„Jón Jónsson (lögmaður)“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Cessator (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Navaro (spjall | framlög)
mEkkert breytingarágrip
Lína 5:
Jón sigldi utan með Páli bróður sínum og fleiri höfðingjum [[1568]] og hafa þeir þá verið um tvítugt. Vorið eftir fékk hann verndarbréf [[Friðrik 2.|Friðriks konungs 2.]] ásamt fyrirmælum til [[Christoffer Walkendorff|Walkendorffs]] höfuðsmanns um að veita Jóni [[Reynistaðarklaustur]]sumboð. Hann var kosinn lögmaður þegar [[Ormur Sturluson]] var settur úr embætti [[1573]].
 
Hann þótti kappsamur lögmaður, stóð fast móti biskupum og klerkavaldi og naut til þess stuðnings ýmissa annarra embættismanna, svo sem [[Þórður Guðmundsson (lögmaður)|Þórðar Guðmundssonar]] lögmanns sunnan og austan. Töldu þeir að kirkjan væri að reyna að svæla undir sig vald og eignir. Biskupar héldu því aftur á móti fram að lögmennirnir væru of uppivöðslusamir og vildu sveigja allt undir sig og ekki lúta valdi [[Alþingi]]s. Hvorugur vildi láta hlut sinn og fór því oft svo að [[hirðstjóri|höfuðsmaður]] réði því sem hann vildi og skaraði eld að sinni köku eða konungsvaldsins. [[Guðbrandur]] biskup var helsti andstæðingur Jóns og inn í þetta blönduðust einnig hatrammar deilur um [[Morðbréfamálið]] svonefnda. Um deilur þeirraJóns og biskups segir [[Jón Sigurðsson (forseti)|Jón Sigurðsson]] í ''Lögsögumannatali og lögréttumanna'': „Ekki skulum vér rannsaka hér hver réttara muni hafa haft í hverju máli, því hafi nokkurtíma sannazt máltækið: „sjaldan veldr einn þá tveir deila,“ þá hefir það sannazt á þeim.“
 
Jón þótti fjáraflamaður og fékk [[Þingeyraklaustur]]sumboð og sýsluvöld í [[Húnaþing|Húnavatnssýslu]] og ýmsar fleiri sposlur nyrðra og seinna líka [[Stapaumboð]] og sýsluvöld í [[Snæfellsnessýsla|Snæfellsnessýslu]]. Hann hélt lögmannsembættinu til dauðadags en hlutverk lögmanna breyttist með konungsbréfi 6. desember 1693, þar sem gefin var út tilskipan um yfirrétt; þar með var lögsagnarhutverki lögmannanna lokið.