuðust konungsríkin [[Bernicia]] og [[Deira]]. Samkvæmt skrifum [[Hinrik af Huntingdon|Hinriks af Huntingdon]] frá [[12. öld]] var Norðhumbría eitt ríkjanna sjö í [[Sjökonungaríkið|Sjökonungaríkinu]]. ÍÞegar hámarkikonungsríkið náðivar konungsríkiðvíðlendast yfirnáði svæðinuþað rétt suðansuður viðfyrir ána Humber, vestur til árinnar [[Mersey]] og norður til [[Forth]] (það er að segja frá [[Sheffield]] til [[Runcorn]] til [[Edinborg]]ar). ÞaðTil er til sönnunargagn sem bendir átil þess að það gæti hafthafa verið miklu stærra.

Síðara og minna jarlsdæmið varð til þegar suðurhluti Norðhumbríu (áður fyrr Deira) var tekinn yfir af [[Danalög]]um. Í fyrstu hélt norðurhlutinn (áður fyrr Bernicia) stöðu sem konungsríki en síðar var þvíþað gefiðgert stöðu semað jarlsdæmi undir stjórn Dana, og geymdihélt þetta nafnnafninu þegar [[Wessex]] kollvarpaði Danalögum. ÞettaJarlsdæmið jarlsdæmináði yfir áttisvæðið landamæriá viðmilli árnaránna [[Tees]] í suðri og [[Tweed]] í norðri (mjögnokkurn svipaðveginn þvíþað svæði sem er nú kallað [[Norðaustur-England]]). VarMiklar deiltdeilur mikiðvoru um þetta land, en þaðað lokum var loksins talið veraþað hlutisameinað [[England]]si með [[York-samkomulag]]inu árið [[1237]].

Nú er orðið „Norðhumbría“ mikið notað í nöfnum samtaka og annarra stofnana á svæðinu, til dæmis [[háskólinn í Norðhumbría|háskólinn í Norðhumbríu]], og í nöfnum lögregluliða í Norðaustur-Englandi. Annars er orðið ekki notað í daglegu tali og er ekki opinberaopinbert nafn Norðaustur-Englands, sem [[Bretland]] og [[Evrópusambandið]] setja sem skilyrði.