„Leonardo Pisano“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
DragonBot (spjall | framlög)
m robot Bæti við: war:Fibonacci
Xqbot (spjall | framlög)
m robot Bæti við: kk:Фибоначчи; kosmetiske endringer
Lína 2:
'''Leonardo Pisano''' eða '''Fibonacci''' (stytting úr ''filius Bonacci'', sonur Bonacci) (um 1170 - 1250) var [[Ítalía|ítalskur]] [[frægir stærðfræðingar|stærðfræðingur]], sem starfaði sem kaupmaður. Fibonacci var dulnefni hans, en rétt nafn hans var Leonardo Pisano. Hann er einn af allra fyrstu Evrópsku stærðfræðingunum eftir að hinum myrku miðöldum lauk. Hann skrifaði bókina [[Liber abaci]], sem gefin var út 1202. Í henni gerist hann öflugur talsmaður indversk-arabíska talnakerfisins, sem þá var sem óðast að ryðja rómverska rithættinum úr vegi í Evrópu.
 
Í þessari bók setur Fibonacci fram frægt dæmi um kanínupar, sem eignast unga, sem eignast unga, sem eignast ...... og gengur dæmið út á það að finna út hve margar kanínur eru til staðar eftir hvert tiltekið tímabil. Þá kemur fram [[runa|talnarunan]] 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55...., þar sem sérhver ný tala finnst með því að leggja saman tvær næstu tölur á undan. Þessi talnaruna kallast [[Fibonacci runan]], og er mjög fræg. Einn merkilegur eiginleiki hennar er sá, að ef reiknuð eru [[hlutfall|hlutföll]] tveggja samliggjandi talna í rununni og þannig mynduð ný runa, þá hefur sú runa [[markgildi]]ð 1,618..., sem er hið svokallaða [[gullinsnið]]. Sú runa byrjar þannig svona:
 
<div class="center">
Lína 50:
[[ja:レオナルド・フィボナッチ]]
[[kab:Leonardo Fibonacci]]
[[kk:Фибоначчи]]
[[ko:레오나르도 피보나치]]
[[la:Leonardus Pisanus]]