„Guðmundur Andrésson“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Sylgja (spjall | framlög)
mEkkert breytingarágrip
Kiwi (spjall | framlög)
m Hólaskóli (1106-1802)
Lína 3:
==Æviágrip==
 
Guðmundur var ættaður frá Bjargi í Miðfirði. Hann stundaði nám við [[Hólaskóli (1106-1802)|Hólaskóla]] en varð síðar [[djákni]] og kenndi. Hann kom sér fljótlega í vandræði vegna kveðskapar, meðal annars gegn [[Þorlákur Skúlason|Þorláki Skúlasyni]] biskup, og samdi ritgerðina ''Discursus oppositionis'' gegn [[Stóridómur|Stóradómi]]. Fyrir þetta var hann handtekinn og færður til [[Kaupmannahöfn|Kaupmannahafnar]] af [[Henrik Bjelke]], höfuðsmanni. Í Kaupmannahöfn var Guðmundur settur í [[Bláturn]] en var síðan náðaður af konungi [[24. desember]] [[1649]] fyrir orð [[Ole Worm]].
 
Ári síðar fékk hann inni í [[Kaupmannahafnarháskóli|Kaupmannahafnarháskóla]]. Á árunum 1650-54 samdi hann íslensku orðabókina ''[[Lexicon Islandicum]]'', með latneskum skýringum. Hún kom út í Kaupmannahöfn árið 1683. Orðabókin er talin vera merk heimild um íslenskan orðaforða á fyrri hluta 17. aldar og áfangi í íslenskri orðabókargerð. <ref>{{cite web|url=http://www.lexis.hi.is/utg_ordfraedirit.html|title=Orðfræðirit fyrri alda}}</ref> Hann bjó til prentunar ''[[Völuspá]]'' með skýringum, en bæði þessi rit voru gefin út eftir dauða hans af [[Peder Hansen Resen]]. Guðmundur lést í Kaupmannahöfn árið 1654, dánarörsökin var [[kólera]].