Wikipedia

„Sveinn tjúguskegg“: Munur á milli breytinga

Fletta í gegnum breytingarskrá
← Eldri breytingNýrri breyting →
Efni eytt Efni bætt við
MyndræntWiki-texti
TXiKiBoT (spjall | framlög)
85.550 breytingar
m robot Bæti við: af:Sven I van Denemarke
Navaro (spjall | framlög)
7.517 breytingar
Ekkert breytingarágrip
Lína 1:
[[Mynd:Swen Widlobrody ubt.jpeg|thumb|right|Sveinn og Jómsvíkingar sverja hverjir öðrum trúnað í erfidrykkju Haralds blátannar<br/>Málverk eftir [[Lorenz Frølich]] um [[1883]]-[[1886]] í [[Friðriksborgarhöll]]. ]]
'''Sveinn tjúguskegg''' (~[[960]] – [[3. febrúar]] [[1014]]) varð einn konungur [[Danmörk|Danmerkur]] eftirum lát föður síns [[985]], [[986]] eðaen [[987]].hafði Hannáður tókverið viðkonungur afmeð föður sínum, [[Haraldur blátönn|Haraldi blátönn]]. Samkvæmt [[Saxo Grammaticus]] leiddi Sveinn uppreisn gegn föður sínum sem varð til þess að Haraldur leitaði aðstoðar hjá [[Jómsvíkingar|Jómsvíkingum]], enum varnokkurra síðanára særður til ólífis með ör frá [[Pálna-Tóki|Pálna-Tóka]]skeið. ÞáEkki segirer saganvitað aðhver Jómsvíkingarmóðir hafiSveins ræntvar Sveinien og krafist þyngdarfaðir hans ívar gulli sem lausnargjalds, en danskar konur hafi þá látið skartgripi sína fyrir konunginn. Eftir þetta sóru Jómsvíkingar Sveini trúnað íað erfidrykkjuminnsta eftirkosti Haraldtvíkvæntur.
 
Þeir feðgarnir urðu ósæáttir og leiddi Sveinn uppreisn gegn föður sínum sem leiddi til þess að hann var hrakinn frá völdum en Sveinn varð einn konungur. Haraldur flúði á náðir [[Jómsvíkingar|Jómsvíkinga]] og dó í [[Jómsborg]] ekki löngu síðar. Samkvæmt [[Saxo Grammaticus]] var hann særður til ólífis með ör frá [[Pálna-Tóki|Pálna-Tóka]]. Þá segir sagan að Jómsvíkingar hafi rænt Sveini og krafist þyngdar hans í gulli sem lausnargjalds, en danskar konur hafi þá látið skartgripi sína fyrir konunginn. Eftir þetta sóru Jómsvíkingar Sveini trúnað í erfidrykkju eftir Harald. Þessar frásagnir Saxo eru þó ekki taldar ýkja trúverðugar.
==Orrustan við Svöld==▼
 
Sveinn var [[Víkingar|víkingakonungur]] og fór í víking til [[England]]s bæði fyrir og eftir að hann varð konungur. Í för með honum var [[Ólafur digri]] sem síðar varð konungur [[Noregur|Noregs]]. Sveinn hafði tekið við Noregi eftir föður sinn, en [[Haraldur jarl]] fór í raun með öll völd. Haraldur var óvinsæll og þegar [[Ólafur Tryggvason]] hélt til Noregs frá Englandi var hann gerður konungur. Systir Sveins, Þyri, var þá gift [[Búrisláf]] konung [[Vindur|Vinda]] en var ósátt við þann ráðahag. Hún hélt til Noregs og giftist Ólafi í óþökk Sveins. Þegar Ólafur var á heimleið eftir að hafa krafist heimanmundar Þyri í Pommern, sátu þeir fyrir honum, Sveinn, [[Eiríkur jarl]] og [[Ólafur skotkonungur]] við eyjuna [[Orrustan við Svöld|Svöld]]. Í sjóorrustunni stökk Ólafur Tryggvason fyrir borð og týndist. Sveinn tók þá aftur við ríki í Noregi, en Eiríkur jarl og bróðir hans Sveinn fóru með öll völd annars staðar en í [[Víkin í Noregi|Víkinni]].▼
▲==Orrustan við SvöldSvoldur==
▲Sveinn var [[Víkingar|víkingakonungur]] og fór í víking til [[England]]s bæði fyrir og eftir að hann varð konungur. Í för með honum var [[Ólafur digri]] sem síðar varð konungur [[Noregur|Noregs]]. Sveinn hafði tekið við Noregi eftir föður sinn, en [[HaraldurHákon jarlSigurðarson Hlaðajarl]] fór í raun með öll völd. HaraldurHákon varvarð þó með tímanum óvinsæll og þegar [[Ólafur Tryggvason]] hélt til Noregs frá Englandi vartókst hannhonum að ná undir sig völdum, drap Hákon og gerðurvarð konungur. Systir Sveins, Þyri, var þá gift [[Búrisláf]] konung [[VindurVindland|Vinda]] en var ósátt við þann ráðahag. Hún skildi við hann en hélt til Noregs og giftist Ólafi í óþökk Sveins. Þegar Ólafur var á heimleið eftir að hafa krafist heimanmundar Þyri í [[Pommern]], sátu þeir fyrir honum, Sveinn mágur hans, [[Eiríkur jarlHákonarson Hlaðajarl]] og [[Ólafur skotkonungur]] úr Svíþjóð við eyjuna [[Orrustan við SvöldSvoldarorrusta|SvöldSvoldur]]. Í sjóorrustunni stökk Ólafur Tryggvason fyrir borð og týndist. Sveinn tók þá aftur við ríki í Noregi, en Eiríkur jarl og bróðir hans Sveinn fóru þó með öll völd annars staðar en í [[Víkin í Noregi|Víkinni]].
 
==Innrásin í England==
Sveinn réðist inn í England [[1003]] vegna þjóðernishreinsana [[Aðalráður ráðlausi|Aðalráðs ráðlausa]], Englandskonungs, á norrænu fólki í [[Danalög]]um. Gunnhildur, systir Sveins, hafði þá verið drepin af mönnum Aðalráðs. Aðalráður sá sér þann kost vænstan að semja um frið og Sveinn innheimti hátt lausnargjald, [[Danagjöld]], fyrir að hafa sig á brott.
 
Árið [[1013]] gerði Sveinn allsherjar innrás í England, ásamt Knúti syni sínum, með það að markmiði að leggja landið undir sig. Þegar Sveinn réðst á [[London]] er sagt að íbúar borgarinnar hafi rifið allar brýrnarbrúna yfir ána [[Thames]] (sbr. barnagæluna ''London bridge is falling down'') til að reyna að hindra framrás víkinganna. Sveinn þurfti að hörfa, en næstu mánuði lagði hann undir sig allt England, nema London, þar sem Aðalráður hélt sig. Þegar Aðalráður flúði til [[Normandí]] síðla árs [[1013]] varð Sveinn formlega konungur Englands. Einungis fimm vikum síðar lést hann í [[Gainsborough]]. Hann var fyrst lagður til hvílu í dómkirkjunni í [[Jórvík]] en seinna voru jarðneskar leifar hans fluttar í [[Hróarskeldudómkirkja|Hróarskeldudómkirkju]].
 
==Eftirmenn Sveins==
ÍFyrri Danmörkukona tókHaraldar elstivar sonurGunnhildur, hanshertogadóttir frá [[Pólland]]i, og áttu þau synina [[Haraldur II2.|Harald 2.]] og [[Knútur ríki|Knút ríka]]. Seinni kona hans var [[Sigríður stórráða]] drottning í Svíþjóð og var dóttir þeirra Ástríður, móðir [[Sveinn Ástríðarson|Sveins Ástríðarsonar]]. Haraldur, elsti sonur Sveins, tók við völdumríki í Danmörku. Bróðir hans, [[Knútur mikli|Knútur]], sem hafði verið með Sveini í víking á Englandi sneri heim með flotann, en Haraldur vildi ekki hafa hann í Danmörku með allan þennan her. Aðalráður sneri í millitíðinni aftur heim til Englands og reyndi að komast aftur til valda ásamt syni sínum, [[Játmundur járnsíða|Játmundi járnsíðu]]. Knútur hélt þá flotanum til Englands, barðist við þá og hafði sigur að lokum.
 
Auknefni konungsins vísar líklega til yfirvaraskeggs sem skipt er í miðju, sem var í tísku í Englandi á þessum tíma, en ekki til tvískipts hökuskeggs.
 
== Heimild ==
* {{wpheimild | tungumál = Da | titill = Svend Tveskæg | mánuðurskoðað = 13. mars | árskoðað = 2010}}
 
{{Töflubyrjun}}
Lína 47 ⟶ 52:
[[Flokkur:Konungar Englands]]
[[Flokkur:Víkingaöld]]
{{d|1014}}
 
[[af:Sven I van Denemarke]]
[[bg:Свен I]]
Sótt frá „https://is.wikipedia.org/wiki/Sveinn_tjúguskegg“