„Grannfræði“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Thvj (spjall | framlög)
viðbót: stærðfr. skilgr
Thvj (spjall | framlög)
bætti við kafla: grannfræðilegir eiginleikar
Lína 1:
{{hreingera}}
'''Grannfræði''' er grein [[stærðfræði]]nnar, sem fjallar eingöngu um [[samfelldni]] og [[vensl]]. [[Mengi]]Grannfræði erfjallar sagtum grannfræðilegt ef hægt er að lýsa þvírannsóknir á samfelldangrannfræðilegum hátt.eiginleikum, Grannfræðilegog eigindiþá mengissérstaklega ergrannfræðilegar kallað [[grannfræðileg óbreyta]] (eóbreytur. ''topological invariant'') ef hún er til staðar fyrir allar [[grannmótun|mótanir]] (e. ''homeomorphism'').
 
==Grnnfræðilegir eiginleikar==
[[Grannmótun]], eða einfaldlega mótun, er samfelld breyting til beggja átta úr einni mynd í aðra. Til dæmis þegar tekið er kennaratyggjó, sem hefur ákveðna lögun, og lögun þess er breytt án þess að það sé slitið í fleiri hluta, brotið saman, ný göt mynduð eða gati lokað, telst sú breyting vera grannmótun. Á sama hátt eru teningur og kúla grannmótanleg - það er hægt að breyta kúlu í tening á samfelldan hátt. Einnig er hægt að ummóta kleinuhring í kaffibolla með sama hætti.
[[Mengi]] er sagt grannfræðilegt ef hægt er að lýsa því á samfelldan hátt. Grannfræðileg eigindi mengis er kallað [[grannfræðileg óbreyta]] (e. ''topological invariant'') ef hún er til staðar fyrir allar [[grannmótun|mótanir]] (e. ''homeomorphism'').
 
[[Grannmótun]], (eða einfaldlega ''mótun,'') er samfelld breyting til beggja átta úr einni mynd í aðra, t.d. Til dæmis þegar tekið er [[kennaratyggjó]], sem hefurmeð ákveðnaákveðninni lögun, og lögun þess er breytt án þess að það sé slitið í fleiri hluta, brotið saman, ný göt mynduð eða gati lokað, telst sú breyting vera grannmótun. Á sama hátt eru teningur og kúla grannmótanleg - það er hægt að breyta kúlu í tening á samfelldan hátt. Einnig er hægt að ummóta kleinuhring í kaffibolla með sama hætti.
Tekið saman: Grannfræði fjallar um rannsóknir á grannfræðilegum eiginleikum, og þá sérstaklega grannfræðilegar óbreytur [[mynd (stærðfræði)|mynd]]a.
 
== Stærðfræðileg skilgreining==