„Eyraþing“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Viðbætur
Lagfæringar
Lína 1:
'''Eyraþing''' var á miðöldum landshluta[[þing]] fyrir [[Þrændalög]] í [[Noregur|Noregi]], en ekki er að fullu ljóst hver varvoru verkaskiptingtengsl þess ogvið [[Frostaþing]]sins og hver verkaskipting þinganna var.
 
Eyraþing var háð í [[Niðarós]]i, á svokölluðum Eyrum, sem voru sandeyrar vestan við ós árinnar [[Nið|Niðar]]. Samkvæmt lögbók hafði Eyraþingið einkum tvenns konar hlutverk: Annars vegar að staðfesta [[lög]] og [[réttarbót|réttarbætur]], hins vegar að útnefna konung Noregs. Ármaður boðaði til þingsins, sem var almannaþing, þ.e. allir bændur sem höfðu vinnufólk í þjónustu sinni áttu að hlýða þingboðinu.
Lína 15:
 
Útþrænsku fylkin:
* ''Stjórdælafylki'': Efri- og Neðri-[[StjórdalurStjóradalur]], [[Klæbu]], [[Selbu]] og [[Tydal]],
* ''Strindafylki'': [[Strinda]], [[Leksvik]], [[Frosta]] og [[Åsen]],
* ''Gauldælafylki'': allur [[Gaulardalur]],
* ''Orkdælafylki'': [[Orkadalur]] og [[Børsa]], [[Skaun]] og [[Byneset]].
Talið er að upphaflega hafi Innþrændir og Útþrændir haft hvorir sitt þing. Þingstaður Innþrænda var líklega á bænum Mæri í sveitarfélaginu Sparbu, um 10 km sunnan við [[Steinker]]. Þingstaður Útþrænda var á Eyrum við Niðarós. Síðar sameinuðust þeir um eitt þing í Niðarósi, þ.e. Eyraþing.
 
== Konungshylling í Noregi ==
Ólíkt mörgum öðrum landshlutum í Noregi, virðast fylkin í Þrændalögum snemma hafa sameinast um löggjöf og stjórnsýslu og myndað nokkurs konar bændalýðveldi. Þetta gaf svæðinu meira stjórnmálalegt vægi og áhrif en mannfjöldinn sagði til um, t.d. í baráttunni um konungsvaldið og sameiningu ríkisins. Í fyrstu mun konungshylling á Eyraþingi einungis haft gildi fyrir Þrændalög, en snemma virðist hyllingin þar hafa fengið ákveðna sérstöðu og táknræna þýðingu við valdatöku konungs í öllum Noregi. Í tíð [[Haraldur harðráði|Haraldar harðráða]] var hylling á Eyraþingi orðin forsenda þess að konungur gæti talist réttmætur konungur Noregs. A.m.k. frá [[1204]] þurfti konungsefnið að sverja konungseið við skrín [[Ólafur helgi|Ólafs helga]] sem geymt var í [[Niðarósdómkirkja|Niðarósdómkirkju]]. Sem dæmi um konungshyllingar má nefna:
 
* ''[[Ólafur Tryggvason]]'' var hylltur sem konungur í NoregiNoregs á Eyraþingi [[995]].
* ''[[Ólafur Haraldsson]]'' var tekinn til konungs í Noregi á Eyraþingi [[1016]].
* ''[[Knútur ríki]]'', konungur [[Danmörk|Danmerkur]], kom árið [[1028]] til Niðaróss á 50 skipum og lét hylla sig á Eyraþingi sem konung Noregs. Ólafur Haraldsson varð þá að flýja til [[Svíþjóð]]ar.
Lína 38:
* {{wpheimild | tungumál = no | titill = Øretinget | mánuðurskoðað = 29. júlí | árskoðað = 2009}}
 
[[Flokkur:ÞingSaga í NoregiNoregs]]
[[Flokkur:ÞrándheimurLögfræði]]
 
[[da:Øretinget]]