„Kæfisvefn“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip |
Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 5:
[[öndunarvegarins]] (frá nefi að koki). Þá reynir einstaklingurinn að ná andanum með
sífellt kröftugri innöndunartilraunum.
Sjaldgæfari eru svokölluð miðlæg öndunarhlé þar sem ekkert [[loftflæði]] á sér stað en
heldur ekki nein tilraun til öndunar. Eðli slíkra miðlægra öndunarhléa er talsvert annað
en þeirra öndunarhléa sem eru vegna þrengsla.
Lína 24:
! Einkenni í vöku
|-
| [[Hrotur]]
| [[Dagsyfja]]
|-
| [[Öndunarhlé]]
| Einbeitingarskortur og óþolinmæði
|-
| Óvær svefn – vaknar oft – [[martröð|martraðir]]
| Þreyta
|-
| Nætursviti
| Syfja við [[akstur]]
|-
| Tíð næturþvaglát
Lína 46:
== Algengi kæfisvefns ==
áhuga á því að greina og meðhöndla kæfisvefn hefur komið í ljós að kæfisvefn telst til
algengari langvinnra [[sjúkdómur|sjúkdóma]].
Kæfisvefn getur komið fram hjá báðum kynjum en er mun fátíðari hjá konum,
sérstaklega fyrir tíðahvörf. [[Kvenhormón]] virðast að einhverju leyti vernda konur gegn
kæfisvefni. Meirihluti þeirra sem greinast með kæfisvefn eru yfir kjörþyngd og virðist offita geta gert vægan kæfisvefn verri. Kæfisvefn getur komið fram hjá börnum og lýsir sér þá yfirleitt sem óvær
svefn og háværar hrotur að næturlagi en þreyta og óróleiki á daginn. Hjá þeim sem
komnir eru yfir sjötugt eru stutt öndunarhlé algeng en hafa þó yfirleitt ekki eins mikla
Lína 60:
Algengasta, áhrifamesta og öruggasta meðferðin við kæfisvefni er notkun
Pressure) sem tekur inn loft gegnum síu og blæs því lofti undir þrýstingi í gegnum
slöngu/barka í [[öndunargríma|öndunargrímu]] sem sofið er með. Þrýstingur loftsins heldur
öndunarveginum opnum og kemur þannig í veg fyrir að hann falli saman og að hlé
verði á önduninni með tilheyrandi falli í súrefnismettun og truflun á svefni. Hægt er að
líkja áhrifum loftsins við það að spelku hafi verið komið fyrir í kokinu.
Við vissar aðstæður hefur reynst vel að meðhöndla kæfisvefn með sérstökum lausum
[[bitgómur|bitgómi]], sem festist við efri og neðri tanngarð og heldur hökunni frammi í svefni.
Lína 74 ⟶ 73:
Mikilvægt er að huga vel að svefnvenjum, hafa háttatíma og fótaferðartíma reglulegan
og heildarsvefntíma um 7–8 klst. Líkamleg [[þreyta]], [[svefnlyf]], róandi lyf og neysla
fyrir svefn auka kæfisvefn.
Mikilvægt er fyrir þá sem eru of þungir að létta sig. Oft nægir að léttast um 5-10 kg til að
verulega dragi úr einkennum kæfisvefns. Fjölbreytt fæði og reglulegir matmálstímar eru
þær almennu leiðbeiningar sem reynast vel. Þeim sem veitist erfitt að léttast er ráðlagt
að leita aðstoðar næringarráðgjafa. [[Hreyfing]] hefur áhrif á almenna líðan og getur m.a.
dregið úr stoðkerfisverkjum sem geta truflað svefn. Því er mikilvægt að stunda
reglubundna hreyfingu.
| |||