„Gísli Jónsson (biskup)“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
m stubbavinnsla AWB |
Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 1:
'''Gísli Jónsson''' (latína: Gilbertus Ionas Islandus) (um [[1515]] – [[3. september]] [[1587]]) var [[biskup]] í [[Skálholt]]i frá [[1558]].
'''Gísli Jónsson''' (latínu: Gilbertus Ionas Islandus) (um [[1515]] – [[3. september]] [[1587]]) var [[biskup]] í [[Skálholt]]i frá [[1558]]. Hann lærði hjá [[Ögmundur Pálsson|Ögmundi Pálssyni]] og hélt síðan til [[Þýskaland]]s. Hann var prestur í [[Selárdal]] [[1546]] og einn af [[Siðaskiptin|siðaskiptamönnum]] í Skálholti í tíð Ögmundar. Hann hrökklaðist síðan til [[Danmörk|Danmerkur]] undan [[Jón Arason|Jóni Arasyni]] sem bar upp á hann guðlast, uppreisn gegn kirkjulögum og boðun villutrúar. Hann kom þó aftur til Íslands [[1551]] og var kosinn biskup [[1556]], en veitingarbréfið er dagsett [[28. febrúar]] [[1558]]. Gísli reyndi að bæta úr brýnni þörf fyrir sálma í anda [[lúterstrú| lúterstrúar]] og þýddi talsvert en af vanefnum. ▼
▲
Gísli reyndi að bæta úr brýnni þörf fyrir sálma í anda [[lúterstrú| lúterstrúar]] og þýddi talsvert en af vanefnum. Hann gaf út [[sálmabók]] 1558 og er aðeins til eitt eintak af henni svo vitað sé. Gísli reyndi að uppræta ýmsar menjar kaþólskunnar og lét meðal annars kljúfa og brenna [[Krossinn helgi í Kaldaðarnesi|krossinn helga]] frá [[Kaldaðarnes]]i, sem [[Gissur Einarsson]] hafði flutt heim að Skálholti.
Kona hans var Kristín Eyjólfsdóttir (f. um [[1515]]), yngsta dóttir [[Eyjólfur Gíslason mókollur|Eyjólfs mókolls Gíslasonar]] í [[Hagi á Barðaströnd|Haga]] á [[Barðaströnd]]. Árið [[1535]] eignaðist hún dóttur, Guðrúnu, með Gísla bróður sínum, sem einnig hafði barnað Þórdísi systur þeirra. Gísli flúði úr landi og sneri ekki aftur en systurnar flúðu í Skálholt á náðir Ögmundar biskups og var engu þeirra refsað fyrir [[sifjaspell]]in. Í Skálholti kynntust þau Kristín og Gísli. Á meðal barna þeirra voru Helga kona [[Erasmus Villadtson|Erasmusar Villadtssonar]] skólameistara í Skálholti og seinast prests á [[Breiðabólstaður í Fljótshlíð|Breiðabólstað]] í [[Fljótshlíð]], Guðrún kona Gísla Sveinssonar Skálholtsráðsmanns og sýslumanns á [[Miðfell (Hrunamannahreppi)|Miðfell]]i, Stefán prestur í [[Oddi (Rangárvöllum)|Odda]], Árni prestur í [[Holt undir Eyjafjöllum|Holt]]i undir [[Eyjafjöll]]um og Vilborg kona Þorvarðar Þórólfssonar á Suður-Reykjum.
{|border="1" align="center" cellpadding="5"
|