„Brennihvelja“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Lína 22:
Brennihveljur æxlast bæði með [[kynæxlun]] á hveljustigi og [[kynlaus æxlun|kynlausri æxlun]] á holsepastigi.<ref>http://www.typesofjellyfish.net/lions_mane_jellyfish/lions_mane_jellyfish.html</ref> Á eins árs líftíma sínum fer brennihvelja í gegnum fjögur mismunandi stig, lirfustig, holsepastig, efýru stig og hveljustig.<ref>http://www.typesofjellyfish.net/lions_mane_jellyfish/lions_mane_jellyfish.html</ref> Karlkyns brennihveljur gefa frá sér sæði og frjóvgun verður á munnanga (manibrium) kvendýrs. Ungviðið þroskast fyrst í munnanga kvendýrsins en síðan leita lirfurnar niður að botni þar sem þær setjast og verða að holsepa. Separnir lifa á smákrabbadýrum. Þeir fjölga sér svo með kynlausri æxlun, vaxtaræktun (strobilering) þannig að af sepanum bútast litlar hveljur (efýrur) sem leita upp og verða að fullvöxnum hveljum þar<ref>http://www.dnr.sc.gov/marine/pub/seascience/jellyfi.html</ref> Hver holsepi verður að mörgum marglyttum, ungar hveljur (ephyraes) losna frá og vaxa yfir í hveljustig og verða að kynþroska brennihveljum.<ref>http://www.teara.govt.nz/en/open-ocean/2/2</ref>
Holsepinn getur lifað í nokkur ár og framleitt efýrur að vorlagi ár eftir ár. Fullvaxnar hveljur lifa hins vegar aðeins eitt ár. Holsepinn getur framleitt fóthylki (podocysta) sem er dvalarstig þar sem sepinn fjölgar sér kynlaust við erfiðar umhverfisaðstæður. Separnir sjálfir geta einnig fjölgað sér kynlaust, heill sepi getur vaxið út úr öðrum.<ref>[http://avs.is/media/avs/Brennihvelja_a_Islandsmidum.pdf Brennihvelja á Íslandsmiðum R 059-07 Skýrsla til AVS,Líffræðistofnun Háskólans, febrúar 2010, höfundar Guðjón Már Sigurðsson, Fannar Þeyr Guðmundsson, Ástþór Gíslason, Jörundur. Svavarsson.]</ref>
 
[[Mynd:Cyanea capillata 2007.JPG|thumb|right|Lítil brennihvelja sem rekið hefur upp á strönd]]
Brennihveljur sjást oft seinsumars og á haustin þegar þær eru orðnar stórar og hafstraumar bera þær nær ströndu.
 
== Brennihvelja við Ísland ==
Brennihvelja er ein af sex marglyttutegundum sem finnast við Ísland og er ásamt [[bláglytta|bláglyttu]] sú algengasta. Uppvaxtarsvæði brennihvelju við Ísland er talið vera á Vestfjörðum. Tjón hefur orðið í [[fiskeldi]] af völdum brennihvelju. Í miklum straumi geta marglyttur lent á fiskikvíum og slitnað sundur og angar dreifst um allt. Stingfrumur geta verið virkar í marga daga eftir að þær hafa losnað frá. Mikið tjón varð í fiskeldi í [[Mjóifjörður|Mjóafirði]] af völdum brennihvelju.
 
 
 
== Tilvísanir ==