„Hallvard Magerøy“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Lína 6:
Hallvard Magerøy fæddist í Borgundi við [[Álasund]] í Vestur-Noregi. Hann varð stúdent í Volda 1936, cand. phil. í norrænum fræðum frá [[Háskólinn í Osló|Háskólanum í Osló]] 1946, með latínu og sögu sem aukagreinar. Næstu þrjú árin var hann á rannsóknarstyrk og var þá um tíma í [[Kaupmannahöfn]] og á Íslandi. Hann var lektor í norsku við [[Háskóli Íslands|Háskóla Íslands]] 1949–1952, síðan styrkþegi hjá norska rannsóknaráðinu til 1956 þegar hann vann að doktorsritgerð sinni og lauk doktorsprófi 1958 með riti sínu ''Studiar i Bandamanna saga''. Hann vann svo við útgáfu [[Norska fornbréfasafnið|Norska fornbréfasafnsins]] til 1962, varð þá dósent í norrænum fræðum við Óslóarháskóla og loks prófessor í íslensku þar 1974, uns hann fór á eftirlaun í árslok 1983.
 
Hallvarður gaf út og þýddi íslensk fornrit og ritaði margt um þau efni og menningarleg samskipti Íslands og Noregs. Auk [[Bandamanna saga|Bandamanna sögu]] fjallaði hann sérstaklega um [[Ljósvetninga saga|Ljósvetninga sögu]] og [[Böglunga sögur]], en allar þessar sögur eru til í fleiri en einni gerð. Niðurstaða hans um Bandamanna sögu var að báðar gerðir sögunnar ættu sameiginlegan ritaðan uppruna og að lengri gerðin væri eldri og ætti að vera aðaltexti í útgáfu. Ekki voru allir fræðimenn sáttir við þetta, því að styttri gerðin var talin upprunalegri. Hallvarður svaraði gagnrýni þeirra í tímaritsgrein 1966 og eru viðhorf hans til sögunnar nú viðurkennd af flestum. Eftir 1970 vann hann með Finn Hødnebø að útgáfu á nýrri þýðinguútgáfu [[konungasögur|konungasagna]] sem kom út 1979 í tilefni af 800 ára afmæli Snorra Sturlusonar. Hóf hann þá rannsóknir á Böglunga sögum, skrifaðiog umgaf þær ítarlegan formála (1979) og gaf út í fræðilegri útgáfu 1988.
 
Hallvarður aðylltist „íslenska skólann“ eða [[Bókfestukenningin|bókfestukenninguna]] í fornsagnarannsóknum, þ.e. að Íslendingasögurnar séu verk menntaðra rithöfunda, sem styðjast við munnmæli, ýmis rit og eigið ímyndunarafl. Hann var ágætur [[latína|latínumaður]] og nýtti sér það í rannsóknum sínum. Flestar ritsmíðar Hallvarðs eru á [[nýnorska|nýnorsku]].
Lína 47:
* ''Bandamanna saga'', København 1956 og 1976. [[Samfund til udgivelse af gammel nordisk litteratur]], rit 67. — Stafrétt textaútgáfa með báðum gerðum sögunnar.
* ''[[Diplomatarium Norvegicum]]'', 21. bindi, 1972–76.
* ''Bandamanna saga'', Oslo 1981. [[Viking Society for northern Research]]. — EndurgerðurValinn texti með samræmdri stafsetningu, 45 bls. formáli. Orðasafn með þýðingum eftir [[Peter Foote]].
* ''Norges kongesagaer'' 1–4, Oslo 1979. — MeðHátíðarútgáfa, með [[Finn Hødnebø]]. Þýðing á norsku eftir [[Anne Holtsmark]] o.flog [[Didrik Arup Seip]]. Hallvarður ritaði formála að [[Sverris saga|Sverris sögu]] (10 bls.), [[Böglunga sögur|Böglunga sögum]] (77 bls.) o.fl.
* Snorri Sturluson: ''Snorres kongesoger'' 1–2, Oslo 1985. — Með [[Finn Hødnebø]]. Þýðing á nýnorsku eftir Steinar Schiøtt og, Hallvard Magerøy þýddi vísurnar. Einnig til í bókmálsútgáfu.
* ''Soga om birkebeinar og baglar. Böglunga sögur'' 1–2, Oslo 1988. — Texti sögunnarTextafræðileg áútgáfa íslenskumeð ogítarlegri nýnorskugreinargerð.
 
=== Þýðingar ===
Lína 55 ⟶ 56:
* Jón Jóhannesson: ''Islands historie i mellomalderen: Fristatstida'', oversatt av Hallvard Magerøy med et tillegg om Jón Jóhannesson og hans vitenskapelige produksjon, Oslo 1969.
* ''Soga om sambandsmennene'', Oslo 1976. [[Norrøne bokverk]] 18. — Bandamanna saga á nýnorsku með 80 bls. inngangi eftir Hallvard Magerøy.
* Snorri Sturluson: ''Snorres kongesoger'' 1–2, 1985. — Með [[Finn Hødnebø]]. Þýðing á nýnorsku eftir Steinar Schiøtt og Hallvard Magerøy.
 
== Heimildir ==