„Hofsós“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
Tek aftur breytingu 434977 frá 85.220.118.53 (Spjall) |
Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 1:
[[Mynd:Pakkhúsið-Hofsós-Iceland-20030602.jpg|thumb|Hluti Vesturfarasetursins á Hofsósi.]]
'''Hofsós''' er þorp á [[Höfðaströnd]] við austanverðan [[Skagafjörður|Skagafjörð]], báðum megin við ósa [[Hofsá á Höfðaströnd|Hofsár]]. Þar er ágætt skipalægi frá náttúrunnar hendi, einkum í norðaustanátt, og betra en annars staðar við Skagafjörð. Talið er að verslun hafi hafist á staðnum á [[16. öld]], og er Hofsós því einn elsti verslunarstaður landsins. Þangað sóttu Skagfirðingar nær alla sína verslun þar til byggð hófst á [[Sauðárkrókur|Sauðárkróki]] upp úr 1870.
Föst búseta hófst á Hofsósi á [[19. öld]] og þar búa nú um 200 manns en flestir urðu íbúar þorpsins um 300 um miðja 20. öld. Aðalatvinnuvegurinn var lengst af [[fiskveiðar]] og vinnsla sjávarafla og þjónusta við sveitirnar í kring en á síðustu árum hefur [[ferðamannaþjónusta]] skipað æ stærri sess. Á Hofsósi er að finna eitt elsta [[bjálkahús]] landsins, [[Pakkhúsið á Hofsósi|Pakkhúsið]], vörugeymslu frá tíma [[Einokunarverslunin|einokunarverslunarinnar]]. Það var reist árið [[1772]]. Í Pakkhúsinu er nú Drangeyjarsafn, helgað [[Drangey]] og nýtingu hennar fyrr og nú. Þar er einnig [[Vesturfarasetrið]], safn og rannsóknarsetur tengt vesturferðum Íslendinga [[1870]]-[[1914]]. Það er í gömlu timburhúsi þar sem Kaupfélag Austur-Skagfirðinga var áður til húsa, og í nýbyggingu sem reist var í sama stíl. Allmörg önnur gömul hús eru í þorpinu, einkum á Plássinu svonefnda, niður við sjóinn, sem hafa flest verið gerð upp og eru sum þeirra notuð sem sumarhús.
Örskammt sunnan við Hofsós er annar gamall verslunarstaður, [[Grafarós]], og spölkorn innar á ströndinni sá þriðji, [[Kolkuós]]. Strandlengjan í nágrenni Hofsóss þykir falleg og þar eru merkilegar stuðlabergsmyndanir, einkum í Staðarbjargavík og þó enn frekar í Þórðarhöfða, sem gengur út frá Höfðaströnd spölkorn utan við þorpið.
Verið er að ljúka byggingu [[sundlaug]]ar á Hofsósi og er hún gjöf frá athafnakonunum Lilju Pálmadóttur og Steinunni Jónsdóttur, sem eiga jarðir á Höfðaströnd og búa þar eða dvelja löngum.
Upphaflega var Hofsós í [[Hofshreppur (Skagafjarðarsýslu)|Hofshreppi]], en þorpið og næsta nágrenni þess var gert að sérstökum [[hreppur|hreppi]], ''Hofsóshreppi'', [[1. janúar]] [[1948]]. [[10. júní]] [[1990]] var Hofsóshreppur sameinaður Hofshreppi á ný, ásamt [[Fellshreppur (Skagafjarðarsýslu)|Fellshreppi]].
Hinn [[6. júní]] [[1998]] sameinaðist svo Hofshreppur 10 öðrum sveitarfélögum í Skagafirði og mynduðu þau saman ''[[
[[Flokkur:Þéttbýlisstaðir Íslands]]
| |||