„Kæfisvefn“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip |
m +iw |
||
Lína 1:
'''Kæfisvefn''' er ástand sem einkennist af endurteknum [[Öndunartruflanir|öndunartruflunum]] í svefni ásamt [[syfja|syfju]] þegar fólk er vakandi. Hjá fullorðnum telst það [[öndunarhlé]] ef [[öndun]]in hættir alfarið í 10 sekúndur eða lengur. Öndunarhlé í kæfisvefni verða oftast vegna þrengsla eða lokunar í efri hluta [[öndunarvegur|öndunarvegarins]] (frá nefi að koki). Þá reynir einstaklingurinn að ná andanum með sífellt kröftugri innöndunartilraunum. Sjaldgæfari eru svokölluð miðlæg öndunarhlé þar sem ekkert [[loftflæði]] á sér stað en heldur ekki nein tilraun til öndunar. Eðli slíkra miðlægra öndunarhléa er talsvert annað en þeirra öndunarhléa sem eru vegna þrengsla. Kæfisvefn kallast það þegar öndunarhlé í svefni eru fimm eða fleiri á klukkustund. Rætt er um vægan kæfisvefn þegar fjöldi öndunarhléa er 5–15 á
== Einkenni kæfisvefns ==
Lína 31:
== Algengi kæfisvefns ==
Fyrir 1980 var kæfisvefn talinn fremur fátítt fyrirbæri. Með bættri rannsóknartækni og auknum áhuga á því að greina og meðhöndla kæfisvefn hefur komið í ljós að kæfisvefn telst til algengari langvinnra [[sjúkdómur|sjúkdóma]]. Kæfisvefn getur komið fram hjá báðum kynjum en er mun fátíðari hjá konum, sérstaklega fyrir tíðahvörf. [[Kvenhormón]] virðast að einhverju leyti vernda konur gegn kæfisvefni. Meirihluti þeirra sem greinast með kæfisvefn eru yfir kjörþyngd og virðist [[offita]] geta gert vægan kæfisvefn verri. Kæfisvefn getur komið fram hjá börnum og lýsir sér þá yfirleitt sem óvær svefn og hrotur að næturlagi en þreyta og óróleiki á daginn. Hjá þeim sem komnir eru yfir sjötugt eru stutt öndunarhlé algeng en hafa þó yfirleitt ekki eins mikla fylgikvilla í för með sér eins og hjá þeim sem yngri eru.
== Meðferð við kæfisvefni ==
Lína 38 ⟶ 37:
== Almennar ráðleggingar ==
Mikilvægt er að huga vel að svefnvenjum, hafa háttatíma og fótaferðartíma reglulegan og heildarsvefntíma um 7–8
== Heimildir ==
Lína 45 ⟶ 44:
[[Flokkur:Svefn]]
[[Flokkur:Svefnháðar öndunartruflanir]]
[[da:Søvnapnø]]
[[de:Schlafapnoe-Syndrom]]
[[en:Sleep apnea]]
[[et:Uneapnoe]]
[[el:Άπνοια ύπνου]]
[[es:Síndrome de apnea-hipopnea durante el sueño]]
[[eu:Loaren apnearen sindrome]]
[[fr:Apnée du sommeil]]
[[id:Apnea tidur]]
[[it:Sindrome delle apnee nel sonno]]
[[ml:കൂര്ക്കം വലി]]
[[nl:Slaapapneu]]
[[ja:睡眠時無呼吸症候群]]
[[no:Søvnapné]]
[[nn:Søvnapné]]
[[pl:Zespół bezdechu śródsennego]]
[[pt:Apnéia do sono]]
[[ru:Апноэ во сне]]
[[fi:Uniapnea]]
[[sv:Sömnapné]]
[[tr:Uyku Apnesi]]
[[zh:睡眠呼吸暂停]]
|