„Möðruvellir (Hörgárdal)“: Munur á milli breytinga

'''Möðruvellir í Hörgárdal''' er [[bær]] og [[kirkjustaður]] í [[Hörgárdalur|Hörgárdal]] í [[Arnarneshreppur|Arnarneshreppi]] við [[Eyjafjörður|Eyjafjörð]]. Möðruvellir hafa verið í byggð allt frá landnámsöld og er víða getið í fornsögum, þó helst [[Sturlunga|Sturlungu]]. Möðruvellir tengjast mjög sögu Íslands og Danmerkur á margvíslegan hátt. Þar var lengi vel eitt helsta [[höfuðból]] [[Ísland]]s og þar var rekinn [[Möðruvallaskóli]]. [[Möðruvallaklaustur]] var stofnað þar árið [[1296]]. Þar hafa margir embættismenn á vegum [[Þjóðhöfðingjar Danmerkur|Danakonunga]] búið og meðal annarra fæddist [[Hannes Hafstein]], fyrsti [[ráðherra]] Íslands, þar árið [[1861]].

 

== Kirkjusaga ==

{{Aðalgrein|Möðruvallaklaustur}}

Árið [[1296]] var stofnað á Möðruvöllum [[Klaustur á Íslandi|munkaklaustur]] af [[Ágústínusarregla|Ágústínusarreglu]]. [[Jörundur Þorsteinsson]] Hólabiskup kom klaustrinu á fót þar sem Hólabiskup væri ábóti þess en príor stjórnaði klausturlifnaði og ráðsmaður annast fjármál. Hann lagði klaustrinu til mikið fé og lét byggja þar kirkju um [[1302]]. Hún brann árið [[1316]] og klaustrið einnig, kirkjuskrúði og kirkjuklukkur.

 

Við kirkjunar eru tveir kirkjugarðar: Hinn eldri og nýi. Sá eldri afmarkast af snyrtilegum grjótgarði að sunnan og norðan, en timburgirðingu að austan og vestan. Að framanverðu er yfirbyggt sáluhlið sem setur mikinn svip á staðinn og í það er skorið og málað 7. vers úr 2. [[Passíusálmarnir |passíusálmi]].

 

 

Í eldri kirkjugarðinum hvíla margir þjóðkunnir menn, sem setið hafa staðinn eða búið í sveitinni. Má nefna að í suðaustri frá kirkjunni er elsti legsteinninn, en undir honum hvílir klausturhaldarinn, [[Lárus Hansson Scheving]] og kona hans en hann lést árið 1722. Þarna eru einnig leiði þriggja [[Amtmaður|amtmanna]], þeirra [[Stefán Þórarinsson|Stefáns Þórarinssonar]] (d. [[1823]]), [[Bjarni Thorarensen|Bjarna Thorarensen]] skálds (d. [[1841]]) og [[Pétur Hafstein (amtmaður)|Péturs Hafstein]] (d. 1875). Norðvestur af kirkjunni er leiði [[Grímur Jónsson|Gríms Jónssonar]] amtmanns (d. [[1849]]) og norðan við kirkjuna er [[Ólafur Davíðsson]] náttúrufræðingur og þjóðsagnasafnari (d. [[1903]]) grafinn ásamt foreldrum sínum. [[Davíð Stefánsson]] skáld frá Fagraskógi (d. 1964) hvílir við hlið foreldra sinna í norðaustri frá kirkjunni og við austurgafl kirkjunnar er kirkjusmiðurinn [[Þorsteinn Daníelsson]] frá [[Skipalón]]i (d. [[1882]]) jarðsettur. Fyrir kirkjudyrum, lítið eitt norðanvið gangveginn er legsteinn séra [[Jón Jónsson lærði|Jóns Jónssonar lærða]] (d. [[1846]]) merks prests sem kenndur var við Möðrufell en endaði prestþjónustu sína á Möðruvöllum.

Nýr kirkjugarður var tekinn í notkun árið 1951 og er hann suður af gamla kirkjugarðinum.

 

 

== Stjórnmálasaga ==