|
[[Mynd:Zucker.jpg|thumb|right|Stækkuð mynd af sykurkristöllum.]]
'''Matarsykur''' eða '''strásykur''' er sætt efni úr [[súkrósi|súkrósa]] sem er unninn úr [[sykurrótsykurrófa|sykurrófum]] eða [[sykurreyr]] og fleiri jurtum til neyslu. Sykur er hvítleit [[kristall|kristölluð]] [[tvísykra]] sem er notuð sem [[sætuefni]] í [[matur|mat]] og [[drykkur|drykk]]i og til geymslu á matvælum. Sykur kemurer fyrirtil í ýmsum gerðum,myndum en algengastur er [[hvítur sykur]], [[flórsykur]], [[púðursykur]] og [[hrásykur]]. [[Molasykur]] er sykur sem hefur verið pressaður og mótaður eða sagaður í teninga.
Sykur er oft notaður í ýmiss konar bakstur og margvíslega rétti, ekki síst ábætisrétti, sæta drykki, sælgæti og annað slíkt en einnig til að bragðbæta rétti af ýmsu tagi, enda þykir flestum sætt bragð gott. Raunar er sykur í einhverju formi í mjög mörgum unnum matvælum af öllu tagi. Sykur er orkuríkur en næringarsnauður og þykir því ekki hollur, auk þess sem hann veldur [[tannskemmdir|tannskemmdum]]) og getur orsakað [[sykursýki]] og fleiri sjúkdóma.
Sykur er oft notaður í ýmiss konar bakstur og margs konar uppskriptir enda sætur og góður á bragðið. Sykur skemmir einnig tennur og gerir þær dökkar (sbr. [[tannskemmdir]])
== Saga ==
Talið er að sykursykurreyr sé uppruninn í [[Nýja GíneaSuður-Asía|Nýju GíneuSuður-]]. Hanneða barst[[Suðaustur-Asía|Suðaustur-Asíu]], þaðane.t.v. tilbæði eyjanna íá [[KaríbahafIndland|Indlandi]]i og þaðan til [[IndlandNýja Gínea|Nýju Gíneu]]s. Um 200 f.Kr. byrjuðu Kínverjar að rækta sykursykurreyr. Nearkos, einn af herforingjum [[Alexander mikli|Alexanders mikla]] sagði að sykur væri: „reyr sem gefur af sér hunang án býflugna“. Það var þó ekki fyrr en Arabar gerðu sykurvinnslu að iðnaði á miðöldum sem sykur fór að flytast til Evrópu í einhverju magni. Á 16. og 17. öld barst sykurreyr til [[Brasilía|Brasilíu]] og síðar [[Karíbahaf|Karíbahafseyja]], sem urðu brátt helsta sykurræktarsvæði heimsins og voru [[þrælahald|þrælar]] helsta vinnuaflið á plantekrunum. Eftir því sem sykurplantekrunum fjölgaði féll sykur í verði og hætti að vera rándýr munaðarvara en það var þó ekki fyrr en farið var að vinna sykur úr sykurrófum ræktuðum í Norður-Evrópu snemma á 19. öld sem hann varð ódýr. Nú eru um 30% af sykurframleiðslu heimsins unnin úr sykurrófum.
{{Stubbur|matur}}
| 