„Skálholtsskóli“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
m Bætti við tenglum. |
mEkkert breytingarágrip |
||
Lína 3:
== Upphaf skóla á Íslandi ==
Elsta dæmið sem þekkt er um að Íslendingur hafi verið settur til mennta er þegar [[Gissur hvíti Teitsson|Gissur hvíti]] fór til [[Saxland]]s með [[Ísleifur Gissurarson|Ísleif]] son sinn og kom honum þar í nám. Ísleifur kom aftur til Íslands um 1030 og er ekki ólíklegt að hann hafi þá farið að kenna öðrum en víst er að eftir að hann kom heim með biskupsvígslu 1057 og settist að í Skálholti fór hann fljótt að taka unga menn til læringar og kenna þeim prestleg fræði. Því er hefð að miða upphaf Skálholtsskóla við árið [[1056]], vígsluár Ísleifs, þótt víst sé að skólahald hafi ekki hafist þar fyrr en að minnsta kosti ári síðar.
Skólar voru líka á [[Hólar í Hjaltadal|Hólum]] eftir að þar kom biskupssetur, í [[Haukadalur|Haukadal]] hjá [[Teitur Ísleifsson|Teiti]] syni Ísleifs og í [[Oddi|Odda]] hjá [[Sæmundur fróði|Sæmundi fróða]] og [[Oddaverjar|Oddaverjum]], svo og við sum [[klaustur|klaustrin]]. Ekki er mikið vitað um námsgreinar í þessum fyrstu skólum en þar hefur verið kenndur lestur og skrift, guðfræði og latína, svo og messusöngur.
Lína 107:
1702-1708 Magnús Markússon. Þótti röggsamur skólameistari. Varð síðar prestur á Grenjaðarstað.
1708 [[Jóhann Gottrup]], sonur [[Lárus Gottrup|Lárusar Gottrup]] sýslumanns, var skólameistari skamman tíma.
1708-1710 [[Jón Halldórsson í Hítardal|Jón Halldórsson]]. Hann hafði verið prestur í Hítardal en lærðum mönnum hafði fækkað svo í Stórubólu að Jón biskup Vídalín sá ekki annan kost en fá einhvern vel menntaðan prest til að gegna skólameistarastarfi um hríð. Hann fór svo aftur í Hítardal. Mikill fræðimaður, faðir [[Finnur Jónsson|Finns Jónssonar]] biskups.
Lína 117:
1723-1728 [[Bjarni Halldórsson á Þingeyrum|Bjarni Halldórsson]], síðar sýslumaður á Þingeyrum.
1728-1736 [[Jón Þorkelsson Thorcillius]]. Var seinna aðstoðarmaður Ludvigs Harboe. Stofnaði Thorkillii-sjóð og gaf til barnaskóla í Gullbringusýslu.
1726-1746 [[Gísli Magnússon (biskup)|Gísli Magnússon]], síðar biskup á Hólum.
| |||