„Sterk beyging“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Tek aftur breytingu 389072 frá BiT (spjall)
Jóna Þórunn (spjall | framlög)
m Tók aftur breytingar 85.197.216.198 (spjall), breytt til síðustu útgáfu Bumbuhali
Lína 1:
'''Sterk beyging''' {{skammstsem|S|s.b.}} er [[hugtak]] í [[málfræði]].
 
==Sterk beyging í íslensku==
===Sterk beyging sagna===
[[Sagnorð]] hafa ýmist veika eða sterka beygingu. [[Veik sögn|Veikar sagnir]] {{skammstsem|v.s.}} hafa endinguna '''-ði-''', '''-di-''', '''-t-''' í þátíð eintölu 1. persónu (t.d. ég elska'''ði''', ég fal'''di''', ég dat'''t'''). Flest sagnorð í íslensku hafa veika beygingu.
* Dæmi: Ég keyr'''ði''' (veik sögn) börnin í skólann.
* Dæmi: Ég lam'''di''' (veik sögn) hann óvart þegar hann gekk inn.
* Dæmi: Hann veit hvort ég sót'''t'''i (vekveik sögn) bókina.
 
[[Sterk sögn|Sterkar sanirsagnir]] {{skammstem|Sskammstsem|st.s.}} hinsvegar eru endingarlausar í þátíð 1. persónu eintölu. Sterkar sagnir eru aðeins eitt [[atkvæði]].
* Dæmi: Ég svaf (sterk beyging) frameftir.
* Dæmi: Ég leit (sterk beyging) upp í tréð.
 
===Sterk beyging lýsingarorða===
[[Lýsingarorð]] sem er veikbeygt endar á [[sérhjóði|sérhljóða]] í öllum föllum, bæði í [[eintala|eintölu]] og [[fleirtala|fleirtölu]] og standa oftast með [[nafnorð]]i með [[greinir|ákveðnum greini]]. Hinsvegar hafa lýsingarorð sem standa með nafnorðum án með óákveðnum greini oftast [[sterk beyging|sterka beygingu]].
[[Lýsingarorð]] sem er ve
 
* Dæmi: Skemmtilega konn. (veik beyging)
* Dæmi: SkemmtilegSkemmtilega konakonan.sterk (veik beyging)
* Dæmi: FagriSkemmtileg skóguinnkona. (veiksterk beyging)
* Dæmi: FagurFagri skógurskógurinn. (sterkveik beyging)
* Dæmi: SkemmtilegaFagur konnskógur. (veiksterk beyging)
* Dæmi: Ég þekki fallega manninn. (veik beyging)
* Dæmi: Ég þekki fallegan mann. (sterk beyging)
 
enda ekki á [[sérhjóði|sérhljóða]] (a, u, i, o..) í neinum föllum í [[eintala|eintölu]] með [[óákveðinn greinir|óákveðnum greini]].
===Sterk beyging nafnorða===
* Dæmi: Kon'''a'', um kon'''u''',anns. (ste beygi
[[Nafnorð]] eru sterk þegar þau enda ekki á [[sérhjóði|sérhljóða]] (a, u, i, o..) í neinum föllum í [[eintala|eintölu]] með [[óákveðinn greinir|óákveðnum greini]].
* Dæmi: Barn, um barn,til barns. (sterk beyging)
* Dæmi: LatínKon'''a''', um laínkon'''u''', frá latínkon'''u''', til latínkon'''u'''. (veik beyging)
* Dæmi: Maður, um mann, frá mann'''i''', til manns. (sterk beyging)
* Dæmi: Barn, um barn, frá barn'''i''', til barns. (sterk beyging)
* Dæmi: Latín'''a''', um latín'''u''', frá latín'''u''', til latín'''u''' (veik beyging)
 
== Tengt efni ==
*[[wiktionary:is::Flokkur:Nafnorð með sterkum beygingum|Listi yfir íslensk nafnorð með sterkri beygingu]] (ekki tæmandi)
[[en:Strong i]
*[[wiktionary:is::Flokkur:Sagnorð með sterkum beygingum|Listi yfir íslensk sagnorð með sterkri beygingu]] (ekki tæmandi)
 
[[Flokkur:Málfræði]]
 
[[en:Strong iinflection]]
[[sv:Starka verb]]