„Guðmundur góði Arason“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip |
mEkkert breytingarágrip |
||
Lína 6:
Guðmundur var óskilgetinn og var faðir hans veginn þegar hann var ungur en föðurbróðir hans ól hann upp og barði hann til bókar og var harður við hann. Hann var vígður til prests 1185. Hann var svo prestur á nokkrum stöðum í [[Skagafjörður|Skagafirði]] og síðan á [[Vellir|Völlum]] í [[Svarfaðardalur|Svarfaðardal]] og fór mikið orð af trúhneigð hans, meinlætalifnað, örlæti og líknsemi við þá er minna máttu sín. Guðmundur var skyldur konu [[Kolbeinn Tumason|Kolbeins Tumasonar]], höfðingja [[Ásbirningar|Ásbirninga]] í Skagafirði, og fékk Kolbeinn hann til að gerast heimilisprestur sinn á [[Víðimýri]]. Skömmu síðar dó [[Brandur Sæmundsson|Brandur biskup]] á [[Hólar í Hjaltadal|Hólum]] og kom Kolbeinn því til leiðar að Guðmundur var kjörinn biskup í hans stað. Færðist Guðmundur fyrst undan en á endanum tók hann við kjöri og bjóst Kolbeinn við að hann yrði sér leiðitamur.
Þegar Guðmundur tók við embætti biskups á Hólum skipaði hann svo fyrir, að enginn í biskupsdæminu ætti að svelta og allir, sem kæmu að Hólum, ættu að fá tvær máltíðir á dag. Ekki var höfðingjavaldið hrifið af góðverkum hans og fannst þeim óþarfi að vera að gefa fátækum mat alla daga. Guðmundur neitaði að gera eins og Kolbeini þóknaðist og hélt fast fram [[kirkjulög|kirkjulögum]] gegn landslögum, fór eftir sannfæringu sinni og var mjög staðfastur. Hann varð því fljótt umdeildur biskup og átti hann alla sína biskupstíð í deilum við volduga [[höfðingi|höfðingja]]. Deilum Guðmundar og Kolbeins lauk með [[Víðinesbardagi|Víðinesbardaga]] þar sem Kolbeinn lést eftir að hafa fengið stein í höfuðið. Talið er að Kolbeinn hafi skömmu fyrir dauða sinn samið sálminn [[Heyr, himna smiður]], en þar biður skáldið Guð fyrirgefningar. Guðmundur og lið hans áttu næstu ár í erjum við [[Arnór Tumason|Arnór]] bróður Kolbeins og menn hans og lentu í fleiri bardögum svo sem [[Helgastaðabardagi|Helgastaðabardaga]] í ágústlok 1220, en afdrifaríkastur fyrir biskup var þó [[Grímseyjarför|Grímseyjarbardagi]] vorið [[1222]]. Þá laut hann lægra haldi fyrir [[Sighvatur Sturluson|Sighvati Sturlusyni]] og [[Sturla Sighvatsson|Sturlu]] syni hans en þeir voru að hefna vígs [[Tumi Sighvatsson|Tuma Sighvatssonar]] sem menn Guðmundar líflétu á Hólum veturinn áður.
Vegna þeirra deilna, sem Guðmundur átti í, hraktist hann oft frá [[Hólar|Hólum]] og var á flakki um landið og hraktist einnig til Noregs. Honum var víða vel tekið og fylgdi honum jafnan fjöldi fólks, enda var hann talinn [[helgur maður]]. Á þessu flakki sínu [[blessa|blessaði]] Guðmundur mörg [[vatnsból]] og einnig kletta og fuglabjörg. [[Gvendarbrunnar|Gvendarbrunna]] má enn finna víða um land og til er þjóðsaga um það þegar Guðmundur blessaði [[Drangey]] á [[Skagafjörður|Skagafirði]].
| |||