„Gerhard Mercator“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Gessi (spjall | framlög)
Ný síða: thumb|Gerhard Mercator '''Gerhard Mercator''' (5. mars 1512 í Rupelmonde – 2. desember 1598 í Duisburg) var fremsti kortagerðama...
 
Cessator (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Lína 4:
== Æviferill ==
[[Mynd:Mercator 1569.png|thumb|left|Heimskort Mercators frá 1569]]
Gerhard Mercator fæddist í belgíska bænum Rupelmonde og hét þá Gerard De Kremer. Eftir andlát föður síns ólst hann upp í [[Hertogenbosch]] á [[Niðurlönd]]um. Frá og með [[1530]] nam hann [[heimspeki]], [[guðfræði]] og [[stærðfræði]] við háskólann í [[Leuven]] og lagði einnig stund á kortagerð. [[1537]] bjó hann til fyrsta kortið sitt og ári síðar heimskort. Fleiri kort fylgdu í kjölfarið, s.s.svo sem kort af [[Flæmingjalandi]] (''Flanderen''). Einnig bjó Mercator til hnattlíkön sem seldust víða í stóru upplagi. Á þessum tíma var [[kaþólska kirkjan]] enn með sterk ítök í suðurhluta Niðurlanda ([[Belgía|Belgíu]] í dag). Kirkjunni mislíkaði nýja heimsmyndin og var Mercator handtekinn og ákærður fyrir trúvillu. Í dýflissu mátti hann dúsa í fleiri mánuði. Þegar hann var látinn laus hélt hann áfram að búa til kort og hnattlíkön. Einnig bjó hann til stjörnukort. [[1551]] þáði hann boð um að koma til þýsku borgarinnar Duisburg. Þar kenndi hann við háskólann, sem þá var nýstofnaður. Mercator lifði í Duisburg til æviloka. [[1569]] hafði hann þróað með sér nýja aðferð til kortagerðar. Með nýju aðferðinni fékkst kort sem var áttarétt að öllu leyti. Aðeins fjarlægðirnar brengluðust. Vörpun þessi heitir í dag Mercator-vörpun og er enn mikið notuð. Með þessari nýju tækni bjó Mercator til heimskort sem veitti honum heimsfrægð. Síðasta verk hans var landakortabók, en honum entist ekki aldur til að ljúka henni. Mercator lést í Duisburg og var lagður til hvíldar í Salvatorkirkjunni þar í borg. Grafreitur hans er týndur, en grafarplatti hans hangir í kirkjunni. Sonur hans Rumold lauk landakortabókinni og gaf hana út. Í bókinni voru mýmörg kort af [[Frakkland]]i, [[Þýskaland]]i, Niðurlöndum og [[Evrópa|Evrópu]]. Í henni var einnig eitt [[Ísland]]skort.
 
== Heimildir ==
{{wpheimild|tungumál=de|titill=Gerhard Mercator|mánuðurskoðað=apríl|árskoðað=2010}}
{{Commons|Gerardus Mercator}}
 
[[Flokkur:Þýskir guðfræðingar|Mercator, Gerhard]]
[[Flokkur:Þýskir heimspekingar|Mercator, Gerhard]]
[[Flokkur:Þýskir kortagerðarmenn|Mercator, Gerhard]]
[[Flokkur:Þýskir stærðfræðingar|Mercator, Gerhard]]
{{fde|1512|1598|Mercator, Gerhard}}
 
[[bg:Герардус Меркатор]]