„Knútur ríki“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
m robot Bæti við: af:Knoet die Grote |
Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 1:
[[Mynd:Cnut.jpg|thumb|Knútur mikli]]
'''Knútur ríki''' ([[danska]]: ''Knud den Store''; um [[995]] – [[12. nóvember]] [[1035]]) var sonur [[Sveinn tjúguskegg|Sveins tjúguskeggs]], konungur [[Danmörk|Danmerkur]] frá [[1018]] til [[1035]], konungur [[England]]s frá [[1016]] til [[1035]] og konungur [[Noregur|Noregs]] frá [[1028]] til [[1035]]. Móðir Knúts var Gunnhildur af Póllandi, fyrri kona Sveins.
Knútur fór í herferð til Englands með föður sínum árið [[1013]] og þar lést Sveinn árið eftir. Her Dana valdi Knút konung Englands en eldri bróðir hans, [[Haraldur 2. Danakonungur|Haraldur 2.]], var tekinn til konungs í Danmörku. Enska ríkisráðið, sem hafði kjörið Svein konung eftir sigra hans árið áður, sætti sig ekki við Knút og kallaði þess í stað [[Aðalráður ráðlausi|Aðalráð ráðlausa]], fyrrverandi Englandskonung, heim úr útlegð. Knútur neyddist til að flýja til Danmerkur. Árið [[1015]] sneri hann þó aftur með fjölmennt lið. Hann var hylltur konungur í nokkrum héröðum. Aðalráður dó vorið [[1016]] en sonur hans, [[Játmundur járnsíða]], gerði kröfu til valda. Þeir Játmundur og Knútur áttu í átökum um skeið en í október 1016 sömdu þeir um að skipta landinu og fékk Knútur allt land fyrir norðan ána [[Thames]]. Játmundur lést þó mánuði síðar og í janúar [[1017]] var Knútur tekinn til konungs yfir öllu Englandi. Hann gekk að eiga Emmu, ekkju Aðalráðs.
Haraldur bróðir Knúts dó [[1018]] og hann sneri þá heim og var krýndur konungur Danmerkur. Árið [[1028]] lagði hann Noreg undir sig og setti barnungan son sinn, [[Sveinn Alfífuson|Svein]], og móður hans, frilluna Alfífu, til að stýra ríkinu. Norðmenn gerðu þó uppreisn strax eftir lát Knúts, hröktu þau úr landi og fengu sjálfstæði að nýju.
Alþekkt er sagan af Knúti þegar hann á að hafa sest í flæðarmálið og bannað öldunum að skola fætur sína og er hún oft túlkuð sem dæmi um mikilmennskubrjálæði eða jafnvel geðsýki konungs en önnur túlkun er að hann hafi viljað sýna þegnum sínum að enginn væri almáttugur nema Guð og ekki einu sinni hinn voldugasti konungur hefði hið minnsta yfir náttúruöflunum að segja.
Börn Knúts og Emmu voru [[Hörða-Knútur]] og Gunnhildur, sem giftist þýska keisaranum Hinrik 3. Með Alfífu frillu sinni átti Knútur synina Svein Alfífuson og [[Haraldur hérafótur|Harald hérafót]].
== Heimild ==
* {{wpheimild | tungumál = Da | titill = Knud den Store | mánuðurskoðað = 13. mars | árskoðað = 2010}}
{{töflubyrjun}}
Lína 11 ⟶ 22:
}}
{{erfðatafla
| titill = [[Þjóðhöfðingjar Danmerkur|Konungur Danmerkur]]
| frá = 1018
| til = 1035
Lína 28 ⟶ 39:
== Heimild ==
* {{wpheimild | tungumál = Da | titill = Knud den Store | mánuðurskoðað = 18. október | árskoðað = 2007}}
[[Flokkur:Danakonungar]]
{{d|1035}}
[[af:Knoet die Grote]]
| |||