Wikipedia

„Gísli Hákonarson (lögmaður)“: Munur á milli breytinga

Fletta í gegnum breytingarskrá
← Eldri breyting
Efni eytt Efni bætt við
MyndræntWiki-texti
Francis Tyers (spjall | framlög)
9 breytingar
Ekkert breytingarágrip
Navaro (spjall | framlög)
7.517 breytingar
Ekkert breytingarágrip
 
Lína 1:
'''Gísli Hákonarson''' ([[1583]] – [[10. febrúar]] [[1631]]) var íslenskur [[lögmaður]] og [[sýslumaður]] á [[17. öld]]. Hann bjó í [[Laugarnes]]i, [[Klofi|Klofa]] og loks í [[Bræðratunga|Bræðratungu]] og er yfirleitt kenndur við þann bæ.
 
Gísli var sonur Hákonar Árnasonar sýslumanns á [[Hóll (Bolungarvík)|Hóli]] í [[Bolungarvík]], [[Dyrhólar|Dyrhólum]] í [[Mýrdalur|Mýrdal]], [[Klofi|Klofa]] á [[Landssveit|Landi]] og síðast á [[Reyni]] í Mýrdal, sonar [[Árni Gíslason (sýslumaður)|Árna Gíslasonar]] sýslumanns á [[Hlíðarenda]], og konu Hákonar Þorbjargar Vigfúsdótur Þorsteinssonar sýslumanns á [[Skútustaðir|Skútustöðum]] og í [[Ás (Kelduhverfi)|Ási]] í [[Kelduhverfi]], Finnbogasonar lögmanns. Gísli var mikilsmetinn höfðingi og þegar [[Gísli Þórðarson (lögmaður)|Gísli Þórðarson]] lögmaður sunnan og austan sagði af sér [[1613]] var Gísli Hákonarson kosinn í embættið.
 
Gísli bjó þáfór í [[LaugarnesSkálholtsskóli|Skálholtsskóla]]i enog fluttimun skömmuhafa síðarnumið aðeitthvað erlendis. Hann var mikilsmetinn höfðingi og þegar [[BræðratunguGísli Þórðarson (lögmaður)|Gísli Þórðarson]] lögmaður sunnan og byggðiaustan þarsagði upp.af Umsér tíma[[1613]] var Gísli Hákonarson kosinn í embættið. Hann bjó hannþá í [[Laugarnes]]i en flutti skömmu síðar líka í Klofa á Landi og árið [[1617]] í Bræðratungu og byggði þar upp. Rígur var á milli hans og nágranna hans, [[Oddur Einarsson|Odds biskups Einarssonar]], en þó ekki beinar deilur. Skammt varð á milli þeirra. Oddur dó [[28. desember]] [[1630]] og við útför hans veiktist Gísli og dó skömmu síðar í Bræðratungu.
 
Gísli var sagður höfðingi mikill og er honum svo lýst að hann hafi verið „með hæstu mönnum að vexti og karlmenni að burðum, allra manna kurteisastur og prúðastur í framgaungu, lítillátur og glaður í viðmóti, trölltryggur og raungóður vinum sínum“. Sérstaklega er tekið fram að hann hafi aldrei verið drukkinn á þingum og mun það hafa verið sjaldgæft á þeim árum þegar embættismenn áttu í hlut. Hann kom sér vel við danska ráðamenn og gegndi stundum hlutverki höfuðsmanns þegar enginn slíkur var á landinu, en vildi þó halda íslensk lög. [[Lögbók]] hans er enn til, skrautleg og með miklum gyllingum.
Kona Gísla var Margrét Jónsdóttir (um [[1573]] – september [[1658]]), dóttir Jóns Krákssonar prófasts í [[Garðar (Álftanesi)|Görðum]] á [[Álftanes]]i, hálfbróður [[Guðbrandur Þorláksson|Guðbrands biskups Þorlákssonar]], og Jarþrúðar Þórólfsdóttur konu hans, dótturdóttur [[Erlendur Þorvarðsson|Erlends Þorvarðarsonar]] lögmanns. Á meðal barna þeirra voru [[Vigfús Gíslason|Vigfús]] sýslumaður á Hlíðarenda, faðir [[Jón Vigfússon|Bauka-Jóns]] Hólabiskups, Kristín kona [[Þorlákur Skúlason|Þorláks Skúlasonar]] biskups og móðir biskupanna [[Þórður Þorláksson|Þórðar]] og [[Gísli Þorláksson|Gísla Þorlákssona]], Valgerður kona [[Eggert Björnsson|Eggerts Björnssonar]] ríka á [[Skarð á Skarðsströnd|Skarði]] og [[Hákon Gíslason|Hákon]] sýslumaður í Bræðratungu.▼
 
▲Kona Gísla var Margrét Jónsdóttir (um [[1573]] – september [[1658]]), dóttir Jóns Krákssonar prófasts í [[Garðar (Álftanesi)|Görðum]] á [[Álftanes]]i, hálfbróður [[Guðbrandur Þorláksson|Guðbrands biskups Þorlákssonar]], og Jarþrúðar Þórólfsdóttur konu hans, dótturdóttur [[Erlendur ÞorvarðssonÞorvarðarson|ErlendsErlendar Þorvarðarsonar]] lögmanns. Á meðal barna þeirra voru [[Vigfús Gíslason|Vigfús]] sýslumaður á Hlíðarenda, faðir [[Jón Vigfússon|Bauka-Jóns]] Hólabiskups, Kristín kona [[Þorlákur Skúlason|Þorláks Skúlasonar]] biskups og móðir biskupanna [[Þórður Þorláksson|Þórðar]] og [[Gísli Þorláksson|Gísla Þorlákssona]], Valgerður kona [[Eggert Björnsson|Eggerts Björnssonar]] ríka á [[Skarð á Skarðsströnd|Skarði]] og [[Hákon Gíslason|Hákon]] sýslumaður í Bræðratungu, afi [[Oddur Sigurðsson lögmaður|Odds lögmanns Sigurðssonar]].
 
Til er mynd af Gísla, gerð af [[Sigurður Guðmundsson (málari)|Sigurði Guðmundssyni]] málara eftir málverki sem var í [[Hóladómkirkja|Hóladómkirkju]] en er nú glatað.
== Heimildir ==
* ''[[Safn til sögu Íslands]]''. 2. bindi, Kaupmannahöfn 1886.
* {{vefheimild|url=http://timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=2213692|titill=Gísli lögmaður Hákonarson. Sunnanfari, 1. október 1895.}}
 
{{Töflubyrjun}}
Sótt frá „https://is.wikipedia.org/wiki/Gísli_Hákonarson_(lögmaður)“